အေမရိကန္ ကုမၸဏီေတြကို တ႐ုတ္က အေရးယူမည္

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ကင္ဂန္း။
စက္တင္ဘာ ၇၊ ၂၀၀၆။
(Photo-fmprc.gov.cn)
ဗီြအုိေအ ( ပီတာ ဆင္မ္ဆန္) (ကိုရန္ႏုိင္)

အေမရိကန္နဲ႔ တ႐ုတ္ ၂ ႏုိင္ငံၾကား သေဘာမတူညီမႈေတြ ျဖစ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံဘက္က အေမရိကန္ ကုမၸဏီေတြအေပၚ အေရးယူဖို႔ အစီအစဥ္ေတြကို ေၾကညာတာေၾကာင့္ အေမရိကန္နဲ႔ တ႐ုတ္ ၂ ႏုိင္ငံၾကားမွာ ဆက္ဆံေရး တင္းမာမႈေတြဟာ ပိုၿပီးေတာ့ ႀကီးမားလာခဲ့ပါတယ္။

အေမရိကန္က ထုိင္၀မ္ကို လက္နက္ေရာင္းခ်တာက စၿပီး သမၼတ အိုဘားမား (Obama) က ျပည္ပေရာက္ တိဘက္ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလိုင္း လားမား (Dalai Lama) ကို ေတြ႕ဆံုတာအထိ ကိစၥရပ္ အေတာ္မ်ားမ်ားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တ႐ုတ္အစိုးရက အေမရိကန္ အစိုးရအေပၚ အမ်က္ေဒါသ ထြက္ေနတာေတြဟာ ေလ်ာ့က်သြားမယ့္ အရိပ္လကၡဏာ အဂၤါေန႔အထိေတာ့ မျမင္ေတြ႕ရေသးဘူး ျဖစ္ေနပါတယ္။




အေမရိကန္က ထုိင္၀မ္ကို လက္နက္ေရာင္းခ်တာေၾကာင့္ အေမရိကန္ ကုမၸဏီေတြအေပၚ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆုိ႔ အေရးယူမႈေတြကို ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္သြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ တ႐ုတ္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ကင္ဂန္း (Qin Gang) က ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ကုန္သြယ္ေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ အေမရိကန္ ကုမၸဏီေတြကို တ႐ုတ္ဘက္က အင္တာနက္ တုိက္ခိုက္မႈေတြ လုပ္တယ္ဆုိတဲ့ စြပ္စဲြခ်က္ေတြ အပါအ၀င္ ကိစၥရပ္ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက အေမရိကန္ႏုိင္ငံအေပၚ ေဒါသထြက္ခဲ့ပါတယ္။ ၂ ႏုိင္ငံ ဆက္ဆံေရးကို ျပန္လည္ေကာင္းမြန္လာေအာင္ လုပ္ဖို႔က အေမရိကန္ႏုိင္ငံ အေပၚမွာပဲ မူတည္တယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။

“အေမရိကန္ႏုိင္ငံ အေနနဲ႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ အေနအထားအေပၚ အေလးအနက္ ထားဖုိ႔နဲ႔ ပ်က္ယြင္းသြားတဲ့ ဆက္ဆံေရး ျပန္ေကာင္းလာဖို႔အတြက္ ယုံၾကည္လက္ခံေလာက္တဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ လုပ္ဖို႔လိုပါတယ္။ အေမရိကန္ ကုမၸဏီေတြအေပၚ အေရးယူ ပိတ္ဆုိ႔တာေတြကိုေတာ့ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”

ဒါေပမဲ့ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔တာေတြ ဘယ္ေတာ့ စတင္လုပ္ေဆာင္မယ္ ဆုိတာကိုေတာ့ သူက ေျပာဆုိသြားခဲ့ျခင္း မရွိပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ အီရန္ႏုိင္ငံရဲ႕ ႏ်ဴကလီးယား စီမံကိန္းေတြကို ရပ္တန္႔ဖို႔လိုမ်ဳိး ႏုိင္ငံတကာ အေရးကိစၥေတြအေပၚ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံဘက္က ဘယ္လိုတု႔ံျပန္မလဲ ဆုိတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း အေမရိကန္ဘက္က စိုးရိမ္မႈေတြ ရွိေနပါတယ္။

၂ ႏုိင္ငံၾကား သေဘာထား ကဲြလဲြမႈေတြေၾကာင့္ေတာ့ ေျမာက္ကိုရီးယားအေပၚ ထားရွိတဲ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ကေတာ့ ထိခုိက္မႈ ရွိလိမ့္မယ္လို႔ မခန္႔မွန္းေၾကာင္း၊ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံအေနနဲ႔ ေဒသတြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ တည္ၿငိမ္ေရးကို ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္သြားမယ္လို႔ ကင္ဂန္းက ေျပာပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ အီရန္ႏုိင္ငံရဲဲ႕ ႏ်ဴကလီးယား စီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာမွာ အက်ပ္အတည္း ႀကဳံေနရတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျပလည္ေအာင္ ေျဖရွင္းၾကဖို႔ တုိက္တြန္းလိုက္ၿပီး အီရန္၊ အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္၊ ျပင္သစ္၊ ဂ်ာမနီနဲ႔ ႐ုရွားႏုိင္ငံတုိ႔ကို သေဘာထား ေပ်ာ့ေျပာင္းၾကဖို႔ ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။

အီရန္နဲ႔ မဟာမိတ္ျဖစ္ၿပီး ေရနံအက်ဳိးစီးပြားလည္း ရွိေနတဲ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက အီရန္ႏုိင္ငံဟာ ႏ်ဴကလီးယား ထိပ္ဖူးတပ္ ဒုံးက်ည္ ထုတ္လုပ္လာႏုိင္ေခ် ရွိတယ္လို႔ ႏုိင္ငံတကာ အဏုျမဴစြမ္းအင္ ေအဂ်င္စီရဲ႕ အစီရင္ခံစာကို သတိျပဳမိတယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။

ကုလသမဂၢ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီမွာ ဗီတိုအာဏာ အသုံးျပဳႏုိင္တဲ့ အဖဲြ႕၀င္ႏုိင္ငံျဖစ္တဲ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အေနနဲ႔ အီရန္ႏုိင္ငံရဲ႕ ႏ်ဴကလီးယား အေရးကိစၥကို သံတမန္ေရး နည္းလမ္းကို အသုံးျပဳၿပီး ေျဖရွင္းသြားႏုိင္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း မစၥတာကင္ဂန္းက ေျပာပါတယ္။

အီရန္ႏုိင္ငံရဲ႕ ႏ်ဴကလီးယား စီမံကိန္းေၾကာင့္ အေမရိကန္နဲ႔ တျခားႏုိင္ငံေတြကေတာ့ အီရန္ႏုိင္ငံအေပၚ ျပင္းထန္တဲ့ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆုိ႔မႈ အသစ္ေတြကို ခ်မွတ္သြားဖုိ႔ စဥ္းစားေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကေတာ့ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြကို ဆန္႔က်င္ေနပါတယ္။