ဆလိုင္း ဟံသာစန္း
(မဇၥ်ိမ)
မႏၲေလးတိုင္း ေအာင္ေျမသာစံၿမိဳ႕၌ လူဦးေရ ၁၂ဝ ေက်ာ္ အိုးအိမ္မဲ့ျဖစ္ေစသည့္ မီးေလာင္မႈတရပ္ ယမန္ေန႔ ညေနတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
ညေန ၃ နာရီ ၄၅ မိနစ္ခန္႔တြင္ အမဲ႐ိုးတန္းရပ္ကြက္ရွိ ေနအိမ္တလံုးမွ စတင္ခဲ့ရာ အိမ္ေျခ ၂၂ လံုး ေလာင္ကြ်မ္းခဲ့ၿပီး၊ နယ္ေျမခံ မီးသတ္ကားမ်ား ၿငိွမ္းသတ္သျဖင့္ မိနစ္ ၃ဝ ခန္႔အၾကာ၌ မီးညြန္႔က်ဳိးခဲ့သည္။
“အိပ္ခန္းထဲမွာ ျခင္ေဆးေခြထြန္းၿပီး ကေလးေတြနဲ႔ ထားခဲ့တာ။ အဲဒီျခင္ေဆးေခြက စေလာင္တာ။ အိမ္ ၂၂ လံုး ပါသြားတယ္။ ဆံုးရႈံးမႈတန္ဖိုးေတာ့ တြက္ေနတုန္းပါပဲ” ဟု မႏၲေလး ဗဟိုမီးသတ္ဌာနမွ တာဝန္က် အရာရွိတဦးက ေျပာသည္။
ေအာင္ေျမသာစံမွ ေဒသခံတဦးက “မီးေလာင္တဲ့ ေနရာက က်မတို႔နဲ႔ နီးတယ္။ ဟိုဘက္ရပ္ကြက္ေပါ့။ အိမ္ ၂၂ လံုး ပါသြားတယ္။ ရပ္ကြက္ကေတာ့ လက္လုပ္လက္စားေတြ အမ်ားစုေနၾကတဲ့ ရပ္ကြက္ပါ” ဟု ေျပာသည္။
မီးေဘးသင့္ အိမ္ေထာင္စု ၃၄ စုကို ၂၂ လမ္းႏွင့္ ၈၆-၈၇ လမ္းၾကားရွိ ေရႊအံေတာ္ဘုရား ဓမၼာ႐ံုတြင္ ယာယီေနထုိင္ရန္ ေဒသအာဏာပိုင္မ်ားက ဒုကၡသည္စခန္း ဖြင့္လွစ္ေပးထားသည္။
Thursday, October 28, 2010
Tuesday, October 26, 2010
၂၀၁၀ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလ (၂၂) ရက္ေန ့ မုန္တိုင္း ဂီရိ တိုက္ခတ္ခံရျပီးကာစ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴေဒသ၏ အေျခအေနျမင္ကြင္း ဓါတ္ပုံမွတ္တမ္းမ်ား။
ႏို၀င္ဘာတြင္ မုန္တိုင္း လာရန္ရိွေသးဟု ေဒါက္တာထြန္းလြင္ ေျပာ
တက္လူ
ေရြးေကာက္ပြဲ ျပဳလုပ္မည့္ ႏို၀င္ဘာလတြင္ မုန္တိုင္းတခု ထပ္ျဖစ္ရန္ရွိေနေၾကာင္း မိုးေလ၀သႏွင့္ဇလေဗဒပညာရွင္ ေဒါက္တာထြန္းလြင္က ေျပာၾကားသည္။
၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ႏွင့္ သ႑ာန္တူႏွစ္မ်ား (analogueyears) ေရြးခ်ယ္ေလ့လာမႈအရ ႏို၀င္ဘာလအတြင္း မုန္တိုင္းျဖစ္ရန္ အလားအလာေတြ႔ရွိခ်က္မွာ (၆၀) ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိေနေႀကာင္း ေဒါက္တာထြန္းလြင္က ေျပာသည္။
၎က “ႏွစ္ေတြအားလံုးက ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္မွာ မုန္တိုင္း (၆) ႀကိမ္ျဖစ္ခဲ့တယ္လို႔ ေဖာ္ျပေနပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဂီရိ အပါအ၀င္မွာ ဒီႏွစ္ထဲမုန္တိုင္းက (၄) ႀကိမ္သာျဖစ္ပါေသးတယ္” ဟု ေျပာသည္။
လတ္တေလာ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္အေျခအေနမွာ ေလထုမျငိမ္သက္မႈမ်ားျဖစ္ေနကာ ပင္လယ္ေရအပူခ်ိန္ ျပန္လည္ျမင့္တက္ေနေၾကာင္း၊ ကပၸလီကြ်န္းစုဧ။္ေတာင္ဖက္အစြယ္တြင္ ပင္လယ္ေရအပူခ်ိန္မ်ား တက္ေနသည္ကို အထူးဂ႐ုျပဳ ေစာင့္ၾကည့္ရန္လိုေနေၾကာင္းလည္း ၎ကေျပာသည္။
“မိုးေလ၀သ သတင္းေတြကို အမွန္အတိုင္း ျပည္သူေတြသိႏိုင္ဖို႔ က်ေနာ္ထြန္းလြင္ကလည္း အင္တာနက္မွာ သတင္းေတြကို အခ်ိန္နဲ႔တေျပးညီ တင္ျပေနပါတယ္” ဟု ေဒါက္တာထြန္းလြင္က ေျပာသည္။
ႏို၀င္ဘာလသည္ ျမန္မာ့မုန္တိုင္းသမိုင္းတြင္ မုန္တိုင္းမ်ားျဖစ္တတ္ေသာလ ျဖစ္ၿပီး ထုိလတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကိုလည္း မုန္တိုင္း၀င္တတ္ေသာလ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ အေရးႀကီးေၾကာင္း ၎ကဆက္လက္ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ကစကာ ႏွစ္စဥ္ဆက္တိုက္ မုန္တိုင္းျဖတ္ေနၿပီး ေအာက္တိုဘာ (၂၂) ရက္ေန႔က ရခိုင္ျပည္နယ္ကို၀င္ခဲ့ေသာ မုန္တိုင္းႏွင့္ဆိုပါက မုန္တိုင္း (၅) လံုးရွိေၾကာင္း သိရသည္။
၂၀၀၈ခု ႏွစ္ကတိုက္ခဲ့ေသာ ဆိုင္ကလုန္းနာဂစ္ေၾကာင့္ ဧရာ၀တီတိုင္းႏွင့္ ရန္ကုန္တိုင္းအတြင္း လူေပါင္းမ်ားစြာ ေသဆံုးခဲ့ရသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ေအာက္တိုဘာ (၂၂) ရက္ေန႔က ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕အနီးမွျဖတ္သြားေသာ ဆိုင္ကလုန္းဂီရိေၾကာင့္ ေက်ာက္ျဖဴ၊ ေျမပံုၿမိဳ႕မ်ား အပ်က္စီးမ်ားကာ ယင္းမုန္တိုင္းႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး အေသအေပ်ာက္ရွိသည္။
ေရနံပိုက္လိုင္း ေပါက္ကဲြမႈ၊ မီးစြယ္က်သြားၿပီ
ကိုဝိုင္း (မဇၥ်ိမ)
မေကြးတိုင္း ပခုကၠဴခ႐ိုင္ ျမစ္ေျခတိုက္နယ္ပိုင္ ေညာင္လွရြာအနီးရွိ ေရနံပိုက္လိုင္း ယမန္ေန႔ညပိုင္းတြင္ ေပါက္ကဲြမီးေလာင္ခဲ့ရာ ယခုအခါ မီးစြယ္က်သြားၿပီဟု ျမစ္ေျခရဲ အဆိုအရ သိရသည္။
သက္တမ္း ၁ဝ ႏွစ္ေက်ာ္ရွိ ေက်ာက္ခြက္-အရာေတာ္ ၁ဝ လက္မ ေရနံပိုက္လိုင္း ဂေဟဆက္မွ ယိုထြက္လာေသာ ေရနံစိမ္းမ်ားကို အနီးနားရွိ ရြာသားမ်ား ခပ္ယူရာမွ ယမန္ေန႔ ည ၇ နာရီခန္႔တြင္ ပိုက္လိုင္းေပါက္ကြဲျခင္း ျဖစ္သည္။
“ျဖစ္တဲ့ေနရာကေန ဘယ္မွလည္း ထပ္မကူးပါဘူး။
ေရနံပိုက္လိုင္း ေပါက္ကြဲမီးေလာင္သည့္ ျမင္ကြင္းအားေတြ႔ရစဥ္
မီးက ဆီရဲ႕ အနည္အႏွစ္လို႔ ေျပာရမလား မသိဘူး။ ေျမၾကီးထဲဝင္တဲ့ အဆီအႏွစ္ေတြက ထၿပီးေတာ့မွ ၿငိမ္းလည္း မၿငိမ္းႏိုင္ဘူးေလ။ နည္းနည္းစီေတာ့ ေလာင္ေနတာ။ အႏၲရာယ္မ်ားလွေအာင္ေတာ့ မေလာင္ဘူးေပါ့။ လံုးလံုးၾကီးလည္း မၿငိမ္းဘူး။ ေျမထိုးစက္နဲ႔ေတာ့ ေျမနဲ႔ ဖို႔ေနတာေပါ့” ဟု အမည္မေဖာ္လိုသည့္ ျမစ္ေျခရဲစခန္းမွ ရဲတဦးက ေျပာသည္။
ေခ်ာက္၊ ပခုကၠဴ၊ ကၽြန္းေခ်ာင္း၊ ျမစ္ေျခတို႔မွ မီးသတ္ကား ၅-၆ စီးခန္႔ သြားေရာက္ၿငိွမ္းသတ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ေရနံပိုက္လိုင္း မီးေလာင္သျဖင့္ ေရနံခပ္သူ ေညာင္လွ၊ သိမ္ေတာ္၊ ေညာင္နီပင္၊ အိုင္ၾကီး၊ ကန္ၾကီးစု ရြာစဥ္မွ ရြာခံမ်ား အနည္းဆံုး ၁၃ ဦး ေသဆံုးကာ ဒဏ္ရာျပင္းထန္သူ ၁ဝဝ ဦးခန္႔ရွိေၾကာင္း ျမစ္ေျခရဲႏွင့္ ႏွင့္ ျမစ္ေျခေဆး႐ုံထံမွ စံုစမ္းသိရသည္။
“သံဆိုေပမယ့္ ၾကာေတာ့ နည္းနည္းေဆြးလာတာေပါ့။ ဒီႏွစ္ ေခ်ာင္းကလည္းၾကီး၊ ေက်ာက္ကမ္းပါးေတြ ၿပိဳနဲ႔။ အဲဒီ အေပါက္ကေနၿပီး ယိုတာ။ အဲဒါ အလုအယက္ က်ဳံးရင္းကေန မသိနားမလည္တဲ့ လူက ေဆးလိပ္ၾကီးဖြာၿပီးေတာ့မွ ေရာက္သြားပံုရတယ္။ အဲဒါကေန ထေလာင္သြားတာေပါ့။ ၁၃ ေယာက္ေလာက္ ေသတယ္။ အမႈေတာ့ မဖြင့္ေသးဘူး” ဟု ျမစ္ေျခရဲကေျပာသည္။
မီးခုိးတလူလူႏွင့္ ေရနံပိုက္လိုင္းေပါက္ကြဲမႈ
္ “အဲဒီမွာတင္ ၆ ေလာင္းေလာက္ ေတြ႔ခဲ့ေသးတယ္။ လူနာေတြက အေရျပားေတြ လံုးလံုးေလာင္ၿပီး အျဖဴၾကီးေတြ ျဖစ္ေနတာေပါ့။ တခ်ဳိ႕ဆိုရင္ ဆံပင္က နည္းနည္းပဲ က်န္ေတာ့တယ္။ ကေလးလူၾကီး။ အမ်ဳိးသားမ်ားတယ္။ အမ်ဳိးသမီးလည္းပါတယ္” ဟု သူက ေျပာသည္။ ဒဏ္ရာရရွိသူမ်ားကို ျမစ္ေျခ၊ ကၽြန္းေခ်ာင္းႏွင့္ ပခုကၠဴေဆး႐ုံမ်ားတြင္ ကုသေပးေနသည္ဟု ဆုိသည္။
ကုတင္ ၁၆ လံုးဆန္႔ ျမစ္ေျခတိုက္နယ္ေဆး႐ုံမွ ေဆးဝန္ထမ္းတဦးကလည္း ျဖစ္ခါစတြင္ လူနာ ၆၂ ဦး ေရာက္လာၿပီး ယင္းမွ အသည္းအသန္လူနာ ၄၇ ဦးကို ပခုကၠဴေဆး႐ုံသို႔ ပို႔ထားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ျမစ္ေျခေဆး႐ုံ၌ အမ်ဳိးသားတဦး၊ အမ်ဳိးသမီးတဦး ေသဆံုးသြားေၾကာင္း ေျပာသည္။
မီးေလာင္မႈႏွင့္ ဒဏ္ရာရရွိသူမ်ား အေျခအေနကို ထပ္မံသိရွိႏိုင္ရန္ ပခုကၠဴမီးသတ္ႏွင့္ ပခုကၠဴေဆး႐ုံသို႔ ဆက္သြယ္ေသာ္လည္း မရပါ။
ေရနံစိမ္းေစ်း တဂါလန္ကို ၂၅ဝဝ က်ပ္ခန္႔ရွိသျဖင့္ သြားေရာက္ခပ္ယူၾကျခင္းျဖစ္ၿပီး ယခုကိစၥ မတိုင္မီ ၁ဝ ရက္ခန္႔ကလည္း ဓာတ္ေျမၾသဇာစက္႐ုံဝန္ထမ္း အမ်ားစုေနသည့္ ကၽြန္းေခ်ာင္းတြင္ ေရနံပိုက္လိုင္း ေပါက္ခဲ့ေသးေသာ္လည္း မီးေလာင္မႈ မျဖစ္ခဲ့ဟု ေဒသခံတဦးက ေျပာသည္။
မေကြးတိုင္း ပခုကၠဴခ႐ိုင္ ျမစ္ေျခတိုက္နယ္ပိုင္ ေညာင္လွရြာအနီးရွိ ေရနံပိုက္လိုင္း ယမန္ေန႔ညပိုင္းတြင္ ေပါက္ကဲြမီးေလာင္ခဲ့ရာ ယခုအခါ မီးစြယ္က်သြားၿပီဟု ျမစ္ေျခရဲ အဆိုအရ သိရသည္။
သက္တမ္း ၁ဝ ႏွစ္ေက်ာ္ရွိ ေက်ာက္ခြက္-အရာေတာ္ ၁ဝ လက္မ ေရနံပိုက္လိုင္း ဂေဟဆက္မွ ယိုထြက္လာေသာ ေရနံစိမ္းမ်ားကို အနီးနားရွိ ရြာသားမ်ား ခပ္ယူရာမွ ယမန္ေန႔ ည ၇ နာရီခန္႔တြင္ ပိုက္လိုင္းေပါက္ကြဲျခင္း ျဖစ္သည္။
“ျဖစ္တဲ့ေနရာကေန ဘယ္မွလည္း ထပ္မကူးပါဘူး။
ေရနံပိုက္လိုင္း ေပါက္ကြဲမီးေလာင္သည့္ ျမင္ကြင္းအားေတြ႔ရစဥ္
မီးက ဆီရဲ႕ အနည္အႏွစ္လို႔ ေျပာရမလား မသိဘူး။ ေျမၾကီးထဲဝင္တဲ့ အဆီအႏွစ္ေတြက ထၿပီးေတာ့မွ ၿငိမ္းလည္း မၿငိမ္းႏိုင္ဘူးေလ။ နည္းနည္းစီေတာ့ ေလာင္ေနတာ။ အႏၲရာယ္မ်ားလွေအာင္ေတာ့ မေလာင္ဘူးေပါ့။ လံုးလံုးၾကီးလည္း မၿငိမ္းဘူး။ ေျမထိုးစက္နဲ႔ေတာ့ ေျမနဲ႔ ဖို႔ေနတာေပါ့” ဟု အမည္မေဖာ္လိုသည့္ ျမစ္ေျခရဲစခန္းမွ ရဲတဦးက ေျပာသည္။
ေခ်ာက္၊ ပခုကၠဴ၊ ကၽြန္းေခ်ာင္း၊ ျမစ္ေျခတို႔မွ မီးသတ္ကား ၅-၆ စီးခန္႔ သြားေရာက္ၿငိွမ္းသတ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ေရနံပိုက္လိုင္း မီးေလာင္သျဖင့္ ေရနံခပ္သူ ေညာင္လွ၊ သိမ္ေတာ္၊ ေညာင္နီပင္၊ အိုင္ၾကီး၊ ကန္ၾကီးစု ရြာစဥ္မွ ရြာခံမ်ား အနည္းဆံုး ၁၃ ဦး ေသဆံုးကာ ဒဏ္ရာျပင္းထန္သူ ၁ဝဝ ဦးခန္႔ရွိေၾကာင္း ျမစ္ေျခရဲႏွင့္ ႏွင့္ ျမစ္ေျခေဆး႐ုံထံမွ စံုစမ္းသိရသည္။
“သံဆိုေပမယ့္ ၾကာေတာ့ နည္းနည္းေဆြးလာတာေပါ့။ ဒီႏွစ္ ေခ်ာင္းကလည္းၾကီး၊ ေက်ာက္ကမ္းပါးေတြ ၿပိဳနဲ႔။ အဲဒီ အေပါက္ကေနၿပီး ယိုတာ။ အဲဒါ အလုအယက္ က်ဳံးရင္းကေန မသိနားမလည္တဲ့ လူက ေဆးလိပ္ၾကီးဖြာၿပီးေတာ့မွ ေရာက္သြားပံုရတယ္။ အဲဒါကေန ထေလာင္သြားတာေပါ့။ ၁၃ ေယာက္ေလာက္ ေသတယ္။ အမႈေတာ့ မဖြင့္ေသးဘူး” ဟု ျမစ္ေျခရဲကေျပာသည္။
မီးခုိးတလူလူႏွင့္ ေရနံပိုက္လိုင္းေပါက္ကြဲမႈ
္ “အဲဒီမွာတင္ ၆ ေလာင္းေလာက္ ေတြ႔ခဲ့ေသးတယ္။ လူနာေတြက အေရျပားေတြ လံုးလံုးေလာင္ၿပီး အျဖဴၾကီးေတြ ျဖစ္ေနတာေပါ့။ တခ်ဳိ႕ဆိုရင္ ဆံပင္က နည္းနည္းပဲ က်န္ေတာ့တယ္။ ကေလးလူၾကီး။ အမ်ဳိးသားမ်ားတယ္။ အမ်ဳိးသမီးလည္းပါတယ္” ဟု သူက ေျပာသည္။ ဒဏ္ရာရရွိသူမ်ားကို ျမစ္ေျခ၊ ကၽြန္းေခ်ာင္းႏွင့္ ပခုကၠဴေဆး႐ုံမ်ားတြင္ ကုသေပးေနသည္ဟု ဆုိသည္။
ကုတင္ ၁၆ လံုးဆန္႔ ျမစ္ေျခတိုက္နယ္ေဆး႐ုံမွ ေဆးဝန္ထမ္းတဦးကလည္း ျဖစ္ခါစတြင္ လူနာ ၆၂ ဦး ေရာက္လာၿပီး ယင္းမွ အသည္းအသန္လူနာ ၄၇ ဦးကို ပခုကၠဴေဆး႐ုံသို႔ ပို႔ထားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ျမစ္ေျခေဆး႐ုံ၌ အမ်ဳိးသားတဦး၊ အမ်ဳိးသမီးတဦး ေသဆံုးသြားေၾကာင္း ေျပာသည္။
မီးေလာင္မႈႏွင့္ ဒဏ္ရာရရွိသူမ်ား အေျခအေနကို ထပ္မံသိရွိႏိုင္ရန္ ပခုကၠဴမီးသတ္ႏွင့္ ပခုကၠဴေဆး႐ုံသို႔ ဆက္သြယ္ေသာ္လည္း မရပါ။
ေရနံစိမ္းေစ်း တဂါလန္ကို ၂၅ဝဝ က်ပ္ခန္႔ရွိသျဖင့္ သြားေရာက္ခပ္ယူၾကျခင္းျဖစ္ၿပီး ယခုကိစၥ မတိုင္မီ ၁ဝ ရက္ခန္႔ကလည္း ဓာတ္ေျမၾသဇာစက္႐ုံဝန္ထမ္း အမ်ားစုေနသည့္ ကၽြန္းေခ်ာင္းတြင္ ေရနံပိုက္လိုင္း ေပါက္ခဲ့ေသးေသာ္လည္း မီးေလာင္မႈ မျဖစ္ခဲ့ဟု ေဒသခံတဦးက ေျပာသည္။
လုိင္ဇာေစ်းမီး က်ပ္သိန္း ၃ ေသာင္းေက်ာ္ ဆံုး႐ႈံး
မီးကိုအားႀကိဳးမာန္တက္ ႀကိဳးစားၿငိမ္းသတ္ေနေသာ ေဒသခံမ်ား (www.kachinnet.net)
ဖနိဒါ (မဇၥ်ိမ)
တ႐ုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္ ကခ်င္ျပည္နယ္ လုိင္ဇာၿမိဳ႕ရွိ အမွတ္ ၁ ေစ်း ယေန႔နံနက္ မီးေလာင္ခဲ့ရာ က်ပ္သိန္း ၃ ေသာင္းေက်ာ္ ဆံုး႐ႈံးေၾကာင္း ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖဲြ႔ (ေကအုိင္အုိ) အဆိုအရ သိရသည္။
အထည္အလိပ္၊ အလွျပင္ ပစၥည္းမ်ား၊ ေဆးဆုိင္မ်ား၊ အုိးခြက္ေရာင္းဆုိင္ႏွင့္ ေရႊဆုိင္မ်ား အပါအဝင္ ဆုိင္ခန္းေပါင္း ၁ဝ၆ ခန္း ေလာင္ကြ်မ္းသြားၿပီး၊ လူေနအိမ္ ၉ လံုးႏွင့္ ရပ္ကြက္ (၂) ရယက ႐ံုးတ႐ံုး မီးထဲပါသြားသည္ကို ေဒသဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္ ေကအိုင္အိုက ဆံုး႐ႈံးမႈတန္ဖိုးကုိ ခန္႔မွန္းေျပာဆိုျခင္း ျဖစ္သည္။
’’ဆံုး႐ႈံးမႈ တန္ဖုိးက ဗမာေငြ က်ပ္ သိန္းေပါင္း ၃
ေသာင္းေက်ာ္ေလာက္လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ခန္႔မွန္းထားတယ္’’ ဟု လိုင္ဇာၿမိဳ႕ခ်ဳပ္ေရးမႉးႏွင့္ မီးေဘးကယ္ဆယ္ေရး ေကာ္မတီ အတြင္းေရးမႉး ဗုိလ္မႉးၾကီး ေနာ္ေအာန္က ေျပာသည္။
ယမန္ေန႔ည သန္းေခါင္ယံ ၁၂ နာရီခြဲမွ ယေန႔နံနက္ ၃ နာရီအထိ မီးေလာင္ခဲ့ရာ ေဒသတြင္း မီးသတ္ကားမ်ား လာေရာက္ၿငိွမ္းသတ္ခဲ့ၾကသည္။
တ႐ုတ္ဇနီးေမာင္ႏွံ၏ အထည္အလိပ္ဆုိင္ခန္း နံပါတ္ C-7 မွ စတင္မီးေလာင္ေၾကာင္း မီးေဘးသင့္ ဆုိင္ရွင္မ်ားက ေျပာဆိုၾကသည္။
“တ႐ုတ္လင္မယားႏွစ္ေယာက္က အေမႊးတုိင္ထြန္းထားတာ။ အေမႊးတုိင္ကေန ကူးစက္ၿပီးေတာ့ မီးေလာင္တယ္လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ သိထားတယ္” ဟု လုိင္ဇာေဒသခံတဦးက ေျပာသည္။ သို႔ေသာ္ မဇၥ်ိမအေနျဖင့္ သီးျခား အတည္ျပဳႏုိင္ျခင္း မရွိေသးပါ။
တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသားျဖစ္သူ ၎ဇနီးေမာင္ႏွံမွာ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္သြားသျဖင့္ ဖမ္းဆီးအေရးယူေပးရန္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံျခား ဆက္ဆံေရး႐ံုး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး႐ံုး၊ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရး ႐ံုးမ်ားသုိ႔ ေကအုိင္အုိက အေၾကာင္းၾကားခဲ့သည္။
မီးေဘးဒုကၡသည္မ်ား ခိုလႈံမည့္ေနရာႏွင့္ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ အကူအညီေပးရန္အတြက္ ေကအုိင္အုိက ကယ္ဆယ္ေရး ေကာ္မတီတရပ္ကို ယေန႔ ဖြဲ႔စည္းသည္။
ဆိုင္မ်ား၌ပင္ ေနထုိင္သျဖင့္ လူပါ မီးေဘးဒုကၡသည္ျဖစ္သူ ၆၇ ဦးကုိ လုိင္ဇာဟုိတယ္၊ ကခ်င္ႏွစ္ခ်င္း ခရစ္ယာန္ ဘုရားေက်ာင္းဝင္းႏွင့္ လုိင္ဇာၿမိဳ႕ အထက္တန္းေက်ာင္းတြင္ ကယ္ဆယ္ေရးစခန္းမ်ား ဖြင့္ထားၿပီး ေကအုိင္အုိက က်ပ္သိန္း ၁ဝဝဝ ေထာက္ပ့ံမည္ဟု ဆုိသည္။
မီးေလာင္မႈႏွင့္ တိုက္ဆုိင္စြာပင္ ယေန႔တြင္ ေကအုိင္အုိ၏ ႏွစ္ ၅ဝ ျပည့္ အခမ္းအနားကုိ လုိင္ဇာၿမိဳ႕ မေနာကြင္းရွိ ဆင္ပေရာမဂြ်ယ္ Sinpraw Majoi ခန္းမ၌ က်င္းပရာ အဖဲြ႔ ဥကၠ႒ မိန္႔ခြန္းကုိ ပညာေရးဌာနမွ ဆရာၾကီး ခြန္ေနာင္က ဖတ္ၾကားခဲ့သည္။
ဖနိဒါ (မဇၥ်ိမ)
တ႐ုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္ ကခ်င္ျပည္နယ္ လုိင္ဇာၿမိဳ႕ရွိ အမွတ္ ၁ ေစ်း ယေန႔နံနက္ မီးေလာင္ခဲ့ရာ က်ပ္သိန္း ၃ ေသာင္းေက်ာ္ ဆံုး႐ႈံးေၾကာင္း ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖဲြ႔ (ေကအုိင္အုိ) အဆိုအရ သိရသည္။
အထည္အလိပ္၊ အလွျပင္ ပစၥည္းမ်ား၊ ေဆးဆုိင္မ်ား၊ အုိးခြက္ေရာင္းဆုိင္ႏွင့္ ေရႊဆုိင္မ်ား အပါအဝင္ ဆုိင္ခန္းေပါင္း ၁ဝ၆ ခန္း ေလာင္ကြ်မ္းသြားၿပီး၊ လူေနအိမ္ ၉ လံုးႏွင့္ ရပ္ကြက္ (၂) ရယက ႐ံုးတ႐ံုး မီးထဲပါသြားသည္ကို ေဒသဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္ ေကအိုင္အိုက ဆံုး႐ႈံးမႈတန္ဖိုးကုိ ခန္႔မွန္းေျပာဆိုျခင္း ျဖစ္သည္။
’’ဆံုး႐ႈံးမႈ တန္ဖုိးက ဗမာေငြ က်ပ္ သိန္းေပါင္း ၃
ေသာင္းေက်ာ္ေလာက္လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ခန္႔မွန္းထားတယ္’’ ဟု လိုင္ဇာၿမိဳ႕ခ်ဳပ္ေရးမႉးႏွင့္ မီးေဘးကယ္ဆယ္ေရး ေကာ္မတီ အတြင္းေရးမႉး ဗုိလ္မႉးၾကီး ေနာ္ေအာန္က ေျပာသည္။
ယမန္ေန႔ည သန္းေခါင္ယံ ၁၂ နာရီခြဲမွ ယေန႔နံနက္ ၃ နာရီအထိ မီးေလာင္ခဲ့ရာ ေဒသတြင္း မီးသတ္ကားမ်ား လာေရာက္ၿငိွမ္းသတ္ခဲ့ၾကသည္။
တ႐ုတ္ဇနီးေမာင္ႏွံ၏ အထည္အလိပ္ဆုိင္ခန္း နံပါတ္ C-7 မွ စတင္မီးေလာင္ေၾကာင္း မီးေဘးသင့္ ဆုိင္ရွင္မ်ားက ေျပာဆိုၾကသည္။
“တ႐ုတ္လင္မယားႏွစ္ေယာက္က အေမႊးတုိင္ထြန္းထားတာ။ အေမႊးတုိင္ကေန ကူးစက္ၿပီးေတာ့ မီးေလာင္တယ္လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ သိထားတယ္” ဟု လုိင္ဇာေဒသခံတဦးက ေျပာသည္။ သို႔ေသာ္ မဇၥ်ိမအေနျဖင့္ သီးျခား အတည္ျပဳႏုိင္ျခင္း မရွိေသးပါ။
တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသားျဖစ္သူ ၎ဇနီးေမာင္ႏွံမွာ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္သြားသျဖင့္ ဖမ္းဆီးအေရးယူေပးရန္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံျခား ဆက္ဆံေရး႐ံုး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး႐ံုး၊ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရး ႐ံုးမ်ားသုိ႔ ေကအုိင္အုိက အေၾကာင္းၾကားခဲ့သည္။
မီးေဘးဒုကၡသည္မ်ား ခိုလႈံမည့္ေနရာႏွင့္ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ အကူအညီေပးရန္အတြက္ ေကအုိင္အုိက ကယ္ဆယ္ေရး ေကာ္မတီတရပ္ကို ယေန႔ ဖြဲ႔စည္းသည္။
ဆိုင္မ်ား၌ပင္ ေနထုိင္သျဖင့္ လူပါ မီးေဘးဒုကၡသည္ျဖစ္သူ ၆၇ ဦးကုိ လုိင္ဇာဟုိတယ္၊ ကခ်င္ႏွစ္ခ်င္း ခရစ္ယာန္ ဘုရားေက်ာင္းဝင္းႏွင့္ လုိင္ဇာၿမိဳ႕ အထက္တန္းေက်ာင္းတြင္ ကယ္ဆယ္ေရးစခန္းမ်ား ဖြင့္ထားၿပီး ေကအုိင္အုိက က်ပ္သိန္း ၁ဝဝဝ ေထာက္ပ့ံမည္ဟု ဆုိသည္။
မီးေလာင္မႈႏွင့္ တိုက္ဆုိင္စြာပင္ ယေန႔တြင္ ေကအုိင္အုိ၏ ႏွစ္ ၅ဝ ျပည့္ အခမ္းအနားကုိ လုိင္ဇာၿမိဳ႕ မေနာကြင္းရွိ ဆင္ပေရာမဂြ်ယ္ Sinpraw Majoi ခန္းမ၌ က်င္းပရာ အဖဲြ႔ ဥကၠ႒ မိန္႔ခြန္းကုိ ပညာေရးဌာနမွ ဆရာၾကီး ခြန္ေနာင္က ဖတ္ၾကားခဲ့သည္။
Saturday, October 16, 2010
ေမာင္းသူမဲ့ တုိက္ေလယာဥ္မ်ား၏ အနာဂတ္ ေကာင္းကင္
ေစ်းကြက္ဂ်ာနယ္
ေအးထြန္းမင္း
၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ။
နယူးေယာက္ျမိဳ႕ လူအစည္ကားဆုံးေနရာ တိုင္းမ္းစကဲြယားတြင္ အစၥလာမ စစ္ေသြးႂကြ တစ္ဦးျဖစ္သူ ရွားဇတ္ Shahzad က ကားဗုံးေထာင္ခဲ့သည္။ ကံေကာင္းေထာက္စြာျဖင့္ အာဏာပိုင္မ်ားက လက္ဦးသြားသည္။
တရား႐ုံးတြင္ တရားသူႀကီးက ယင္းသို႕ ဗုံးေထာင္ျခင္းျဖင့္ အျပစ္မဲ့သူ သက္ႀကီးရြယ္အို၊ အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ ကေလးမ်ား ေသဆုံးၾကမည္ကို မသိသေလာဟု ေမးျမန္းရာ ရွားဇတ္က '' ေန႕စဥ္ေန႕တိုင္း အီရတ္နဲ႕ အာဖဂန္မွာ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ေတြဟာ ကေလး လူႀကီး မိန္းမ မေရြးဘဲ၊ တိုက္ခိုက္ ပစ္သတ္ေနတယ္။ ဒါဟာ စစ္ျဖစ္ေနတာ''ဟု ထြက္ဆိုခဲ့ သည္။
အေမရိကန္သည္ ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္ Unmanned Ariel Vehicle –UAV အမ်ားအျပားကိုအသုံးျပဳလ်က္ ကေလး၊ လူႀကီး မခဲြဘဲ ယီမင္၊ အာဖဂန္၊ ဆိုမာလီယား၊ အီရတ္ႏွင့္ ပါကစၥတန္လူမ်ိဳးစုမ်ား ေနထိုင္ရာေဒသတို႕တြင္ တိုက္ခိုက္ေန ျခင္းေၾကာင့္ ခံျပင္းမိေၾကာင္း။ ထို႕ေၾကာင့္ ဗုံးခဲြရန္ ၾကံစည္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ရွားဇတ္က ထြက္ဆိုသည္။
ပစ္မွတ္ကို တိုက္ခိုက္ျခင္းေၾကာင့္ အျပစ္မဲ့သူမ်ား ေသဆုံး ရျခင္းကို အေမရိကန္က မေတာ္တဆ ေသေက်မႈဟုဆိုသည္။ ေဝဖန္သူမ်ားကမူ မေတာ္တဆ လူသတ္ပြဲဟု စြပ္စဲြသည္။
ပထမႏွင့္ ဒုတိယ ပင္လယ္ေကြ႕စစ္ပဲြတြင္ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ UAV ၏ အသုံးဝင္မႈ၊ ရန္သူကို ထိေရာက္စြာ ထိုးႏွက္တိုက္ခိုက္ႏိုင္မႈကို အထင္အရွား သက္ေသထူႏိုင္ခဲ့ျပီ ျဖစ္သည္။
၂ဝ၁ဝ ခုနွစ္ ၾသဂုတ္လ ၂၄ ရက္ေန႕တြင္ အေမရိကန္ UAV မ်ားလက္ခ်က္ျဖင့္ အၾကမ္းဖက္သမားဟု မသကၤာသူ ၁၃ ဦးႏွင့္ အရပ္သား ခုႏွစ္ဦး ေသဆုံးခဲ့ရေၾကာင္း ပါကစၥတန္ ေဒးလီးတိုင္းသတင္းစာကေဖာ္ျပသည္။ ပါကစၥတန္ေျမာက္ ပိုင္း ဝါဇီရစၥတန္ျပည္နယ္တြင္ UAV ျဖင့္ တိုက္ခိုက္မႈသည္ ေန႕စဥ္လို ျဖစ္ပြားေနသည္။ ယင္းသို႕ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္မ်ားကို က်ယ္ျပန္႕စြာ သုံးစဲြလာျခင္းသည္ အနာဂတ္စစ္ပဲြမ်ားတြင္ အဆုံးအျဖတ္ေပးမည့္ စစ္လက္နက္ ျဖစ္လာႏိုင္သည့္ အရိပ္အေရာင္ပင္ ျဖစ္ေတာ့သည္။ သမၼတ အိုဘားမား လက္ထက္တြင္ ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္ အသုံးျပဳမႈ အဆမတန္တိုး ပြားလာသည္။ အထူးသျဖင့္ လြန္ခဲ့သည့္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ပါကစၥတန္၌ စီအိုင္ေအ ေအးဂ်င့္ခုႏွစ္ဦး အေသခံတိုက္ ခိုက္ျခင္းခံခဲ့ရျပီးေနာက္ UAV အသုံးျပဳ တိုက္ခိုက္မႈသည္ တစ္ပတ္လွ်င္ တစ္ႀကိမ္မွသည္ တစ္ေန႕လွ်င္ တစ္ၾကိမ္အထိ ခုနစ္ဆနီးပါး တိုးတက္မ်ားျပားလာခဲ့သည္
ကုလသမဂၢ အထူးအစီရင္ခံစာ တင္သြင္းသူ အေမရိကန္ ကိုယ္စားလွယ္ ဖိလစ္ အယ္လ္စတြန္ Philip Alston က ေမာင္းသူမဲ့ နည္းပညာသည္ ယခုအခါ ႏိုင္ငံေပါင္း ေလးဆယ္ေက်ာ္၏ လက္ဝယ္တြင္ ရွိေနၿပီဟု ဆိုသည္။ စိုးရိမ္ဖြယ္ေကာင္း သည့္အခ်က္မွာ အၾကမ္းဖက္အဖဲြ႕ျဖစ္သည့္ ဟဇၨဘိုလာ လက္တြင္လည္း ေမာင္းသူမဲ့ နည္းပညာရွိေနျခင္းျဖစ္သည္။ ဟဇၨဘိုလာသည္ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ကို အသုံးျပဳလ်က္ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္လာမည္မွာ ဧကန္မုခ် ျဖစ္သည္။
ေတာေတာင္ ထူထပ္သည့္ေနရာ၊ ႏွိမ္နင္းရန္ ခက္ခဲသည့္ေနရာမ်ားတြင္ ခိုေအာင္းေနသည့္ သူပုန္မ်ားကို ရင္ဆိုင္ေနရသည့္ အယ္လ္ဂ်ီးရီးယား၊ ကိုလံဘီယာ၊ တူရကီႏွင့္ အိႏၵိယတို႕ သည္လည္း UAV ကို အသုံးျပဳလာ ၾကမည္ဟု မွန္းဆႏိုင္သည္။
ထိုႏိုင္ငံမ်ားရွိ အၾကမ္းဖက္ သမားမ်ားသည္ နယ္စပ္ေဒသႏွင့္ တစ္ဘက္ႏိုင္ငံတို႕တြင္ ပုန္းေအာင္းခို လႈံေလ့ရွိၾကသည္။ ယင္းသို႕ေသာ အေျခအေနတြင္ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္သည္ အသုံးအတည့္ဆုံး ျဖစ္လာသည္။ မိမိတပ္မ်ားျဖင့္ တစ္ဘက္ နယ္ေျမထဲသို႕ က်ဴးေက်ာ္ဝင္ေရာက္ ျခင္းထက္ ေမာင္းသူမဲ့ျဖင့္ တိုက္ခိုက္ျခင္းကို က်ဴးေက်ာ္မႈဟု တစ္ဘက္က စြပ္စဲြလာလွ်င္လည္း ေရွာင္ကြင္းႏိုင္သည္။ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ပ်က္ က်ေစဦးေတာ့ စြပ္စဲြခံရသူက မိမိ၏ ေလယာဥ္မဟုတ္ပါဟု ေျဗာင္ျငင္းႏိုင္သည္။ ေလယာဥ္မႉးႏွင့္ ေလယာဥ္ သားမ်ား အဖမ္းခံရရန္လည္း အေၾကာင္းမရွိေပ။
မၾကာေသးမီက ဒူဘိုင္းတြင္ ဟားမာ့စ္ ေခါင္းေဆာင္ မာမြတ္ အယ္လ္မက္ဟူးကို အစၥေရးေထာက္ လွမ္းေရးတို႕က သတ္ျဖတ္ခဲ့မႈသည္ ဟုိးေလးတေက်ာ္ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ ႏိုင္ငံမ်ား၏ ဆန္႕က်င္ျပစ္တင္မႈကိုလည္း ခံခဲ့ရသည္။ ၿဗိတိန္၊ အိုင္ယာလန္ႏွင့္ ၾသစေတးလ်ားတို႕မွ အစၥေရး သံတမန္ တစ္ဦးစီ ႏွင္ထုတ္ခံခဲ့ရသည္။
ေနာင္တြင္ ယင္းကဲ့သို႕ လက္မရြံ႕ ေအးဂ်င့္မ်ား ေစလႊတ္၍ လုပ္ႀကံခိုင္းရန္ မလိုေတာ့ေပ။ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ျဖင့္ ကိစၥတုံး ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ၾက ေတာ့မည္။
ဝါရွင္တန္တိုင္း သတင္းစာ၏ အဆိုအရ ၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ တြင္ အစၥေရး ေလတပ္က စတင္ အသုံးျပဳေနသည့္ ေမာင္းသူမဲ့ Heron TP ေလယာဥ္သည္ အီရန္ႏိုင္ငံ အတြင္းရွိပစ္မွတ္မ်ားကိုပင္တိုက္ခိုက္ ႏိုင္စြမ္းရွိသည္ဟု သိရသည္။ အီရန္ ကလည္းေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္မ်ား ထုတ္လုပ္လ်က္ရွိသည္။ ထိုေလယာဥ္ မ်ားသည္ အစၥေရးႏိုင္ငံတြင္းရွိပစ္ မွတ္မ်ားကို တိုက္ခိုက္ႏိုင္စြမ္းရွိသည္ ဟု ေဖာက္စ္ သတင္းဌာနက ေဖာ္ျပ သည္။
အီရန္တို႕ ပထမဆုံး ထုတ္လုပ္ခဲ့သည့္ Karrar ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္သည္ ကီလိုမီတာတစ္ေထာင္ (မိုင္ ၆၂ဝ)အကြာအေဝးသာ ေရာက္ႏိုင္သျဖင့္ အစၥေရးအထိ မပ်ံသန္းႏိုင္ေသာ္လည္း ပင္လယ္ေကြ႕အတြင္းရွိ အေမရိကန္ တပ္မ်ားကိုေတာ့ အႏၲရာယ္ ေပးႏိုင္စြမ္း ရွိသည္။
အစၥေရး (သို႕) အေမရိကန္ သည္ အီရန္ႏွင့္ စစ္ေရးအရ ရင္ဆိုင္ ၾကမည္ဆိုပါက ႏွစ္ဘက္စလုံးက ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္မ်ားကို အသုံးခ်လာၾကမည္ ျဖစ္သည္။ UAV သည္ တစ္ခ်ိန္တစ္ခါက သိပၸံစိတ္ကူးယဥ္ ဝတၴဳထဲတြင္သာ ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ယခုအခါတြင္မူ ေန႕စဥ္ရင္ဆိုင္ေနရေသာ လက္ေတြ႕အရွိတရား ျဖစ္လာေနသည္။
အီရတ္ႏွင့္ အာဖဂန္တြင္ UAV မ်ား၏ အစြမ္းထက္ပံုကို ျပသႏိုင္ခဲ့ျပီ ျဖစ္သျဖင့္ လူၾကိဳက္မ်ားလာသည္။ စစ္သုံး UAV ထုတ္လုပ္မႈ တန္ဖိုးသည္ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္တြင္ ေဒၚလာသန္း ၂၅ဝ ဖိုးရွိသည္။ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္တြင္ ေဒၚလာ သန္း ေျခာက္ရာဖိုးမွ် ရွိလာသည္။ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၃.၄ ဘီလီယံရွိသည္။ ၂ဝ၂ဝ ျပည့္ ႏွစ္ေရာက္လွ်င္ UAV ေစ်းကြက္ သည္ ေဒၚလာ ၅၅ ဘီလီယံဖိုးမွ် ရွိလာမည္ဟု ခန္႕မွန္းထားၾကသည္။
အေမရိကန္မွအပ အျခားႏိုင္ငံမ်ားသည္ ေမာင္းသူမဲ့ နည္းပညာကို ရရွိၾကေစကာမူ အေမရိကန္ကဲ့သို႕ ကမၻာအႏွံ႕ျဖန္႕က်က္ အသုံးျပဳႏိုင္ဦးမည္ မဟုတ္ေပ။ မိမိနယ္နမိတ္ အနီးပတ္ဝန္းက်င္တြင္သာ အသုံးျပဳႏိုင္ၾကမည္ ျဖစ္သည္။ ကမၻာအႏွံ႕ ျဖန္႕က်က္ အသုံးျပဳႏိုင္ရန္ ကမၻာအႏွံ႕တြင္ စစ္စခန္းမ်ား၊ ကြန္းေထာက္ေလယာဥ္တင္ သေဘၤာမ်ား၊ အစြမ္းထက္ေသာ ကိုယ္ပိုင္ဆက္သြယ္ေရး ၿဂိဳဟ္တုမ်ား ရွိရမည္။
ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ကို စစ္ေရးအရ အသုံးျပဳရန္ နည္းပညာႏွင့္ ေငြေၾကး အေျမာက္အျမား လိုအပ္သည္။ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ လႊတ္တင္ျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္သည္ မ်ားစြာ ႐ႈပ္ေထြးသည္။
နီဗားဒါးျပည္နယ္ နီးလစ္ ေလတပ္စခန္းရွိ ေနာက္တဲြယာဥ္ ႏွစ္စင္း အတြင္းမွေန၍ အီရတ္ႏွင့္ အာဖဂန္ရွိ ႕ဗဠ စစ္ဆင္ေရးကို တိုက္႐ိုက္ကြပ္ ကဲလ်က္ရွိသည္။ ကမၻာ၏ တစ္ဘက္ ျခမ္းတြင္ပ်ံသန္းေနေသာ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္မ်ားကို ကြပ္ကဲေနျခင္းျဖစ္ သည္။
အဆိုပါ ေနာက္တဲြယာဥ္ ႏွစ္စင္းသည္ အေမရိကန္ ပည္တြင္ရွိေနေသာ္လည္း အာဖဂန္ရွိ၌ တိုက္ပဲြဆင္ ေနေသာ UAV ကိုကြပ္ကဲေနသည့္ ေနာက္တဲြယာဥ္သည္ ေျမာက္ကမၻာျခမ္း အေမရိကန္ စစ္ဌာနခ်ဳပ္ ကြပ္ကဲမႈ လက္ေအာက္တြင္ရွိၿပီး၊ အီရတ္ ရွိ UAV ကို တာဝန္ယူထားေသာ ေနာက္တဲြယာဥ္သည္ ကမၻာ႕အလယ္ပိုင္း အေမရိကန္စစ္ဌာနခ်ဳပ္၏ ေအာက္တြင္ရွိသည္။
ေမာင္းသူမဲ့ Predator ေလယာဥ္မ်ားသည္ နီးလစ္ ေလတပ္စခန္းမွ စတင္ထြက္ခြာၾကသည္။ ေနာက္တြဲယာဥ္ ႏွစ္စင္းလုံးသည္ သမုဒၵရာ ၾကမ္းျပင္ေအာက္မွ လည္းေကာင္း၊ ေျမႀကီးေအာက္မွလည္းေကာင္း ဖိုင္ဘာေအာ့ ပတစ္ႀကိဳးမ်ားျဖင့္ ဥေရာပတိုက္ႏွင့္ ဆက္သြယ္ထားသည္။ ဥေရာပရွိ အေမရိကန္ စစ္စခန္းမ်ားသည္ ဧရာမ စေလာင္းခြက္ၾကီးမ်ားမွ တစ္ဆင့္ အီရတ္ႏွင့္ အာဖဂန္ရွိ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္မ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ေမာင္းႏွင္သည္။ အီရတ္ႏွင့္ အာဖဂန္ရွိ အေမရိကန္ စစ္စခန္းမ်ားမွ လႊတ္တင္ေသာ ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္မ်ား ေလထဲ ေရာက္သြားသည္ႏွင့္ နီးလစ္ေလတပ္ စခန္းလက္လႊဲယူကာ စတင္ထိန္းေက်ာင္း ေမာင္းႏွင္သည္။
ပရီေဒတာမ်ားကို ၁၉၉ဝ ျပည့္ လြန္ႏွစ္မ်ားတြင္ ေဘာလ္ကန္စစ္ပဲြ၌ စတင္အသုံးျပဳခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က သတင္းေထာက္လွမ္း စုေဆာင္းရာတြင္သာ အသုံးျပဳခဲ့သည္။ ၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္တြင္ ပရီေဒတာကို လက္နက္တပ္ဆင္ အသုံးျပဳသည္။ အယ္လ္ကိုင္ဒါေခါင္း ေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္သည့္ အဗူအလီ အယ္လ္ဟာရီတီ စီးနင္းလာသည့္ ကားကို ယီမင္ႏိုင္ငံတြင္ ပရီေဒတာက ဒံုးက်ယ္ျဖင့္ တိုက္ခိုက္ရာ ကားေပၚ တြင္ပါလာသူအားလုံး ေသဆုံးသြား သည္မွစ၍ လူသိမ်ားလာသည္။
ပရီေဒတာ ပ်ံသန္းေနသည္ကို ႐ုတ္တရက္ ျမင္လိုက္ရသည့္အခါ ကေလးကစားစရာ ေလယာဥ္တစ္စင္းဟု ထင္မွတ္ၾကသည္။ အသံမွာလည္း ျမက္ရိတ္စက္မွထြက္သည့္ အသံမ်ိဳးသာျဖစ္သည္။ ပရီေဒတာ သည္ ၂၇ ေပအလ်ားရွိၿပီး၊ အေတာင္ တစ္ဘက္တစ္ခ်က္ အကြာအေဝးမွာ ေပ ၅ဝ ျဖစ္သည္။ အၾကီးစား ဂလိုက္ဒါ တစ္စင္းႏွင့္ ပိုတူသည္။ ကိုယ္ထည္ မွာ သတၱဳမပါေသာ ကြန္ပိုဇစ္ျဖင့္ တည္ေဆာက္ထား၏။ ေလာင္စာႏွင့္ ဗုံးမ်ား၊ ဒံုးက်ည္မ်ားမပါလွ်င္ ကိုယ္ ထည္ခ်ည္းသက္သက္ ေပါင္တစ္ ေထာင္ေက်ာ္သာေလးသည္။ ဆလင္ ဒါေလးလုံးပါအင္ဂ်င္ျဖင့္ ေလထဲတြင္ ၂၄ နာရီဆက္တိုက္ ပ်ံဝဲေနႏိုင္သည္။
ပရီေဒတာ တစ္စင္း၏ တန္ဖိုးမွာ ေဒၚလာ ၄.၂ သန္း ျဖစ္သည္။ ေလယာဥ္၏ ဝမ္းဗိုက္တြင္ တပ္ဆင္ထားေသာ ေလးဘက္ျမင္ ႐ုပ္သံကင္မရာ တစ္လံုးတည္းသည္ပင္ ေဒၚလာ တစ္သန္းေက်ာ္ တန္သည္။ ေပတစ္ေသာင္း ငါးေထာင္အျမင့္မွ ပ်ံသန္းႏိုင္သျဖင့္ ေျမျပင္မွ သာမန္မ်က္စိျဖင့္ မျမင္ႏိုင္ေပ။
အက္ဖ္ ၂၂ တိုက္ေလယာဥ္ တစ္စင္းသည္ ေဒၚလာ သန္း ၁၇ဝ ေက်ာ္တန္သျဖင့္၊ အက္ဖ္ ၂၂ တိုက္ ေလယာဥ္တစ္စင္း ဝယ္မည့္အစား ပရီေဒတာမ်ားကိုသာ ဝယ္မည္ဆိုပါ က အစင္းေလးဆယ္ေက်ာ္ရႏိုင္ သည္။
ပရီေဒတာ၏ အသုံးဝင္ဆုံး စြမ္းရည္မွာ အျမန္ႏႈန္း နည္းစြာျဖင့္ ပ်ံသန္းႏိုင္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ေႏွးေႏွးပ်ံႏိုင္သျဖင့္ ေျမျပင္ရွိ ျမင္ကြင္းကို ေသခ်ာစြာ စိစစ္ႏိုင္သည္။ ေျမျပင္တြင္ မည္သူမည္ဝါ ရွိေနသည္၊ မည္သို႕ လႈပ္ရွားေနသည္ကို သိႏိုင္စြမ္း ရွိသည္။ သူပုန္ႏွိမ္နင္းေရးတြင္ လက္နက္ကိုင္ အုပ္စုငယ္ေလးမ်ားကို ရွာေဖြတိုက္ခိုက္ ႏိုင္သျဖင့္ ပရီေဒတာသည္ မ်ားစြာ အသုံးတည့္လွသည္။
ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ကို ေမာင္းႏွင္သူမ်ားသည္ အရည္အခ်င္းျပည့္ စူပါေလသူရဲမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။ ထူးျခားခ်က္မွာ ေလယာဥ္သည္ ေျပးလမ္းမွ တက္သြားေသာ္လည္း ေမာင္းသူက ေျမျပင္၌ က်န္ရစ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ သူတို႕သည္ A-10, F15, B1 bomber ႏွင့္ B52 စေသာေလယာဥ္တို႕ကို နာရီေပါင္းမ်ားစြာ ေမာင္းႏွင္ခဲ့သည့္ ေလသူရဲမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
သာမန္တိုက္ေလယာဥ္ ေလသူရဲမ်ား၏ တာဝန္ခ်ိန္တစ္ေက်ာ့ One Cycle မွာ လႏွစ္ဆယ္ ျဖစ္သည္။ ၁၆ လ ေလ့က်င့္ရျပီး၊ ေလးလတိုက္ ပဲြဝင္ရသည္။ ထိုသို႕ ေလးလတိုက္ပြဲ ဝင္ျပီးလွ်င္ တစ္ဖန္ျပန္၍ ေလ့က်င့္ၾက ရသည္။ UAV ေလသူရဲမ်ား၏ တိုက္ပဲြဝင္ခ်ိန္ ကာလမွာ လ ၂ဝ ျဖစ္သည္။ ျပန္လည္ေလ့က်င့္ရန္ မလိုအပ္ေပ။ ထို႕ေၾကာင့္ ေလ့က်င့္စရိတ္႐ႈေထာင့္ ကၾကည့္လွ်င္ မ်ားစြာသက္သာသြား သည္။
UAV အသုံးျပဳမႈ မ်ားျပားလာသည့္အတြက္ ယင္းတို႕ကို ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာက ဝိုင္းဝန္း ေဆြးေႏြးၾကဖို႕ လိုအပ္လာၿပီဟု ကုလသမဂၢ အထူးအစီရင္ခံစာ တင္သြင္းသူ အယ္လ္စတြန္က ဆိုသည္။ ေဆြးေႏြးပဲြတြင္ လူ႕က်င့္ဝတ္ႏွင့္ ဥပေဒဆိုင္ရာ အျမင္တို႕အျပင္ တိုက္ခိုက္သူ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ကို အေဝးမွ ေမာင္းႏွင္ေနသူမ်ားအေပၚ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ သက္ေရာက္မႈမ်ားကိုပါ ေဆြးေႏြးၾကရမည္ဟု အယ္လ္စတြန္က ဆိုသည္။
ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္မ်ားသည္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဥပေဒကို ခ်ိဳးေဖာက္ျခင္း ရွိ-မရွိ သိရန္ ခက္ခဲသည္။ ''နယ္ေျမက်ဴးေက်ာ္ဝင္ ေရာက္မႈကို ပါကစၥတန္ ခြင့္ျပဳထားျခင္း ရွိ-မရွိ။ ပစ္မွတ္ကို ဘယ္လို ေရြးခ်ယ္တယ္။ အရပ္သား ထိခိုက္ေသေက်မႈ အနည္းဆုံး ျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုစီမံ ေဆာင္ရြက္ထားတယ္ ဆိုတာေတြကို မသိဘဲ၊ ဥပေဒ ခ်ိဳးေဖါက္မႈ ျဖစ္-မျဖစ္ ဆိုတာ ေျပာဖို႕ခက္တယ္'' ဟု အယ္လ္စတြန္က ဆိုသည္။
''သူတို႕က စတိုက္လို႕ တန္ျပန္ရတာပါ'' ဆိုေသာ ဆင္ေျခကို အယ္လ္စတြန္က လက္မခံေပ။ တစ္ဘက္က စတင္သည့္ (စက္တင္ဘာ ၁၁ )အတြက္ တန္ျပန္တိုက္ခိုက္ရာတြင္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဥပေဒကို ခ်ိဳးေဖာက္ခြင့္ မရွိဟု အယ္လ္စတြန္က ဆိုသည္။ တစ္ဘက္က အရပ္သားမ်ားကို ဒိုင္းသဖြယ္ အကာအကြယ္ ယူထားေစကာမူ အရပ္သားထိခိုက္ မႈမရွိေစရန္ ေဆာင္ရြက္ရမည့္တာဝန္ ရွိသည္ဟု သူက ဆိုသည္။
အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားကို သတ္မွတ္ေဖာ္ထုတ္ရာတြင္ တင္းၾကပ္ေသာ စည္းမ်ဥ္းမ်ားကို လုိက္နာေဆာင္ရြက္ေၾကာင္း။ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္မွ ေပးပို႕ေသာ ဓာတ္ပုံ၊ လက္ကိုင္ဖုန္း ၾကားျဖတ္နားေထာင္ ျခင္း၊ ပါကစၥတန္ ေထာက္လွမ္းေရးမွ ရရွိေသာသတင္းမ်ား၊ အယ္လ္ကိုင္ဒါ အတြင္းမွ သတင္းေပးမ်ား၏ ေပးပို႕ခ်က္ စသည္တို႕အေပၚ အေျခခံကာ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားကို စနစ္တက် ေဖာ္ထုတ္တိုက္ခိုက္ေၾကာင္း စီအိုင္ေအလက္ေဟာင္း တစ္ဦးက ေျပာျပသည္။
အၾကမ္းဖက္ သမားမ်ားကို ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္က ေတာက္ေလ်ာက္ေျခရာခံသည္။ ေနအိမ္တြင္ မိသားစုႏွင့္ ေနထိုင္ေနစဥ္ မတိုက္ခိုက္ဘဲ ေနအိမ္မွ ထြက္ခြာသည့္အခါတြင္မွ တိုက္ခိုက္သည္ဟု ဆိုသည္။ ယင္းသို႕ ေတာက္ေလွ်ာက္ေျခရာခံ ေနသျဖင့္ ေလ့က်င့္ကြင္း၊ လက္နက္သိုေလွာင္ေနရာ စသည္တို႕ကို အလိုအေလ်ာက္ သိလာရသည္။
UAV ကို မိုင္ေပါင္းေထာင္ခ်ီေဝးေသာ အရပ္မွ ထိန္းေက်ာင္းေမာင္း ႏွင္ရသည္ျဖစ္ရာ ေမာင္းသူသည္ (သာမန္တိုက္ေလယာဥ္ ေမာင္းသူမ်ားကဲ့သို႕) အသက္အႏၲရာယ္ မရွိႏိုင္ေပ။ ေမာင္းရသည္မွာလည္း ဂိမ္းကစား သကဲ့သို႕ ေမာင္းတံေလးကို ေရွ႕တိုးေနာက္ငင္ လုပ္ေန႐ုံသာ ျဖစ္သည္။ ဗီဒီယို ဂိမ္းပဲြတြင္ကဲ့သို႕ လြယ္လြယ္ကူကူႏွင့္ ခလုတ္ျဖဳတ္ေသာ အေလ့အထ ျဖစ္လာသည္။ အက်င့္ျဖစ္လာသည္။ ထိုအခ်က္ကိုလည္း အေရးတႀကီး ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမည္ဟု အယ္လ္စတြန္က ဆိုသည္။
၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္တြင္ လူ႕အခြင့္အေရး ေကာင္စီသုိ႕ အယ္လ္စတြန္ တင္သြင္းခဲ့သည့္ အစီရင္ခံစာ၌ ''အေမရိကန္က ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္မ်ားကို တိုးခ်ဲ႕ အသုံးျပဳလာျခင္းေၾကာင့္ ကမၻာႏွင့္အဝန္း လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡမ်ား ေလ်ာ့က်လာေစရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈကို အရာမထင္ ျဖစ္ေစေၾကာင္း၊ အေမရိကန္၏ အျပဳအမူသည္ ေမာင္းသူမဲ့ နည္းပညာကို ပ်ံ႕ႏွံ႕ေစရန္ အားေပးေနသလို ျဖစ္ေနေၾကာင္း။ ထို႕ေၾကာင့္ ပါကစၥတန္ႏွင့္ ယီမင္တြင္ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္မ်ားကို ဆင္ဆင္ျခင္ျခင္ႏွင့္ သုံးစဲြရန္ တိုက္တြန္းေၾကာင္း ေဖာ္ျပသည္။
စစ္ျဖစ္ပြားရာ ေဒသမွအပ အျခားေနရာမ်ားတြင္ UAV ျဖင့္ တိုက္ခိုက္ျခင္းကို ထိန္းခ်ဳပ္ေပးမည့္ သေဘာတူညီခ်က္ ေပၚထြန္းလာေစေရးအတြက္ ႏိုင္ငံၾကီးမ်ား ပါဝင္ေသာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ညီလာခံတစ္ရပ္ က်င္းပရန္ အယ္လ္စတြန္က အႀကံ ျပဳသည္။
၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္ေမလ ၂၆ ရက္ ေန႕တြင္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာန အၾကံေပး အရာရွိ ဟာရိုးလ္ ခိုးလ္ Harold Koh က ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ျဖင့္ တိုက္ခိုက္မႈသည္ တည္ဆဲဥပေဒ အားလုံးႏွင့္ ညီညြတ္ေၾကာင္း။ အယ္လ္ကိုင္ဒါသည္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကို တိုက္ခိုက္ခဲ့ျပီး၊ ဆက္လက္တိုက္ခိုက္ရန္လည္း စီစဥ္ေနေၾကာင္း။ ယင္းသို႕ေသာ တိုက္ခိုက္မႈမ်ဳိးကို ခုခံကာကြယ္ပိုင္ခြင့္ရွိေၾကာင္း ေျပာဆိုသည္။
ပါကစၥတန္ နယ္ေျမအတြင္း အယ္လ္ကိုင္ဒါမ်ားကို စီအိုင္ေအ၏ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ျဖင့္ တိုက္ခိုက္မႈ မ်ားအား မီဒီယာမ်ားက ေဖာ္ျပေသာ္လည္း ဆူဆူညံညံ အာ႐ုံစိုက္စရာ မျဖစ္ခဲ့။ ထို႕ေၾကာင့္ UAV ကို အနာဂတ္ ပဋိပကၡမ်ားတြင္ အလုံးအရင္းျဖင့္ သုံးစဲြလာၾကမည္ဟု မွန္းဆႏိုင္ သည္။
နည္းပညာ ပိုင္ဆိုင္ထားသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားက ယင္းသို႕ လုပ္ေဆာင္လာ ၾကမည္ဆိုလွ်င္ နယ္စပ္မ်ဥ္း သတ္မွတ္ခ်က္၊ က်ဴးေက်ာ္မႈဆိုသည့္ ဖြင့္ဆိုခ်က္တို႕ တျဖည္းျဖည္း လြင့္ပါး ေပ်ာက္ကြယ္လာမည္ဟု ဥပေဒပညာရွင္ အခ်ိဳ႕က ဆိုသည္။
ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္မ်ား စစ္ပဲြတြင္ အထင္ကရ ပါဝင္လာသည့္အတြက္ အက်ိဳးဆက္မည္သို႕ ရွိလာမည္ကို ေတြးဆလာမႈမ်ား ရွိလာသည္။
၂ဝဝဝ ျပည့္လြန္ႏွစ္မ်ားတြင္ UAV သည္ အနာဂတ္ စစ္ပဲြမ်ား၏ အႏိုင္အ႐ႈံးကို အဆုံးအျဖတ္ ေပးႏိုင္စြမ္းသည့္ လက္နက္ျဖစ္လာသည္။ ယခုအခါ ႏိုင္ငံေပါင္း ၄၂ ႏိုင္ငံတြင္ ထုတ္လုပ္သည့္ ကုမၸဏီေပါင္း ၂၆၂ ခု က UAV မ်ားကိုထုတ္လုပ္လ်က္ ရွိသည္။ ယခုအခ်ိန္တြင္ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္အမ်ိဳးအစားေပါင္း တစ္ ေထာင္ေက်ာ္မွ် ကမၻာေပၚတြင္ ရွိေန ျပီျဖစ္သည္။
ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ျဖင့္ ပစ္မွတ္ကို တိုက္ခိုက္ရာတြင္ ပစ္မွတ္အနီးရွိ မသက္ဆိုင္သူမ်ားကိုပါ ေသဆုံးေစသျဖင့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ တစ္ရပ္ျဖင့္ ထိန္းခ်ဳပ္သင့္သည္ဟု ယူဆမႈမ်ား ရွိလာသည္။
အၾကမ္းဖက္သမား ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းကိုသာ ပစ္မွတ္ထား တိုက္ခိုက္ျခင္း ျဖစ္သျဖင့္ မသက္ဆိုင္သူမ်ား ေသဆုံးမႈကို မ်ားစြာေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ေၾကာင္း။ ထိုသို႕ မဟုတ္ဘဲ ပစ္မွတ္ကို ေျခလ်င္တပ္ျဖင့္ ဝင္ေရာက္ တိုက္ခိုက္လွ်င္ အရပ္သား ေသဆုံးမႈ ထို႕ထက္မ်ားျပားလိမ့္မည္ဟု ဆိုသူက ဆိုသည္။
အၾကမ္းဖက္ ေခါင္းေဆာင္၊ မူးယစ္ရာဇာတို႕ကို တိုက္ခိုက္ျခင္းသည္ စစ္ပဲြအျဖစ္ သတ္မွတ္ကာ တိုက္ခိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ သို႕ေသာ္ အေမရိကန္ ဖဲြ႕စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒအရ ေစာဒကတက္ဖြယ္ အခ်က္တစ္ခု ျဖစ္ေပၚလာသည္။ အယ္လ္ကိုင္ဒါ အၾကမ္းဖက္ ေခါင္းေဆာင္သည္လည္းေကာင္း၊ မူးယစ္ရာဇာသည္လည္းေကာင္း အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ေနပါက ပစ္မွတ္ထား တိုက္ခိုက္ျခင္းသည္ ေသဒဏ္ေပးျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ မည္သည့္ တရားရုံးကမွ် စီရင္ခ်မွတ္ထားျခင္း မရွိပါဘဲ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသား တစ္ဦးအား ေသဒဏ္ေပးျခင္းသည္ ဖဲြ႕စည္းပုံႏွင့္ ညီညြတ္ျခင္းမရွိဟု ဆိုၾကသည္။
အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသားတစ္ဦး ျဖစ္သည့္ အန္နဝါ အယ္လ္ေအာ္လာကီ Anwar Al Awlaki အား စီအိုင္ေအက ပစ္မွတ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားသည္ကို မီဒီယာ အဖဲြ႕အစည္း တစ္ခုက ေဖာ္ထုတ္ခဲ့သည္။ သူသည္ စစ္ျဖစ္ပြားရာဇုန္မွ အလွမ္းကြာေသာ အာဖဂန္-ပါကစၥတန္ နယ္စပ္တစ္ ေနရာတြင္ ပုန္းေအာင္းေနသည္။ ေထာက္လွမ္းေရး အစီအရင္ ခံစာေပၚတြင္ အေျခတည္လ်က္၊ မည္သည့္ တရား႐ုံးကမွ် ေသဒဏ္ခ်မွတ္ထားျခင္း မရွိသူ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသားအား စစ္ျဖစ္ပြားရာ နယ္ေျမအတြင္းတြင္ မဟုတ္ဘဲ ဒုံးလက္နက္ျဖင့္ တိုက္ခိုက္မည္ဆိုလ်င္ ဥပေဒႏွင့္ ညီညြတ္ျခင္း မရွိေပ။
အယ္လ္ကိုင္ဒါမ်ားကို တိုက္ခိုက္ျခင္းသည္ စက္တင္ဘာ ၁၁ ရက္ ေန႕ေနာက္ပိုင္း ကြန္ဂရက္၏ ခြင့္ျပဳ ခ်က္ျဖင့္ တိုက္ခိုက္ျခင္း ျဖစ္သျဖင့္ တရားဝင္ေၾကာင္း။ ထို႕ျပင္တိုက္ခိုက္မႈသည္ မိမိကိုယ္ကို ခုခံကာကြယ္ပိုင္ခြင့္အရ ျပဳလုပ္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း။ အယ္လ္ကိုင္ဒါမ်ားကို လႊတ္ထားပါက အေမရိကန္ကို ထပ္မံတိုက္ခိုက္ လာဦးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ကာကြယ္ ေရးဝန္ၾကီးဌာနက ခုခံေခ်ပသည္။
ေျမာက္ပိုင္း ဝါဇီရစၥတန္တြင္ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ျဖင့္ ေန႕စဥ္တိုက္ ခိုက္မႈေၾကာင့္ အယ္လ္ကိုင္ဒါႏွင့္ တာလီဘန္တို႕မွာ က်ီးလန္႕စာစားျဖင့္ ဟိုေျပးသည္ေျပး ျဖစ္ေနသည္။ ျဂိဳဟ္တုတယ္လီဖုန္း၊ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္၊ ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္တို႕ကို မသုံးရဲ ၾကေတာ့ဘဲ ဆက္သားကိုအသုံးျပဳကာ တစ္ဖဲြ႕ႏွင့္တစ္ဖဲြ႕ ဆက္သြယ္ေန ၾကရသည္။ တစ္စုတစ္ေဝးတည္း မေနရဲေတာ့ဘဲလူစုခဲြကာ လိုဏ္ဂူမ်ား အတြင္း ပုန္းေအာင္းေနၾကရေတာ့ သည္။
ဝါဇီရစၥတန္၏ ေကာင္းကင္ယံတြင္ ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္မ်ား ၂၄ နာရီပတ္လုံး ဝဲပ်ံေနၾကသည္။ တစ္ခါတရံ တစ္စင္းမက ေလးငါးစင္းပ်ံဝဲ ေနသည္။ ပစ္မွတ္ကိုေတြ႕သည္ႏွင့္ ဒုံး မ်ားကို ေဝါခနဲသြန္ခ်ေတာ့့သည္။
UAV ျဖင့္ တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ေဒသခံ၊ တာလီဘန္ႏွင့္ အယ္လ္ကိုင္ ဒါစစ္ေသြးၾကြတို႕အၾကား စိတ္ဝမ္း ကဲြျပားမႈမ်ား ျဖစ္လာရသည္။ စစ္ေသြး ၾကြတို႕က ၄င္းတို႕ တိုက္ခိုက္ခံရျခင္းသည္ ေဒသခံ အေမရိကန္ စပိုင္မ်ားက သတင္းေပးမႈေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု စြပ္စဲြသည္။ ေဒသခံမ်ား ဘက္ကလည္း စစ္ေသြးၾကြမ်ား ရွိေနသျဖင့္ တိုက္ခိုက္ခံရၿပီး အျပစ္မဲ့ အရပ္သားမ်ား ေသၾကရသည္ဟု ဆိုသည္။ အိမ္တိုင္းအိမ္တိုင္းတြင္ အနည္းဆုံး စစ္ေသြးႂကြ တစ္ေယာက္ေတာ့ ရွိေနသည့္အတြက္ အရပ္သား ေနအိမ္မ်ား တိုက္ခိုက္ခံေနရျခင္းျဖစ္သည္။
ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ျဖင့္ တိုက္ခိုက္မႈ အစပိုင္းတြင္ ထိပ္ပိုင္းႏွင့္ အလယ္အလတ္ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းကိုသာ ရည္ရြယ္ခဲ့သည္။ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ကဘူးရွိ စီအိုင္ေအဌာန အေသခံ တိုက္ခိုက္ခံရျပီး ေနာက္ပိုင္း စီအိုင္ေအသည္ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္း သာမက အယ္လ္ကိုင္ဒါ ဟူသမွ်ကို သဲသဲမဲမဲ တိုက္ခိုက္လာသည္။
ယခင္က အယ္လ္ကိုင္ဒါမ်ားသည္ ေတာထဲတြင္သာ ပုန္းခိုေနေသာ္လည္း၊ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ရွိ ေထာက္လွမ္းေရး ကိရိယာမ်ား၏ အစြမ္းထက္မႈေၾကာင့္ ၂၄ နာရီပတ္လုံး ေတာထဲတြင္ ေန၍မျဖစ္ေတာ့။ ေနဝင္ခ်ိန္တြင္ ႏွစ္ေယာက္တစ္တဲြ သုံးေယာက္တစ္တဲြ ရြာထဲဝင္ကာ အိပ္စက္ၾကရသည္။ အခ်ိဳ႕အိမ္ရွင္မ်ားသည္ သူတို႕၏ မိသားစုလုံၿခဳံေရး အတြက္ အယ္လ္ကိုင္ဒါမ်ားကို အိပ္စက္ခြင့္ မေပးလိုၾက။
ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္မ်ားသည္ ပစ္မွတ္ကို တိတိက်က် သိေနျခင္းကပင္လွ်င္ အယ္လ္ကိုင္ဒါမ်ား အၾကားသံသယပြားေစသည္။ အခ်င္း ခ်င္း ယုံထင္ေၾကာင္ထင္ ျဖစ္ကာ၊ သူလွ်ိဳအျဖစ္စြပ္စဲြကာ ဂိုဏ္းဂဏမ်ား ကဲြကုန္ၾကသည္။
တာလီဘန္မ်ားက လက္နက္အားကိုးျဖင့္ ဗိုလ္က်ျခင္းကို ခံေနရသည့္ ရပ္သူရြာသား အမ်ားစုသည္ အေမရိကန္က တိုက္ခိုက္ေနျခင္းကို သေဘာက်သည္ဟု အာရိယန္ သု ေတသနအဖဲြ႕မွ မႏုႆေဗဒ ပညာရွင္ ဖာဟက္တပ္ခ်္က ဆိုသည္။
နယ္ေျမအတြင္း ေနထိုင္ၾကေသာ ပညာတတ္ ၅၅ဝ ကို ပါကစၥတန္ သုေတသန အဖဲြ႕တစ္ခုက ေမးျမန္းေသာအခါ ၅ဝ ရာႏႈန္းေက်ာ္က ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္မ်ားသည္ ပစ္မွတ္ကို တိတိက်က်ထိ မွန္သည္ဟုလည္းေကာင္း၊ ၆ဝ ရာႏႈန္းက တိုက္ခိုက္မႈသည္ စစ္ေသြးၾကြမ်ားကို ေခ်မႈန္းႏိုင္သည္ဟုလည္းေကာင္း၊ ထို ၆ဝ ရာႏႈန္းကပင္ တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ အေမရိကန္ ဆန္႕က်င့္မႈမ်ား တိုးပြားလာသည္မွာ မဟုတ္မွန္ဟုလည္းေကာင္း ဆိုၾကသည္။
ဂ်ာမန္ မဂၢဇင္း တစ္ေစာင္ျဖစ္သည့္ Der Spiegel က ပါကစၥတန္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဆာယက္ ယူစြပ္ရာဇာ ဂီလာနီအား ေမးျမန္းရာတြင္၊ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္က ''ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္နဲ႕ တိုက္ခိုက္ေနတာဟာ တစ္တိုင္းျပည္လုံးက အေမရိကန္အေပၚ မုန္းတီးမႈေတြ တိုးပြားေစတယ္'' ဟု ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ပါကစၥတန္က လူျမင္သူထင္ မည္မွ်ပင္ ေဝဖန္ျပစ္တင္ ေနေစကာမူ ေနာက္ကြယ္တြင္ အေရးၾကီးေသာ ေထာက္လွမ္းေရး သတင္းမ်ားေပးျခင္း၊ ပစ္မွတ္မ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ေပးျခင္း၊ ဘလူခ်စ္စတန္ ျပည္နယ္ အတြင္းရွိ ေလယာဥ္ကြင္းကို ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္မ်ား ဆင္းတက္ခြင့္ ျပဳ ထားျခင္းျဖင့္ ေထာက္ကူေပးလ်က္ရွိ သည္ဟု အေမရိကန္ အရာရွိပိုင္း ကဆိုသည္။
ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ျဖင့္ ပါကစၥတန္ နယ္ေျမအတြင္း တိုက္ခိုက္ျခင္းသည္ ပါကစၥတန္၏ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာကို ထိပါးျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း လူသိရွင္ၾကား အၾကိမ္ၾကိမ္ ကန္႕ကြက္ေျပာဆို ျငားေသာ္လည္း အမွန္စင္စစ္ ပါကစၥတန္သည္ သူခိုးလမ္းျပ လုပ္ေနသည္။ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္မ်ားအတြက္ ပစ္မွတ္ကို ကူညီရွာေဖြေပးသည္။
အသစ္ေရာက္လာေသာ အာရပ္ အယ္လ္ကိုင္ဒါမ်ားထဲတြင္ အေမရိကန္ သတင္းေပးမ်ား ရွိေနသည္ဟု အခ်ိဳ႕ေသာ သတင္းရပ္ကြက္မ်ား ကဆိုသည္။
ပါကစၥတန္ ေန႕စဥ္ သတင္းစာ တစ္ေစာင္က ေကာက္ယူေသာ သေဘာထားအျမင္ ဆန္းစစ္ခ်က္တြင္ ၉.ဝ ရာႏႈန္းကသာ UAV ျဖင့္ တိုက္ခိုက္မႈကို ေထာက္ခံၿပီး ၆၇ ရာႏႈန္းက ကန္႕ကြက္သည္။ အမ်ားစု က ပါကစၥတန္၏ မဟာရန္သူျဖစ္ ေသာ အိႏၵိယထက္ပင္ အေမရိကန္ သည္ ပို၍ အႏၲရာယ္ၾကီးသည္ဟု ဆိုသည္။
နယူးအေမရိကန္ ေဖာင္ေဒးရွင္းမွ ပီတာဘာဂ်င္၏ အဆိုအရ ယမန္ႏွစ္တြင္ ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္ျဖင့္ တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ အရပ္သား ၃ဝဝေက်ာ္ ေသဆုံးခဲ့ေၾကာင္း။ ၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္တြင္ ေသဆုံးသူ ၅၅ ဦးသာ ရွိ ေသးေၾကာင္း သိရသည္။
အရပ္သား ထိခိုက္ေသေက်မႈ ေလ်ာ့က်လာျခင္းမွာ နည္းပညာ အရည္အေသြး တိုးတက္လာျခင္း၊ အရပ္သားမ်ား ထိခိုက္မႈ မရွိေစရန္ ပိုမိုဂ႐ုစိုက္ ေဆာင္ရြက္လာျခင္း၊ တိက်ေသာ ေထာက္လွမ္းေရး သတင္းမ်ား ရရွိလာျခင္းတို႕ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ပင္တာဂြန္ သတင္းရပ္ကြက္က ဆိုသည္။
ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္တြင္ ယခင္က ေပါက္ကဲြအားျပင္း ဒုံးက်ည္ျဖစ္သည့္ Hellfire အသုံးျပဳေသာ္လည္း ယခုအခါ ေပါက္ကဲြအားနည္းျပီး ပစ္ မွတ္ကို ထိထိေရာက္ ပစ္ခတ္ႏိုင္သည့္ ဒုံးက်ည္ငယ္မ်ားကို တြဲဖက္ အသုံးျပဳေနသည္ဟု ပင္တာဂြန္က ဆိုသည္။
Hellfire သည္ ယမ္းေပါင္ခ်ိန္ ႏွစ္ဆယ္ပါဝင္ၿပီး တင့္ကားဖ်က္ လက္နက္အျဖစ္ အီရတ္တြင္ စတင္ အသုံးျပဳခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ေပါက္ကဲြ အားျပင္းထန္သျဖင့္ အေဆာက္အအံု တစ္ခုလုံးကို ျပိဳက်ပ်က္စီးေစျပီး အတြင္းရွိ လူအားလုံးကို ပါေသဆုံးေစ သည္။ Hellfire တြင္ ဖိအားျမင့္ ေပါက္ကဲြလႈိင္း Thermobaric ထိပ္ဖူးကို တပ္ဆင္ႏိုင္သည္။ ထိုထိပ္ဖူးသည္ လိုဏ္ဂူအတြင္း ရွိေနသူမ်ားကို ေသေစႏိုင္သည္။ လက္နက္၏ အဖ်က္စြမ္းအား ႀကီးမားေနမႈကို ေလ်ာ့ခ်ရန္ အစဦးပိုင္း ကိဳးပမ္းမႈမ်ားသည္ မေအာင္ျမင္ခဲ့ေပ။ Hellfire ဒုံးက်ည္ ကိုထုတ္လုပ္သည့္ ေလာ့ခ္ဟိ ကုမၸဏီက ဒုံးက်ည္ကို လိုအပ္သလိုေပါက္ ကဲြေစႏိုင္သည့္ အေနအထားကို ရရွိ ထားျပီဟုဆိုသည္။ ေလယာဥ္ပ်ံသန္း ေနစဥ္တြင္ ပစ္မွတ္၏ လိုအပ္ခ်က္အရ ေပါက္ကဲြမႈ ျပင္းအားကို လိုသလို ေျပာင္းလဲေပးႏိုင္သည္ဟု သိရသည္။
ေရသီယြန္ ကုမၸဏီက ဂရစ္ဖင္ Griffin ဟု အမည္ေပးထားသည့္ ဒုံးအငယ္စား တစ္ခုကိုလည္း ထုတ္လုပ္ ေပးထားသည္။ အမည္မေဖာ္လိုေသာ အယ္လ္ကိုင္ဒါ တစ္ဦး က '' အခု ဒုံးႏွစ္မ်ိဳးကိုသုံးတာေတြ႕ရတယ္။ တစ္ မ်ိဳးကပစ္လိုက္ရင္ အေဆာက္အအံု တစ္ခုလုံး ျပားျပားဝပ္ဝပ္ ျပိဳက်သြားတယ္။ ေနာက္တစ္မ်ိဳးက ပ်က္ စီးမႈႀကီးႀကီးမားမား မျဖစ္ေစဘဲ အနီး ကပ္ရွိေနတဲ့ လူေတြကိုပဲ ေသေစ တယ္'' ဟု ေျပာသည္။
UAV ျဖင့္ တိုက္ခိုက္ျခင္းသည္ သမိုင္း၏ စာမ်က္ႏွာသစ္တစ္ခု ျဖစ္သည္။ အရပ္သားေထာက္လွမ္းေရး ေအဂ်င္စီတစ္ခု (စီအိုင္ေအ)က စက္႐ုပ္ (ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္) ကို အသုံးျပဳကာ အေမရိကန္ႏွင့္ တရားဝင္ စစ္ေၾကညာထားျခင္း မရွိေသာ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံတြင္ တိုက္ခိုက္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုျဖစ္စဥ္သည္ သမိုင္းတြင္ ပထမဆုံးျဖစ္သည္။
အာဖဂန္ႏွင့္ အီရတ္တြင္ UAV ျဖင့္ တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ သူပုန္ေခါင္း ေဆာင္ပိုင္းကို တျဖည္းျဖည္းသုတ္ သင္ႏိုင္ျပီး၊ ယင္းတို႕၏ စစ္ဆင္ေရး ကိုလည္း ဖယိုဖရဲျဖစ္ေစသည္။ UAV ျဖင့္ တိုက္ခိုက္ျခင္းသည္ အယ္လ္ကိုင္ဒါ ေခ်မႈန္းေရး ရည္မွန္းခ်က္ကို အမွန္တကယ္ ေပါက္ေျမာက္ ေအာင္ျမင္ေစျခင္း ရွိ-မရွိ ဆိုသည္မွာ အျငင္းပြားဖြယ္ ျဖစ္ေနေသးသည္။ အာဖဂန္ရွိ မဟာမိတ္ တပ္မ်ား၏ တပ္မွဴးခ်ဳပ္အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ဖူးသူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး မက္ခရစ္စတယ္က ''အယ္လ္ကိုင္ဒါ တစ္ေယာက္ကို သတ္လိုက္တာဟာ ေနာက္ထပ္ အယ္လ္ကိုင္ဒါဆယ္ဦးကို ေမြးဖြားေပးလုိက္တာပဲ။'' ဟု ေျပာဖူးသည္။
ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္မ်ားသည္ အစြမ္းထက္သည္ မွန္ေသာ္လည္း၊ မည္သုိ႕ေသာ အနာဂတ္ ခရီးကို ပ်ံသန္းရမည္ကို မွန္းဆရန္ ခက္ခဲေန ေသးသည္။
ayetunmin@gmail.com
Ref : Hunting the Taliban in Las Vegas
ေအးထြန္းမင္း
၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ။
နယူးေယာက္ျမိဳ႕ လူအစည္ကားဆုံးေနရာ တိုင္းမ္းစကဲြယားတြင္ အစၥလာမ စစ္ေသြးႂကြ တစ္ဦးျဖစ္သူ ရွားဇတ္ Shahzad က ကားဗုံးေထာင္ခဲ့သည္။ ကံေကာင္းေထာက္စြာျဖင့္ အာဏာပိုင္မ်ားက လက္ဦးသြားသည္။
တရား႐ုံးတြင္ တရားသူႀကီးက ယင္းသို႕ ဗုံးေထာင္ျခင္းျဖင့္ အျပစ္မဲ့သူ သက္ႀကီးရြယ္အို၊ အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ ကေလးမ်ား ေသဆုံးၾကမည္ကို မသိသေလာဟု ေမးျမန္းရာ ရွားဇတ္က '' ေန႕စဥ္ေန႕တိုင္း အီရတ္နဲ႕ အာဖဂန္မွာ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ေတြဟာ ကေလး လူႀကီး မိန္းမ မေရြးဘဲ၊ တိုက္ခိုက္ ပစ္သတ္ေနတယ္။ ဒါဟာ စစ္ျဖစ္ေနတာ''ဟု ထြက္ဆိုခဲ့ သည္။
အေမရိကန္သည္ ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္ Unmanned Ariel Vehicle –UAV အမ်ားအျပားကိုအသုံးျပဳလ်က္ ကေလး၊ လူႀကီး မခဲြဘဲ ယီမင္၊ အာဖဂန္၊ ဆိုမာလီယား၊ အီရတ္ႏွင့္ ပါကစၥတန္လူမ်ိဳးစုမ်ား ေနထိုင္ရာေဒသတို႕တြင္ တိုက္ခိုက္ေန ျခင္းေၾကာင့္ ခံျပင္းမိေၾကာင္း။ ထို႕ေၾကာင့္ ဗုံးခဲြရန္ ၾကံစည္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ရွားဇတ္က ထြက္ဆိုသည္။
ပစ္မွတ္ကို တိုက္ခိုက္ျခင္းေၾကာင့္ အျပစ္မဲ့သူမ်ား ေသဆုံး ရျခင္းကို အေမရိကန္က မေတာ္တဆ ေသေက်မႈဟုဆိုသည္။ ေဝဖန္သူမ်ားကမူ မေတာ္တဆ လူသတ္ပြဲဟု စြပ္စဲြသည္။
ပထမႏွင့္ ဒုတိယ ပင္လယ္ေကြ႕စစ္ပဲြတြင္ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ UAV ၏ အသုံးဝင္မႈ၊ ရန္သူကို ထိေရာက္စြာ ထိုးႏွက္တိုက္ခိုက္ႏိုင္မႈကို အထင္အရွား သက္ေသထူႏိုင္ခဲ့ျပီ ျဖစ္သည္။
၂ဝ၁ဝ ခုနွစ္ ၾသဂုတ္လ ၂၄ ရက္ေန႕တြင္ အေမရိကန္ UAV မ်ားလက္ခ်က္ျဖင့္ အၾကမ္းဖက္သမားဟု မသကၤာသူ ၁၃ ဦးႏွင့္ အရပ္သား ခုႏွစ္ဦး ေသဆုံးခဲ့ရေၾကာင္း ပါကစၥတန္ ေဒးလီးတိုင္းသတင္းစာကေဖာ္ျပသည္။ ပါကစၥတန္ေျမာက္ ပိုင္း ဝါဇီရစၥတန္ျပည္နယ္တြင္ UAV ျဖင့္ တိုက္ခိုက္မႈသည္ ေန႕စဥ္လို ျဖစ္ပြားေနသည္။ ယင္းသို႕ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္မ်ားကို က်ယ္ျပန္႕စြာ သုံးစဲြလာျခင္းသည္ အနာဂတ္စစ္ပဲြမ်ားတြင္ အဆုံးအျဖတ္ေပးမည့္ စစ္လက္နက္ ျဖစ္လာႏိုင္သည့္ အရိပ္အေရာင္ပင္ ျဖစ္ေတာ့သည္။ သမၼတ အိုဘားမား လက္ထက္တြင္ ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္ အသုံးျပဳမႈ အဆမတန္တိုး ပြားလာသည္။ အထူးသျဖင့္ လြန္ခဲ့သည့္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ပါကစၥတန္၌ စီအိုင္ေအ ေအးဂ်င့္ခုႏွစ္ဦး အေသခံတိုက္ ခိုက္ျခင္းခံခဲ့ရျပီးေနာက္ UAV အသုံးျပဳ တိုက္ခိုက္မႈသည္ တစ္ပတ္လွ်င္ တစ္ႀကိမ္မွသည္ တစ္ေန႕လွ်င္ တစ္ၾကိမ္အထိ ခုနစ္ဆနီးပါး တိုးတက္မ်ားျပားလာခဲ့သည္
ကုလသမဂၢ အထူးအစီရင္ခံစာ တင္သြင္းသူ အေမရိကန္ ကိုယ္စားလွယ္ ဖိလစ္ အယ္လ္စတြန္ Philip Alston က ေမာင္းသူမဲ့ နည္းပညာသည္ ယခုအခါ ႏိုင္ငံေပါင္း ေလးဆယ္ေက်ာ္၏ လက္ဝယ္တြင္ ရွိေနၿပီဟု ဆိုသည္။ စိုးရိမ္ဖြယ္ေကာင္း သည့္အခ်က္မွာ အၾကမ္းဖက္အဖဲြ႕ျဖစ္သည့္ ဟဇၨဘိုလာ လက္တြင္လည္း ေမာင္းသူမဲ့ နည္းပညာရွိေနျခင္းျဖစ္သည္။ ဟဇၨဘိုလာသည္ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ကို အသုံးျပဳလ်က္ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္လာမည္မွာ ဧကန္မုခ် ျဖစ္သည္။
ေတာေတာင္ ထူထပ္သည့္ေနရာ၊ ႏွိမ္နင္းရန္ ခက္ခဲသည့္ေနရာမ်ားတြင္ ခိုေအာင္းေနသည့္ သူပုန္မ်ားကို ရင္ဆိုင္ေနရသည့္ အယ္လ္ဂ်ီးရီးယား၊ ကိုလံဘီယာ၊ တူရကီႏွင့္ အိႏၵိယတို႕ သည္လည္း UAV ကို အသုံးျပဳလာ ၾကမည္ဟု မွန္းဆႏိုင္သည္။
ထိုႏိုင္ငံမ်ားရွိ အၾကမ္းဖက္ သမားမ်ားသည္ နယ္စပ္ေဒသႏွင့္ တစ္ဘက္ႏိုင္ငံတို႕တြင္ ပုန္းေအာင္းခို လႈံေလ့ရွိၾကသည္။ ယင္းသို႕ေသာ အေျခအေနတြင္ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္သည္ အသုံးအတည့္ဆုံး ျဖစ္လာသည္။ မိမိတပ္မ်ားျဖင့္ တစ္ဘက္ နယ္ေျမထဲသို႕ က်ဴးေက်ာ္ဝင္ေရာက္ ျခင္းထက္ ေမာင္းသူမဲ့ျဖင့္ တိုက္ခိုက္ျခင္းကို က်ဴးေက်ာ္မႈဟု တစ္ဘက္က စြပ္စဲြလာလွ်င္လည္း ေရွာင္ကြင္းႏိုင္သည္။ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ပ်က္ က်ေစဦးေတာ့ စြပ္စဲြခံရသူက မိမိ၏ ေလယာဥ္မဟုတ္ပါဟု ေျဗာင္ျငင္းႏိုင္သည္။ ေလယာဥ္မႉးႏွင့္ ေလယာဥ္ သားမ်ား အဖမ္းခံရရန္လည္း အေၾကာင္းမရွိေပ။
မၾကာေသးမီက ဒူဘိုင္းတြင္ ဟားမာ့စ္ ေခါင္းေဆာင္ မာမြတ္ အယ္လ္မက္ဟူးကို အစၥေရးေထာက္ လွမ္းေရးတို႕က သတ္ျဖတ္ခဲ့မႈသည္ ဟုိးေလးတေက်ာ္ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ ႏိုင္ငံမ်ား၏ ဆန္႕က်င္ျပစ္တင္မႈကိုလည္း ခံခဲ့ရသည္။ ၿဗိတိန္၊ အိုင္ယာလန္ႏွင့္ ၾသစေတးလ်ားတို႕မွ အစၥေရး သံတမန္ တစ္ဦးစီ ႏွင္ထုတ္ခံခဲ့ရသည္။
ေနာင္တြင္ ယင္းကဲ့သို႕ လက္မရြံ႕ ေအးဂ်င့္မ်ား ေစလႊတ္၍ လုပ္ႀကံခိုင္းရန္ မလိုေတာ့ေပ။ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ျဖင့္ ကိစၥတုံး ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ၾက ေတာ့မည္။
ဝါရွင္တန္တိုင္း သတင္းစာ၏ အဆိုအရ ၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ တြင္ အစၥေရး ေလတပ္က စတင္ အသုံးျပဳေနသည့္ ေမာင္းသူမဲ့ Heron TP ေလယာဥ္သည္ အီရန္ႏိုင္ငံ အတြင္းရွိပစ္မွတ္မ်ားကိုပင္တိုက္ခိုက္ ႏိုင္စြမ္းရွိသည္ဟု သိရသည္။ အီရန္ ကလည္းေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္မ်ား ထုတ္လုပ္လ်က္ရွိသည္။ ထိုေလယာဥ္ မ်ားသည္ အစၥေရးႏိုင္ငံတြင္းရွိပစ္ မွတ္မ်ားကို တိုက္ခိုက္ႏိုင္စြမ္းရွိသည္ ဟု ေဖာက္စ္ သတင္းဌာနက ေဖာ္ျပ သည္။
အီရန္တို႕ ပထမဆုံး ထုတ္လုပ္ခဲ့သည့္ Karrar ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္သည္ ကီလိုမီတာတစ္ေထာင္ (မိုင္ ၆၂ဝ)အကြာအေဝးသာ ေရာက္ႏိုင္သျဖင့္ အစၥေရးအထိ မပ်ံသန္းႏိုင္ေသာ္လည္း ပင္လယ္ေကြ႕အတြင္းရွိ အေမရိကန္ တပ္မ်ားကိုေတာ့ အႏၲရာယ္ ေပးႏိုင္စြမ္း ရွိသည္။
အစၥေရး (သို႕) အေမရိကန္ သည္ အီရန္ႏွင့္ စစ္ေရးအရ ရင္ဆိုင္ ၾကမည္ဆိုပါက ႏွစ္ဘက္စလုံးက ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္မ်ားကို အသုံးခ်လာၾကမည္ ျဖစ္သည္။ UAV သည္ တစ္ခ်ိန္တစ္ခါက သိပၸံစိတ္ကူးယဥ္ ဝတၴဳထဲတြင္သာ ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ယခုအခါတြင္မူ ေန႕စဥ္ရင္ဆိုင္ေနရေသာ လက္ေတြ႕အရွိတရား ျဖစ္လာေနသည္။
အီရတ္ႏွင့္ အာဖဂန္တြင္ UAV မ်ား၏ အစြမ္းထက္ပံုကို ျပသႏိုင္ခဲ့ျပီ ျဖစ္သျဖင့္ လူၾကိဳက္မ်ားလာသည္။ စစ္သုံး UAV ထုတ္လုပ္မႈ တန္ဖိုးသည္ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္တြင္ ေဒၚလာသန္း ၂၅ဝ ဖိုးရွိသည္။ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္တြင္ ေဒၚလာ သန္း ေျခာက္ရာဖိုးမွ် ရွိလာသည္။ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၃.၄ ဘီလီယံရွိသည္။ ၂ဝ၂ဝ ျပည့္ ႏွစ္ေရာက္လွ်င္ UAV ေစ်းကြက္ သည္ ေဒၚလာ ၅၅ ဘီလီယံဖိုးမွ် ရွိလာမည္ဟု ခန္႕မွန္းထားၾကသည္။
အေမရိကန္မွအပ အျခားႏိုင္ငံမ်ားသည္ ေမာင္းသူမဲ့ နည္းပညာကို ရရွိၾကေစကာမူ အေမရိကန္ကဲ့သို႕ ကမၻာအႏွံ႕ျဖန္႕က်က္ အသုံးျပဳႏိုင္ဦးမည္ မဟုတ္ေပ။ မိမိနယ္နမိတ္ အနီးပတ္ဝန္းက်င္တြင္သာ အသုံးျပဳႏိုင္ၾကမည္ ျဖစ္သည္။ ကမၻာအႏွံ႕ ျဖန္႕က်က္ အသုံးျပဳႏိုင္ရန္ ကမၻာအႏွံ႕တြင္ စစ္စခန္းမ်ား၊ ကြန္းေထာက္ေလယာဥ္တင္ သေဘၤာမ်ား၊ အစြမ္းထက္ေသာ ကိုယ္ပိုင္ဆက္သြယ္ေရး ၿဂိဳဟ္တုမ်ား ရွိရမည္။
ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ကို စစ္ေရးအရ အသုံးျပဳရန္ နည္းပညာႏွင့္ ေငြေၾကး အေျမာက္အျမား လိုအပ္သည္။ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ လႊတ္တင္ျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္သည္ မ်ားစြာ ႐ႈပ္ေထြးသည္။
နီဗားဒါးျပည္နယ္ နီးလစ္ ေလတပ္စခန္းရွိ ေနာက္တဲြယာဥ္ ႏွစ္စင္း အတြင္းမွေန၍ အီရတ္ႏွင့္ အာဖဂန္ရွိ ႕ဗဠ စစ္ဆင္ေရးကို တိုက္႐ိုက္ကြပ္ ကဲလ်က္ရွိသည္။ ကမၻာ၏ တစ္ဘက္ ျခမ္းတြင္ပ်ံသန္းေနေသာ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္မ်ားကို ကြပ္ကဲေနျခင္းျဖစ္ သည္။
အဆိုပါ ေနာက္တဲြယာဥ္ ႏွစ္စင္းသည္ အေမရိကန္ ပည္တြင္ရွိေနေသာ္လည္း အာဖဂန္ရွိ၌ တိုက္ပဲြဆင္ ေနေသာ UAV ကိုကြပ္ကဲေနသည့္ ေနာက္တဲြယာဥ္သည္ ေျမာက္ကမၻာျခမ္း အေမရိကန္ စစ္ဌာနခ်ဳပ္ ကြပ္ကဲမႈ လက္ေအာက္တြင္ရွိၿပီး၊ အီရတ္ ရွိ UAV ကို တာဝန္ယူထားေသာ ေနာက္တဲြယာဥ္သည္ ကမၻာ႕အလယ္ပိုင္း အေမရိကန္စစ္ဌာနခ်ဳပ္၏ ေအာက္တြင္ရွိသည္။
ေမာင္းသူမဲ့ Predator ေလယာဥ္မ်ားသည္ နီးလစ္ ေလတပ္စခန္းမွ စတင္ထြက္ခြာၾကသည္။ ေနာက္တြဲယာဥ္ ႏွစ္စင္းလုံးသည္ သမုဒၵရာ ၾကမ္းျပင္ေအာက္မွ လည္းေကာင္း၊ ေျမႀကီးေအာက္မွလည္းေကာင္း ဖိုင္ဘာေအာ့ ပတစ္ႀကိဳးမ်ားျဖင့္ ဥေရာပတိုက္ႏွင့္ ဆက္သြယ္ထားသည္။ ဥေရာပရွိ အေမရိကန္ စစ္စခန္းမ်ားသည္ ဧရာမ စေလာင္းခြက္ၾကီးမ်ားမွ တစ္ဆင့္ အီရတ္ႏွင့္ အာဖဂန္ရွိ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္မ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ေမာင္းႏွင္သည္။ အီရတ္ႏွင့္ အာဖဂန္ရွိ အေမရိကန္ စစ္စခန္းမ်ားမွ လႊတ္တင္ေသာ ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္မ်ား ေလထဲ ေရာက္သြားသည္ႏွင့္ နီးလစ္ေလတပ္ စခန္းလက္လႊဲယူကာ စတင္ထိန္းေက်ာင္း ေမာင္းႏွင္သည္။
ပရီေဒတာမ်ားကို ၁၉၉ဝ ျပည့္ လြန္ႏွစ္မ်ားတြင္ ေဘာလ္ကန္စစ္ပဲြ၌ စတင္အသုံးျပဳခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က သတင္းေထာက္လွမ္း စုေဆာင္းရာတြင္သာ အသုံးျပဳခဲ့သည္။ ၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္တြင္ ပရီေဒတာကို လက္နက္တပ္ဆင္ အသုံးျပဳသည္။ အယ္လ္ကိုင္ဒါေခါင္း ေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္သည့္ အဗူအလီ အယ္လ္ဟာရီတီ စီးနင္းလာသည့္ ကားကို ယီမင္ႏိုင္ငံတြင္ ပရီေဒတာက ဒံုးက်ယ္ျဖင့္ တိုက္ခိုက္ရာ ကားေပၚ တြင္ပါလာသူအားလုံး ေသဆုံးသြား သည္မွစ၍ လူသိမ်ားလာသည္။
ပရီေဒတာ ပ်ံသန္းေနသည္ကို ႐ုတ္တရက္ ျမင္လိုက္ရသည့္အခါ ကေလးကစားစရာ ေလယာဥ္တစ္စင္းဟု ထင္မွတ္ၾကသည္။ အသံမွာလည္း ျမက္ရိတ္စက္မွထြက္သည့္ အသံမ်ိဳးသာျဖစ္သည္။ ပရီေဒတာ သည္ ၂၇ ေပအလ်ားရွိၿပီး၊ အေတာင္ တစ္ဘက္တစ္ခ်က္ အကြာအေဝးမွာ ေပ ၅ဝ ျဖစ္သည္။ အၾကီးစား ဂလိုက္ဒါ တစ္စင္းႏွင့္ ပိုတူသည္။ ကိုယ္ထည္ မွာ သတၱဳမပါေသာ ကြန္ပိုဇစ္ျဖင့္ တည္ေဆာက္ထား၏။ ေလာင္စာႏွင့္ ဗုံးမ်ား၊ ဒံုးက်ည္မ်ားမပါလွ်င္ ကိုယ္ ထည္ခ်ည္းသက္သက္ ေပါင္တစ္ ေထာင္ေက်ာ္သာေလးသည္။ ဆလင္ ဒါေလးလုံးပါအင္ဂ်င္ျဖင့္ ေလထဲတြင္ ၂၄ နာရီဆက္တိုက္ ပ်ံဝဲေနႏိုင္သည္။
ပရီေဒတာ တစ္စင္း၏ တန္ဖိုးမွာ ေဒၚလာ ၄.၂ သန္း ျဖစ္သည္။ ေလယာဥ္၏ ဝမ္းဗိုက္တြင္ တပ္ဆင္ထားေသာ ေလးဘက္ျမင္ ႐ုပ္သံကင္မရာ တစ္လံုးတည္းသည္ပင္ ေဒၚလာ တစ္သန္းေက်ာ္ တန္သည္။ ေပတစ္ေသာင္း ငါးေထာင္အျမင့္မွ ပ်ံသန္းႏိုင္သျဖင့္ ေျမျပင္မွ သာမန္မ်က္စိျဖင့္ မျမင္ႏိုင္ေပ။
အက္ဖ္ ၂၂ တိုက္ေလယာဥ္ တစ္စင္းသည္ ေဒၚလာ သန္း ၁၇ဝ ေက်ာ္တန္သျဖင့္၊ အက္ဖ္ ၂၂ တိုက္ ေလယာဥ္တစ္စင္း ဝယ္မည့္အစား ပရီေဒတာမ်ားကိုသာ ဝယ္မည္ဆိုပါ က အစင္းေလးဆယ္ေက်ာ္ရႏိုင္ သည္။
ပရီေဒတာ၏ အသုံးဝင္ဆုံး စြမ္းရည္မွာ အျမန္ႏႈန္း နည္းစြာျဖင့္ ပ်ံသန္းႏိုင္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ေႏွးေႏွးပ်ံႏိုင္သျဖင့္ ေျမျပင္ရွိ ျမင္ကြင္းကို ေသခ်ာစြာ စိစစ္ႏိုင္သည္။ ေျမျပင္တြင္ မည္သူမည္ဝါ ရွိေနသည္၊ မည္သို႕ လႈပ္ရွားေနသည္ကို သိႏိုင္စြမ္း ရွိသည္။ သူပုန္ႏွိမ္နင္းေရးတြင္ လက္နက္ကိုင္ အုပ္စုငယ္ေလးမ်ားကို ရွာေဖြတိုက္ခိုက္ ႏိုင္သျဖင့္ ပရီေဒတာသည္ မ်ားစြာ အသုံးတည့္လွသည္။
ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ကို ေမာင္းႏွင္သူမ်ားသည္ အရည္အခ်င္းျပည့္ စူပါေလသူရဲမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။ ထူးျခားခ်က္မွာ ေလယာဥ္သည္ ေျပးလမ္းမွ တက္သြားေသာ္လည္း ေမာင္းသူက ေျမျပင္၌ က်န္ရစ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ သူတို႕သည္ A-10, F15, B1 bomber ႏွင့္ B52 စေသာေလယာဥ္တို႕ကို နာရီေပါင္းမ်ားစြာ ေမာင္းႏွင္ခဲ့သည့္ ေလသူရဲမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
သာမန္တိုက္ေလယာဥ္ ေလသူရဲမ်ား၏ တာဝန္ခ်ိန္တစ္ေက်ာ့ One Cycle မွာ လႏွစ္ဆယ္ ျဖစ္သည္။ ၁၆ လ ေလ့က်င့္ရျပီး၊ ေလးလတိုက္ ပဲြဝင္ရသည္။ ထိုသို႕ ေလးလတိုက္ပြဲ ဝင္ျပီးလွ်င္ တစ္ဖန္ျပန္၍ ေလ့က်င့္ၾက ရသည္။ UAV ေလသူရဲမ်ား၏ တိုက္ပဲြဝင္ခ်ိန္ ကာလမွာ လ ၂ဝ ျဖစ္သည္။ ျပန္လည္ေလ့က်င့္ရန္ မလိုအပ္ေပ။ ထို႕ေၾကာင့္ ေလ့က်င့္စရိတ္႐ႈေထာင့္ ကၾကည့္လွ်င္ မ်ားစြာသက္သာသြား သည္။
UAV အသုံးျပဳမႈ မ်ားျပားလာသည့္အတြက္ ယင္းတို႕ကို ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာက ဝိုင္းဝန္း ေဆြးေႏြးၾကဖို႕ လိုအပ္လာၿပီဟု ကုလသမဂၢ အထူးအစီရင္ခံစာ တင္သြင္းသူ အယ္လ္စတြန္က ဆိုသည္။ ေဆြးေႏြးပဲြတြင္ လူ႕က်င့္ဝတ္ႏွင့္ ဥပေဒဆိုင္ရာ အျမင္တို႕အျပင္ တိုက္ခိုက္သူ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ကို အေဝးမွ ေမာင္းႏွင္ေနသူမ်ားအေပၚ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ သက္ေရာက္မႈမ်ားကိုပါ ေဆြးေႏြးၾကရမည္ဟု အယ္လ္စတြန္က ဆိုသည္။
ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္မ်ားသည္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဥပေဒကို ခ်ိဳးေဖာက္ျခင္း ရွိ-မရွိ သိရန္ ခက္ခဲသည္။ ''နယ္ေျမက်ဴးေက်ာ္ဝင္ ေရာက္မႈကို ပါကစၥတန္ ခြင့္ျပဳထားျခင္း ရွိ-မရွိ။ ပစ္မွတ္ကို ဘယ္လို ေရြးခ်ယ္တယ္။ အရပ္သား ထိခိုက္ေသေက်မႈ အနည္းဆုံး ျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုစီမံ ေဆာင္ရြက္ထားတယ္ ဆိုတာေတြကို မသိဘဲ၊ ဥပေဒ ခ်ိဳးေဖါက္မႈ ျဖစ္-မျဖစ္ ဆိုတာ ေျပာဖို႕ခက္တယ္'' ဟု အယ္လ္စတြန္က ဆိုသည္။
''သူတို႕က စတိုက္လို႕ တန္ျပန္ရတာပါ'' ဆိုေသာ ဆင္ေျခကို အယ္လ္စတြန္က လက္မခံေပ။ တစ္ဘက္က စတင္သည့္ (စက္တင္ဘာ ၁၁ )အတြက္ တန္ျပန္တိုက္ခိုက္ရာတြင္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဥပေဒကို ခ်ိဳးေဖာက္ခြင့္ မရွိဟု အယ္လ္စတြန္က ဆိုသည္။ တစ္ဘက္က အရပ္သားမ်ားကို ဒိုင္းသဖြယ္ အကာအကြယ္ ယူထားေစကာမူ အရပ္သားထိခိုက္ မႈမရွိေစရန္ ေဆာင္ရြက္ရမည့္တာဝန္ ရွိသည္ဟု သူက ဆိုသည္။
အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားကို သတ္မွတ္ေဖာ္ထုတ္ရာတြင္ တင္းၾကပ္ေသာ စည္းမ်ဥ္းမ်ားကို လုိက္နာေဆာင္ရြက္ေၾကာင္း။ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္မွ ေပးပို႕ေသာ ဓာတ္ပုံ၊ လက္ကိုင္ဖုန္း ၾကားျဖတ္နားေထာင္ ျခင္း၊ ပါကစၥတန္ ေထာက္လွမ္းေရးမွ ရရွိေသာသတင္းမ်ား၊ အယ္လ္ကိုင္ဒါ အတြင္းမွ သတင္းေပးမ်ား၏ ေပးပို႕ခ်က္ စသည္တို႕အေပၚ အေျခခံကာ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားကို စနစ္တက် ေဖာ္ထုတ္တိုက္ခိုက္ေၾကာင္း စီအိုင္ေအလက္ေဟာင္း တစ္ဦးက ေျပာျပသည္။
အၾကမ္းဖက္ သမားမ်ားကို ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္က ေတာက္ေလ်ာက္ေျခရာခံသည္။ ေနအိမ္တြင္ မိသားစုႏွင့္ ေနထိုင္ေနစဥ္ မတိုက္ခိုက္ဘဲ ေနအိမ္မွ ထြက္ခြာသည့္အခါတြင္မွ တိုက္ခိုက္သည္ဟု ဆိုသည္။ ယင္းသို႕ ေတာက္ေလွ်ာက္ေျခရာခံ ေနသျဖင့္ ေလ့က်င့္ကြင္း၊ လက္နက္သိုေလွာင္ေနရာ စသည္တို႕ကို အလိုအေလ်ာက္ သိလာရသည္။
UAV ကို မိုင္ေပါင္းေထာင္ခ်ီေဝးေသာ အရပ္မွ ထိန္းေက်ာင္းေမာင္း ႏွင္ရသည္ျဖစ္ရာ ေမာင္းသူသည္ (သာမန္တိုက္ေလယာဥ္ ေမာင္းသူမ်ားကဲ့သို႕) အသက္အႏၲရာယ္ မရွိႏိုင္ေပ။ ေမာင္းရသည္မွာလည္း ဂိမ္းကစား သကဲ့သို႕ ေမာင္းတံေလးကို ေရွ႕တိုးေနာက္ငင္ လုပ္ေန႐ုံသာ ျဖစ္သည္။ ဗီဒီယို ဂိမ္းပဲြတြင္ကဲ့သို႕ လြယ္လြယ္ကူကူႏွင့္ ခလုတ္ျဖဳတ္ေသာ အေလ့အထ ျဖစ္လာသည္။ အက်င့္ျဖစ္လာသည္။ ထိုအခ်က္ကိုလည္း အေရးတႀကီး ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမည္ဟု အယ္လ္စတြန္က ဆိုသည္။
၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္တြင္ လူ႕အခြင့္အေရး ေကာင္စီသုိ႕ အယ္လ္စတြန္ တင္သြင္းခဲ့သည့္ အစီရင္ခံစာ၌ ''အေမရိကန္က ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္မ်ားကို တိုးခ်ဲ႕ အသုံးျပဳလာျခင္းေၾကာင့္ ကမၻာႏွင့္အဝန္း လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡမ်ား ေလ်ာ့က်လာေစရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈကို အရာမထင္ ျဖစ္ေစေၾကာင္း၊ အေမရိကန္၏ အျပဳအမူသည္ ေမာင္းသူမဲ့ နည္းပညာကို ပ်ံ႕ႏွံ႕ေစရန္ အားေပးေနသလို ျဖစ္ေနေၾကာင္း။ ထို႕ေၾကာင့္ ပါကစၥတန္ႏွင့္ ယီမင္တြင္ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္မ်ားကို ဆင္ဆင္ျခင္ျခင္ႏွင့္ သုံးစဲြရန္ တိုက္တြန္းေၾကာင္း ေဖာ္ျပသည္။
စစ္ျဖစ္ပြားရာ ေဒသမွအပ အျခားေနရာမ်ားတြင္ UAV ျဖင့္ တိုက္ခိုက္ျခင္းကို ထိန္းခ်ဳပ္ေပးမည့္ သေဘာတူညီခ်က္ ေပၚထြန္းလာေစေရးအတြက္ ႏိုင္ငံၾကီးမ်ား ပါဝင္ေသာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ညီလာခံတစ္ရပ္ က်င္းပရန္ အယ္လ္စတြန္က အႀကံ ျပဳသည္။
၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္ေမလ ၂၆ ရက္ ေန႕တြင္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာန အၾကံေပး အရာရွိ ဟာရိုးလ္ ခိုးလ္ Harold Koh က ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ျဖင့္ တိုက္ခိုက္မႈသည္ တည္ဆဲဥပေဒ အားလုံးႏွင့္ ညီညြတ္ေၾကာင္း။ အယ္လ္ကိုင္ဒါသည္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကို တိုက္ခိုက္ခဲ့ျပီး၊ ဆက္လက္တိုက္ခိုက္ရန္လည္း စီစဥ္ေနေၾကာင္း။ ယင္းသို႕ေသာ တိုက္ခိုက္မႈမ်ဳိးကို ခုခံကာကြယ္ပိုင္ခြင့္ရွိေၾကာင္း ေျပာဆိုသည္။
ပါကစၥတန္ နယ္ေျမအတြင္း အယ္လ္ကိုင္ဒါမ်ားကို စီအိုင္ေအ၏ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ျဖင့္ တိုက္ခိုက္မႈ မ်ားအား မီဒီယာမ်ားက ေဖာ္ျပေသာ္လည္း ဆူဆူညံညံ အာ႐ုံစိုက္စရာ မျဖစ္ခဲ့။ ထို႕ေၾကာင့္ UAV ကို အနာဂတ္ ပဋိပကၡမ်ားတြင္ အလုံးအရင္းျဖင့္ သုံးစဲြလာၾကမည္ဟု မွန္းဆႏိုင္ သည္။
နည္းပညာ ပိုင္ဆိုင္ထားသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားက ယင္းသို႕ လုပ္ေဆာင္လာ ၾကမည္ဆိုလွ်င္ နယ္စပ္မ်ဥ္း သတ္မွတ္ခ်က္၊ က်ဴးေက်ာ္မႈဆိုသည့္ ဖြင့္ဆိုခ်က္တို႕ တျဖည္းျဖည္း လြင့္ပါး ေပ်ာက္ကြယ္လာမည္ဟု ဥပေဒပညာရွင္ အခ်ိဳ႕က ဆိုသည္။
ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္မ်ား စစ္ပဲြတြင္ အထင္ကရ ပါဝင္လာသည့္အတြက္ အက်ိဳးဆက္မည္သို႕ ရွိလာမည္ကို ေတြးဆလာမႈမ်ား ရွိလာသည္။
၂ဝဝဝ ျပည့္လြန္ႏွစ္မ်ားတြင္ UAV သည္ အနာဂတ္ စစ္ပဲြမ်ား၏ အႏိုင္အ႐ႈံးကို အဆုံးအျဖတ္ ေပးႏိုင္စြမ္းသည့္ လက္နက္ျဖစ္လာသည္။ ယခုအခါ ႏိုင္ငံေပါင္း ၄၂ ႏိုင္ငံတြင္ ထုတ္လုပ္သည့္ ကုမၸဏီေပါင္း ၂၆၂ ခု က UAV မ်ားကိုထုတ္လုပ္လ်က္ ရွိသည္။ ယခုအခ်ိန္တြင္ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္အမ်ိဳးအစားေပါင္း တစ္ ေထာင္ေက်ာ္မွ် ကမၻာေပၚတြင္ ရွိေန ျပီျဖစ္သည္။
ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ျဖင့္ ပစ္မွတ္ကို တိုက္ခိုက္ရာတြင္ ပစ္မွတ္အနီးရွိ မသက္ဆိုင္သူမ်ားကိုပါ ေသဆုံးေစသျဖင့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ တစ္ရပ္ျဖင့္ ထိန္းခ်ဳပ္သင့္သည္ဟု ယူဆမႈမ်ား ရွိလာသည္။
အၾကမ္းဖက္သမား ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းကိုသာ ပစ္မွတ္ထား တိုက္ခိုက္ျခင္း ျဖစ္သျဖင့္ မသက္ဆိုင္သူမ်ား ေသဆုံးမႈကို မ်ားစြာေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ေၾကာင္း။ ထိုသို႕ မဟုတ္ဘဲ ပစ္မွတ္ကို ေျခလ်င္တပ္ျဖင့္ ဝင္ေရာက္ တိုက္ခိုက္လွ်င္ အရပ္သား ေသဆုံးမႈ ထို႕ထက္မ်ားျပားလိမ့္မည္ဟု ဆိုသူက ဆိုသည္။
အၾကမ္းဖက္ ေခါင္းေဆာင္၊ မူးယစ္ရာဇာတို႕ကို တိုက္ခိုက္ျခင္းသည္ စစ္ပဲြအျဖစ္ သတ္မွတ္ကာ တိုက္ခိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ သို႕ေသာ္ အေမရိကန္ ဖဲြ႕စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒအရ ေစာဒကတက္ဖြယ္ အခ်က္တစ္ခု ျဖစ္ေပၚလာသည္။ အယ္လ္ကိုင္ဒါ အၾကမ္းဖက္ ေခါင္းေဆာင္သည္လည္းေကာင္း၊ မူးယစ္ရာဇာသည္လည္းေကာင္း အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ေနပါက ပစ္မွတ္ထား တိုက္ခိုက္ျခင္းသည္ ေသဒဏ္ေပးျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ မည္သည့္ တရားရုံးကမွ် စီရင္ခ်မွတ္ထားျခင္း မရွိပါဘဲ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသား တစ္ဦးအား ေသဒဏ္ေပးျခင္းသည္ ဖဲြ႕စည္းပုံႏွင့္ ညီညြတ္ျခင္းမရွိဟု ဆိုၾကသည္။
အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသားတစ္ဦး ျဖစ္သည့္ အန္နဝါ အယ္လ္ေအာ္လာကီ Anwar Al Awlaki အား စီအိုင္ေအက ပစ္မွတ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားသည္ကို မီဒီယာ အဖဲြ႕အစည္း တစ္ခုက ေဖာ္ထုတ္ခဲ့သည္။ သူသည္ စစ္ျဖစ္ပြားရာဇုန္မွ အလွမ္းကြာေသာ အာဖဂန္-ပါကစၥတန္ နယ္စပ္တစ္ ေနရာတြင္ ပုန္းေအာင္းေနသည္။ ေထာက္လွမ္းေရး အစီအရင္ ခံစာေပၚတြင္ အေျခတည္လ်က္၊ မည္သည့္ တရား႐ုံးကမွ် ေသဒဏ္ခ်မွတ္ထားျခင္း မရွိသူ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသားအား စစ္ျဖစ္ပြားရာ နယ္ေျမအတြင္းတြင္ မဟုတ္ဘဲ ဒုံးလက္နက္ျဖင့္ တိုက္ခိုက္မည္ဆိုလ်င္ ဥပေဒႏွင့္ ညီညြတ္ျခင္း မရွိေပ။
အယ္လ္ကိုင္ဒါမ်ားကို တိုက္ခိုက္ျခင္းသည္ စက္တင္ဘာ ၁၁ ရက္ ေန႕ေနာက္ပိုင္း ကြန္ဂရက္၏ ခြင့္ျပဳ ခ်က္ျဖင့္ တိုက္ခိုက္ျခင္း ျဖစ္သျဖင့္ တရားဝင္ေၾကာင္း။ ထို႕ျပင္တိုက္ခိုက္မႈသည္ မိမိကိုယ္ကို ခုခံကာကြယ္ပိုင္ခြင့္အရ ျပဳလုပ္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း။ အယ္လ္ကိုင္ဒါမ်ားကို လႊတ္ထားပါက အေမရိကန္ကို ထပ္မံတိုက္ခိုက္ လာဦးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ကာကြယ္ ေရးဝန္ၾကီးဌာနက ခုခံေခ်ပသည္။
ေျမာက္ပိုင္း ဝါဇီရစၥတန္တြင္ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ျဖင့္ ေန႕စဥ္တိုက္ ခိုက္မႈေၾကာင့္ အယ္လ္ကိုင္ဒါႏွင့္ တာလီဘန္တို႕မွာ က်ီးလန္႕စာစားျဖင့္ ဟိုေျပးသည္ေျပး ျဖစ္ေနသည္။ ျဂိဳဟ္တုတယ္လီဖုန္း၊ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္၊ ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္တို႕ကို မသုံးရဲ ၾကေတာ့ဘဲ ဆက္သားကိုအသုံးျပဳကာ တစ္ဖဲြ႕ႏွင့္တစ္ဖဲြ႕ ဆက္သြယ္ေန ၾကရသည္။ တစ္စုတစ္ေဝးတည္း မေနရဲေတာ့ဘဲလူစုခဲြကာ လိုဏ္ဂူမ်ား အတြင္း ပုန္းေအာင္းေနၾကရေတာ့ သည္။
ဝါဇီရစၥတန္၏ ေကာင္းကင္ယံတြင္ ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္မ်ား ၂၄ နာရီပတ္လုံး ဝဲပ်ံေနၾကသည္။ တစ္ခါတရံ တစ္စင္းမက ေလးငါးစင္းပ်ံဝဲ ေနသည္။ ပစ္မွတ္ကိုေတြ႕သည္ႏွင့္ ဒုံး မ်ားကို ေဝါခနဲသြန္ခ်ေတာ့့သည္။
UAV ျဖင့္ တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ေဒသခံ၊ တာလီဘန္ႏွင့္ အယ္လ္ကိုင္ ဒါစစ္ေသြးၾကြတို႕အၾကား စိတ္ဝမ္း ကဲြျပားမႈမ်ား ျဖစ္လာရသည္။ စစ္ေသြး ၾကြတို႕က ၄င္းတို႕ တိုက္ခိုက္ခံရျခင္းသည္ ေဒသခံ အေမရိကန္ စပိုင္မ်ားက သတင္းေပးမႈေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု စြပ္စဲြသည္။ ေဒသခံမ်ား ဘက္ကလည္း စစ္ေသြးၾကြမ်ား ရွိေနသျဖင့္ တိုက္ခိုက္ခံရၿပီး အျပစ္မဲ့ အရပ္သားမ်ား ေသၾကရသည္ဟု ဆိုသည္။ အိမ္တိုင္းအိမ္တိုင္းတြင္ အနည္းဆုံး စစ္ေသြးႂကြ တစ္ေယာက္ေတာ့ ရွိေနသည့္အတြက္ အရပ္သား ေနအိမ္မ်ား တိုက္ခိုက္ခံေနရျခင္းျဖစ္သည္။
ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ျဖင့္ တိုက္ခိုက္မႈ အစပိုင္းတြင္ ထိပ္ပိုင္းႏွင့္ အလယ္အလတ္ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းကိုသာ ရည္ရြယ္ခဲ့သည္။ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ကဘူးရွိ စီအိုင္ေအဌာန အေသခံ တိုက္ခိုက္ခံရျပီး ေနာက္ပိုင္း စီအိုင္ေအသည္ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္း သာမက အယ္လ္ကိုင္ဒါ ဟူသမွ်ကို သဲသဲမဲမဲ တိုက္ခိုက္လာသည္။
ယခင္က အယ္လ္ကိုင္ဒါမ်ားသည္ ေတာထဲတြင္သာ ပုန္းခိုေနေသာ္လည္း၊ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ရွိ ေထာက္လွမ္းေရး ကိရိယာမ်ား၏ အစြမ္းထက္မႈေၾကာင့္ ၂၄ နာရီပတ္လုံး ေတာထဲတြင္ ေန၍မျဖစ္ေတာ့။ ေနဝင္ခ်ိန္တြင္ ႏွစ္ေယာက္တစ္တဲြ သုံးေယာက္တစ္တဲြ ရြာထဲဝင္ကာ အိပ္စက္ၾကရသည္။ အခ်ိဳ႕အိမ္ရွင္မ်ားသည္ သူတို႕၏ မိသားစုလုံၿခဳံေရး အတြက္ အယ္လ္ကိုင္ဒါမ်ားကို အိပ္စက္ခြင့္ မေပးလိုၾက။
ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္မ်ားသည္ ပစ္မွတ္ကို တိတိက်က် သိေနျခင္းကပင္လွ်င္ အယ္လ္ကိုင္ဒါမ်ား အၾကားသံသယပြားေစသည္။ အခ်င္း ခ်င္း ယုံထင္ေၾကာင္ထင္ ျဖစ္ကာ၊ သူလွ်ိဳအျဖစ္စြပ္စဲြကာ ဂိုဏ္းဂဏမ်ား ကဲြကုန္ၾကသည္။
တာလီဘန္မ်ားက လက္နက္အားကိုးျဖင့္ ဗိုလ္က်ျခင္းကို ခံေနရသည့္ ရပ္သူရြာသား အမ်ားစုသည္ အေမရိကန္က တိုက္ခိုက္ေနျခင္းကို သေဘာက်သည္ဟု အာရိယန္ သု ေတသနအဖဲြ႕မွ မႏုႆေဗဒ ပညာရွင္ ဖာဟက္တပ္ခ်္က ဆိုသည္။
နယ္ေျမအတြင္း ေနထိုင္ၾကေသာ ပညာတတ္ ၅၅ဝ ကို ပါကစၥတန္ သုေတသန အဖဲြ႕တစ္ခုက ေမးျမန္းေသာအခါ ၅ဝ ရာႏႈန္းေက်ာ္က ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္မ်ားသည္ ပစ္မွတ္ကို တိတိက်က်ထိ မွန္သည္ဟုလည္းေကာင္း၊ ၆ဝ ရာႏႈန္းက တိုက္ခိုက္မႈသည္ စစ္ေသြးၾကြမ်ားကို ေခ်မႈန္းႏိုင္သည္ဟုလည္းေကာင္း၊ ထို ၆ဝ ရာႏႈန္းကပင္ တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ အေမရိကန္ ဆန္႕က်င့္မႈမ်ား တိုးပြားလာသည္မွာ မဟုတ္မွန္ဟုလည္းေကာင္း ဆိုၾကသည္။
ဂ်ာမန္ မဂၢဇင္း တစ္ေစာင္ျဖစ္သည့္ Der Spiegel က ပါကစၥတန္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဆာယက္ ယူစြပ္ရာဇာ ဂီလာနီအား ေမးျမန္းရာတြင္၊ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္က ''ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္နဲ႕ တိုက္ခိုက္ေနတာဟာ တစ္တိုင္းျပည္လုံးက အေမရိကန္အေပၚ မုန္းတီးမႈေတြ တိုးပြားေစတယ္'' ဟု ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ပါကစၥတန္က လူျမင္သူထင္ မည္မွ်ပင္ ေဝဖန္ျပစ္တင္ ေနေစကာမူ ေနာက္ကြယ္တြင္ အေရးၾကီးေသာ ေထာက္လွမ္းေရး သတင္းမ်ားေပးျခင္း၊ ပစ္မွတ္မ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ေပးျခင္း၊ ဘလူခ်စ္စတန္ ျပည္နယ္ အတြင္းရွိ ေလယာဥ္ကြင္းကို ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္မ်ား ဆင္းတက္ခြင့္ ျပဳ ထားျခင္းျဖင့္ ေထာက္ကူေပးလ်က္ရွိ သည္ဟု အေမရိကန္ အရာရွိပိုင္း ကဆိုသည္။
ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ျဖင့္ ပါကစၥတန္ နယ္ေျမအတြင္း တိုက္ခိုက္ျခင္းသည္ ပါကစၥတန္၏ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာကို ထိပါးျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း လူသိရွင္ၾကား အၾကိမ္ၾကိမ္ ကန္႕ကြက္ေျပာဆို ျငားေသာ္လည္း အမွန္စင္စစ္ ပါကစၥတန္သည္ သူခိုးလမ္းျပ လုပ္ေနသည္။ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္မ်ားအတြက္ ပစ္မွတ္ကို ကူညီရွာေဖြေပးသည္။
အသစ္ေရာက္လာေသာ အာရပ္ အယ္လ္ကိုင္ဒါမ်ားထဲတြင္ အေမရိကန္ သတင္းေပးမ်ား ရွိေနသည္ဟု အခ်ိဳ႕ေသာ သတင္းရပ္ကြက္မ်ား ကဆိုသည္။
ပါကစၥတန္ ေန႕စဥ္ သတင္းစာ တစ္ေစာင္က ေကာက္ယူေသာ သေဘာထားအျမင္ ဆန္းစစ္ခ်က္တြင္ ၉.ဝ ရာႏႈန္းကသာ UAV ျဖင့္ တိုက္ခိုက္မႈကို ေထာက္ခံၿပီး ၆၇ ရာႏႈန္းက ကန္႕ကြက္သည္။ အမ်ားစု က ပါကစၥတန္၏ မဟာရန္သူျဖစ္ ေသာ အိႏၵိယထက္ပင္ အေမရိကန္ သည္ ပို၍ အႏၲရာယ္ၾကီးသည္ဟု ဆိုသည္။
နယူးအေမရိကန္ ေဖာင္ေဒးရွင္းမွ ပီတာဘာဂ်င္၏ အဆိုအရ ယမန္ႏွစ္တြင္ ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္ျဖင့္ တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ အရပ္သား ၃ဝဝေက်ာ္ ေသဆုံးခဲ့ေၾကာင္း။ ၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္တြင္ ေသဆုံးသူ ၅၅ ဦးသာ ရွိ ေသးေၾကာင္း သိရသည္။
အရပ္သား ထိခိုက္ေသေက်မႈ ေလ်ာ့က်လာျခင္းမွာ နည္းပညာ အရည္အေသြး တိုးတက္လာျခင္း၊ အရပ္သားမ်ား ထိခိုက္မႈ မရွိေစရန္ ပိုမိုဂ႐ုစိုက္ ေဆာင္ရြက္လာျခင္း၊ တိက်ေသာ ေထာက္လွမ္းေရး သတင္းမ်ား ရရွိလာျခင္းတို႕ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ပင္တာဂြန္ သတင္းရပ္ကြက္က ဆိုသည္။
ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္တြင္ ယခင္က ေပါက္ကဲြအားျပင္း ဒုံးက်ည္ျဖစ္သည့္ Hellfire အသုံးျပဳေသာ္လည္း ယခုအခါ ေပါက္ကဲြအားနည္းျပီး ပစ္ မွတ္ကို ထိထိေရာက္ ပစ္ခတ္ႏိုင္သည့္ ဒုံးက်ည္ငယ္မ်ားကို တြဲဖက္ အသုံးျပဳေနသည္ဟု ပင္တာဂြန္က ဆိုသည္။
Hellfire သည္ ယမ္းေပါင္ခ်ိန္ ႏွစ္ဆယ္ပါဝင္ၿပီး တင့္ကားဖ်က္ လက္နက္အျဖစ္ အီရတ္တြင္ စတင္ အသုံးျပဳခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ေပါက္ကဲြ အားျပင္းထန္သျဖင့္ အေဆာက္အအံု တစ္ခုလုံးကို ျပိဳက်ပ်က္စီးေစျပီး အတြင္းရွိ လူအားလုံးကို ပါေသဆုံးေစ သည္။ Hellfire တြင္ ဖိအားျမင့္ ေပါက္ကဲြလႈိင္း Thermobaric ထိပ္ဖူးကို တပ္ဆင္ႏိုင္သည္။ ထိုထိပ္ဖူးသည္ လိုဏ္ဂူအတြင္း ရွိေနသူမ်ားကို ေသေစႏိုင္သည္။ လက္နက္၏ အဖ်က္စြမ္းအား ႀကီးမားေနမႈကို ေလ်ာ့ခ်ရန္ အစဦးပိုင္း ကိဳးပမ္းမႈမ်ားသည္ မေအာင္ျမင္ခဲ့ေပ။ Hellfire ဒုံးက်ည္ ကိုထုတ္လုပ္သည့္ ေလာ့ခ္ဟိ ကုမၸဏီက ဒုံးက်ည္ကို လိုအပ္သလိုေပါက္ ကဲြေစႏိုင္သည့္ အေနအထားကို ရရွိ ထားျပီဟုဆိုသည္။ ေလယာဥ္ပ်ံသန္း ေနစဥ္တြင္ ပစ္မွတ္၏ လိုအပ္ခ်က္အရ ေပါက္ကဲြမႈ ျပင္းအားကို လိုသလို ေျပာင္းလဲေပးႏိုင္သည္ဟု သိရသည္။
ေရသီယြန္ ကုမၸဏီက ဂရစ္ဖင္ Griffin ဟု အမည္ေပးထားသည့္ ဒုံးအငယ္စား တစ္ခုကိုလည္း ထုတ္လုပ္ ေပးထားသည္။ အမည္မေဖာ္လိုေသာ အယ္လ္ကိုင္ဒါ တစ္ဦး က '' အခု ဒုံးႏွစ္မ်ိဳးကိုသုံးတာေတြ႕ရတယ္။ တစ္ မ်ိဳးကပစ္လိုက္ရင္ အေဆာက္အအံု တစ္ခုလုံး ျပားျပားဝပ္ဝပ္ ျပိဳက်သြားတယ္။ ေနာက္တစ္မ်ိဳးက ပ်က္ စီးမႈႀကီးႀကီးမားမား မျဖစ္ေစဘဲ အနီး ကပ္ရွိေနတဲ့ လူေတြကိုပဲ ေသေစ တယ္'' ဟု ေျပာသည္။
UAV ျဖင့္ တိုက္ခိုက္ျခင္းသည္ သမိုင္း၏ စာမ်က္ႏွာသစ္တစ္ခု ျဖစ္သည္။ အရပ္သားေထာက္လွမ္းေရး ေအဂ်င္စီတစ္ခု (စီအိုင္ေအ)က စက္႐ုပ္ (ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္) ကို အသုံးျပဳကာ အေမရိကန္ႏွင့္ တရားဝင္ စစ္ေၾကညာထားျခင္း မရွိေသာ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံတြင္ တိုက္ခိုက္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုျဖစ္စဥ္သည္ သမိုင္းတြင္ ပထမဆုံးျဖစ္သည္။
အာဖဂန္ႏွင့္ အီရတ္တြင္ UAV ျဖင့္ တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ သူပုန္ေခါင္း ေဆာင္ပိုင္းကို တျဖည္းျဖည္းသုတ္ သင္ႏိုင္ျပီး၊ ယင္းတို႕၏ စစ္ဆင္ေရး ကိုလည္း ဖယိုဖရဲျဖစ္ေစသည္။ UAV ျဖင့္ တိုက္ခိုက္ျခင္းသည္ အယ္လ္ကိုင္ဒါ ေခ်မႈန္းေရး ရည္မွန္းခ်က္ကို အမွန္တကယ္ ေပါက္ေျမာက္ ေအာင္ျမင္ေစျခင္း ရွိ-မရွိ ဆိုသည္မွာ အျငင္းပြားဖြယ္ ျဖစ္ေနေသးသည္။ အာဖဂန္ရွိ မဟာမိတ္ တပ္မ်ား၏ တပ္မွဴးခ်ဳပ္အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ဖူးသူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး မက္ခရစ္စတယ္က ''အယ္လ္ကိုင္ဒါ တစ္ေယာက္ကို သတ္လိုက္တာဟာ ေနာက္ထပ္ အယ္လ္ကိုင္ဒါဆယ္ဦးကို ေမြးဖြားေပးလုိက္တာပဲ။'' ဟု ေျပာဖူးသည္။
ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္မ်ားသည္ အစြမ္းထက္သည္ မွန္ေသာ္လည္း၊ မည္သုိ႕ေသာ အနာဂတ္ ခရီးကို ပ်ံသန္းရမည္ကို မွန္းဆရန္ ခက္ခဲေန ေသးသည္။
ayetunmin@gmail.com
Ref : Hunting the Taliban in Las Vegas
ရန္ကုန္တုိင္း ေတာင္ ဥကၠလာပ ၿမိဳ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္မွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေနရာအတြက္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ အေရြးခံၾကမည့္ ကိုယ္စားလွယ္ ႏွစ္ဦး
ေဝမိုး
ဦးေအာင္သိန္းလင္းႏွင့္ ကိုေကာင္းျမင့္ထြဋ္
ကိုယ္စားလွယ္ ႏွစ္ဦးစလံုးသည္ ႏို၀င္ဘာလ ၇ ရက္ေန႔တြင္ က်င္းပမည့္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ရန္ကုန္တုိင္း ေတာင္ ဥကၠလာပ ၿမိဳ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္မွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေနရာအတြက္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ အေရြးခံၾကမည္ ျဖစ္သည္။
ကိုေကာင္းျမင့္ထြဋ္ ကိုယ္ေရးအက်ဥ္း
ကိုေကာင္းျမင့္ထြဋ္သည္၃၅ ႏွစ္အရြယ္ လူငယ္တဦးျဖစ္ျပီး ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဒီမိုကေရစီ လူထုအံုၾကြမႈႀကီးတြင္ ပါ၀င္ခဲ့မႈေၾကာင့္ အသက္ ၁၃ ႏွစ္ အရြယ္တြင္ အဖမ္း ခံခဲ့ရသူျဖစ္သည္။ ၎သည္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ႏွင့္ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္အၾကားတြင္ သံုးႀကိမ္ဆက္တိုက္ အဖမ္းခံခဲ့ရၿပီး ၁၉၉၁ ခုႏွစ္တြင္ ေထာင္ဒဏ္ ၆ ႏွစ္ ခ်မွတ္ခဲ့ရသည္ဟု သိရသည္။
ဗီဒီယိုထုတ္လုပ္သူတဦးျဖစ္သည့္ ကိုေကာင္းျမင့္ထြြဋ္သည္ ၿပီးခဲ့သည့္ မတ္လတြင္ ႏုိင္ငံေရး ပါတီမ်ား မွတ္ပံုတင္ရန္ ခြင့္ျပဳ ခဲ့စဥ္က ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီ ကြန္ဂရက္အမည္ျဖင့္ ပါတီတည္ေထာင္ရန္ အားထုတ္ခဲ့ဖူးသည္။ သို႔ရာတြင္ ဘ႑ာေငြႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္က ျပဌာန္းထားေသာ စည္းကမ္းခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ ပါတီ၀င္ စုေဆာင္းရာ၌ အခက္ အခဲမ်ားရိွေသာေၾကာင့္ ပါတီတည္ေထာင္မည့္ အစီအစဥ္ မျဖစ္ခဲ့ဟု သိရသည္။
ဦးေအာင္သိန္းလင္း ကိုယ္ေရးအက်ဥ္း
ဦးေအာင္သိန္းလင္းသည္ အသက္ ၅၈ ႏွစ္ရွိျပီး ၁၉၈၈ ခုႏွစ္တြင္ ဗိုလ္မႉးျဖစ္ခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ ခမရ ၁၀၁ ၏ တပ္ရင္းမႉးျဖစ္လာခဲ့သည္။
ထို႔ေနာက္ စက္မႈ (၂) ဒု ၀န္ႀကီးျဖစ္လာကာ ျပည္ေထာင္စုႀကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအသင္း(ႀကံ့ဖြ႔ံ) ၏ အလုပ္အမႈေဆာင္တဦး လည္း ျဖစ္ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။ ႀကံ့ဖြ႔ံအသင္းကို ဧၿပီလတြင္ ႀကံ့ဖြံ႕ပါတီ အျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းခဲ့သည္။ ဦးအာင္သိန္းလင္း သည္ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္၌ ရန္ကုန္ ၿမိဳ႕ေတာ္၀န္ ျဖစ္လာခဲ့သည္။
အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အင္အားစု(NDF)ရဲ ့ကိုယ္စားလွယ္ ကိုယ္ေရးအက်ဥ္း
အမ်ိဳးသမီးမွာ ႏိုင္ငံေရးေနာက္ခံ မရိွတာ သူ႔ရဲ႕ မဲဆြယ္ေၾကညာခ်က္တြင္ေတြ ့ရ။
“ၿမိဳ႕ေတာ္၀န္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးေနာက္ခံနဲ႔ ကိုေကာင္းျမင့္ထြဋ္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးေနာက္ခံက လားလားႀကီး ဆန္႔က်င္ေနတာပါ။ ဦးေအာင္သိန္းလင္းက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ၿပီးေတာ့ ႀကံ့ဖြံ႕အသင္း၀င္၊ ကိုေကာင္းျမင့္ထြဋ္က စစ္တပ္ရဲ႕ မတရားမႈေတြကို ဆန္႔က်င္ၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးအတြက္ ဦးလည္မသံုရပ္တည္ေနတဲ့ ဆယ္ေက်ာ္သက္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္း”ဟု ေတာင္ဥကၠလာပ ေန အမည္မေဖၚလိုသူ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္တဦးက ေျပာသည္။
“ေတာင္ဥကၠလာပမွာ က်ေနာ္အႏုိင္ရတယ္ဆိုရင္ က်ေနာ့္ မဲဆႏၵနယ္အတြင္းမွာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈေတြကို အရွိန္ျမွင့္ လုပ္ေဆာင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တျခားေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ခံ ကိုယ္စားလွယ္ေတြလည္း အလားတူ လုပ္ေဆာင္ၾကလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ယံုၾကည္ပါတယ္”ဟုလည္း ဦးေအာင္သိန္းလင္းက ဆိုပါသည္။
“ႀကံ့ဖြံ႕ပါတီ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက အစိုးရ၀န္ႀကီးေတြ အရာရိွႀကီးေတြ ျဖစ္ေနၾကေတာ့ တျခားကိုယ္စားလွယ္ေတြထက္ မဲဆြယ္တဲ့ေနရာမွာ ပိုၿပီးအခြင့္အေရး ရၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာျပည္သူေတြ တကယ္ရွာေနၾကတာက သူတို႔ေရွ႕ကေန မားမားမတ္မတ္ ရပ္တည္ၿပီး လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ အေျခခံ အခြင့္အေရးေတြ အတြက္ စည္းရံုးလံႈ႔ဆာ္ေပးမယ့္ လူမ်ိဳး ကိုပါ”ဟု ကိုေကာင္းျမင့္ထြဋ္က ဆိုသည္။
“ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာရရင္ အခုေရြးေကာက္ပြဲက က်ေနာ္တို႔ ျမင္ေတြ႔လိုတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ မယံုၾကည္ပါဘူး”ဟု ကိုေကာင္းျမင့္ထြဋ္ က ဆိုသည္။
“ဒါေပမယ့္ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးကိုယ္စားလွယ္ ဒါမွမဟုတ္ တစည(တိုင္းရင္းသား စည္းလုံးညီညြတ္ေရး) ပါတီက စစ္အရာရိွေဟာင္း ကုိယ္စားလွယ္ေတြအစား အစားထိုးေရြးခ်ယ္စရာတခုေတာ့ လူထုကို ေပးသင့္တယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္”ဟုလည္း ၎က ဆက္ေျပာသည္။
အက်ဥ္းက်ေနဆဲ ၁၉၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ ၎ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပါ၀င္ရသည့္ အေၾကာင္းအရင္းကို နားလည္ၾကလိ့မ္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္းလည္း ကိုေကာင္းျမင့္ထြဋ္က ေျပာသည္။
ဒီမဲဆႏၵနယ္မွာ မဲမလိမ္ပါက၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မယ့္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြပိုၿပီးအလားအလာေကာင္းတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ျဖစ္လာမွာပါ ။
ေစာင့္ၾကည့္ ရမည္သာ။ ။
Thursday, October 14, 2010
လွ်က္တပ်က္ ဓာတ္ပုံ
မုန္တိုင္းကို ေစာင့္ၾကည့္ရန္လို
ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္တြင္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ မုန္တိုင္းငယ္၏ လားရာသည္ လက္ရွိတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္သို႔ ဦးတည္ေနျခင္း မရွိေသာ္လည္း ေနာက္ထပ္ ၂၄ နာရီ ထပ္မံေစာင့္ၾကည့္ရမည္ဟု ေနျပည္ေတာ္ မိုးေလဝသႏွင့္ ဇလေဗဒဌာနမွ ဒုတိယညႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးခ်စ္ေက်ာ္က ေျပာသည္။
(မုန္တိုင္းအေျခအေန ထူးျခားသည္ႏွင့္အမွ် မဇၩိမ တြင္ဆက္လက္ဖတ္ရႈႏိူင္ပါသည္္။)
(မုန္တိုင္းအေျခအေန ထူးျခားသည္ႏွင့္အမွ် မဇၩိမ တြင္ဆက္လက္ဖတ္ရႈႏိူင္ပါသည္္။)
ခ်ီလီ သတၱဳတြင္း လုပ္သားအားလံုး လြတ္ေျမာက္ၿပီ သတၱဳတြင္း လုပ္သားေတြရဲ႕ စိတ္ဓာတ္ခိုင္မာမႈ ခ်ီလီသမၼတ ခ်ီးက်ဴး
သတၱဳတြင္း လုပ္သားေတြရဲ႕ စိတ္ဓာတ္ခိုင္မာမႈ ခ်ီလီသမၼတ ခ်ီးက်ဴး
ဓာတ္ပံု AP
ေနာက္ဆုံးမုိင္းလုပ္သား ေျမေပၚျပန္ေရာက္ၿပီးေနာက္ ခ်ီလီသမၼတႏွင့္အတူ ေတြ႕ရစဥ္။ ေအာက္တုိဘာ ၁၃၊ ၂၀၁၀။
ဘ႐ုိင္ယန္ ၀က္ဂ္နာ (Brian Wagner)
ကို၀င္းမင္း
ခ်ီလီႏုိင္ငံက အေရးေပၚ ကယ္ဆယ္ေရး အလုပ္သမားေတြဟာ မုိင္းလုပ္သား ၃၃ ေယာက္စလုံးကို ကယ္တင္လုိက္ႏုိင္ပါၿပီ။ ခ်ီလီႏုိင္ငံနဲ႔ ကမၻာႀကီးတခုလုံးကို ကိုင္လႈပ္ေစခဲ့တဲ့ ဒီဒုကၡေရာက္မႈႀကီးဟာ ၂ လ အၾကာမွာေတာ့ အဆုံးသတ္သြားခဲ့ပါၿပီ။ ခ်ီလီအရာရွိေတြက လြတ္ေျမာက္လာတဲ့သူ အားလုံးနီးပါး က်န္းမာေရး ေကာင္းပုံရလုိ႔ ၀မ္းသာေၾကာင္း ေျပာၾကပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သတင္းေပးပုိ႔ထားတာကုိ တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ေနာက္ဆုံးက်န္ေနတဲ့ မုိင္းလုပ္သားကုိ ေျမႀကီးေပၚ ျပန္ေရာက္လာႏုိင္ေအာင္ ကယ္ထုတ္ေပးႏုိင္ခဲ့ပါၿပီ။ ခ်ီလီႏုိင္ငံ ဆန္ဟုိေဆးၿမိဳ႕မွာ အခုလို ကယ္ထုတ္ေရး လုပ္ငန္းေတြ စၿပီး ၂၄ နာရီ မတုိင္ခင္မွာ အခုလို ကယ္တင္ႏုိင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အရာရွိေတြ အစက ထင္ထားတာက အနက္ ၆၂၂ မီတာရွိတဲ့ ကယ္ဆယ္ေရး တြင္းလမ္းေၾကာင္းထဲကေန အားလုံးကုိ ကယ္ထုတ္ႏုိင္ဖို႔ ၄၈ နာရီအထိ ၾကာႏုိင္မယ္လို႔ ထင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကယ္ဆယ္ေရး သမားေတြက ဗုဒၶဟူးေန႔ တေန႔လုံး အရွိန္အဟုန္ျမႇင့္ လုပ္ခဲ့တဲ့အတြက္ အလုပ္သမားတဦးကို ၁၅ မိနစ္အတြင္း ေျမေပၚ ဆြဲတင္ေပးႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။
ေနာက္ဆုံး က်န္ေနတဲ့ မုိင္းလုပ္သားကို ေျမေပၚ ဆြဲတင္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ အလုပ္သမားေတြဟာ ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ လက္ခုပ္တီးၿပီး ေအာ္ဟစ္ေနၾကပါတယ္။ သူတို႔က ‘ႀကိဳးစားကြ၊ ခ်ီလီႏုိင္ငံကြ၊ ငါတုိ႔ မုိင္းလုပ္သား အားလုံးကို ကယ္တင္ႏုိင္ေတာ့မယ္ေဟ့’ လို႔ ေအာ္ဟစ္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုေနာက္ဆုံး လြတ္ေျမာက္လာသူကေတာ့ လူး၀စ္စ္ အူဇူ၀ါ (Luis Urzua) ျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ ၾသဂုတ္လ ၅ ရက္ေန႔ကတည္းက ေရႊနဲ႔ ေၾကးနီ မုိင္းထဲမွာ ပိတ္မိေနတဲ့ အလုပ္သမားေတြရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္ပါတယ္။
အူဇူ၀ါက ခ်ီလီသမၼတ ဆီဘက္ရွန္ ပီနဲရာ (Sebastián Piñera) ကို လက္ဆြဲႏႈတ္ဆက္ၿပီး ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း ခ်ီလီဘာသာနဲ႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ သူက ဒီ ေအာင္ျမင္တဲ့ ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းေၾကာင့္ သူ ခ်ီလီႏုိင္ငံသား ျဖစ္ရတာ ဂုဏ္ယူတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
သမၼတ ပီနဲရာဘက္ကလည္း အလုပ္သမားေတြကို စုစုစည္းစည္းနဲ႔ ထိန္းထားႏုိင္ခဲ့ၿပီး အခုလို အနစ္နာခံ ေနာက္ဆုံးမွ ထြက္လာခဲ့တဲ့အတြက္ သူ႔ကုိလည္း ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း အခုလို ေျပာခဲ့ပါတယ္။
“အူဇူ၀ါဟာ သူ႔ရဲ႕တာ၀န္ကုိ လုံး၀ ေက်ခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူ႔အတြက္ေရာ၊ ညီအကိုလို တေသြးတသားတည္း ရွိခဲ့ၿပီး သတၱိျပခဲ့ၾကတဲ့ အလုပ္သမားေတြ အားလုံး အတြက္ပါ အစုိးရအေနနဲ႔ ဂုဏ္ယူရပါတယ္။”
သမၼတ ပီနဲရာဟာ အခုကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ေနရာကို ကိုယ္တုိင္သြားၿပီး မုိင္းလုပ္သား တဦးစီနဲ႔ သူတုိ႔ရဲ႕ မိသားစုေတြကို ႏႈတ္ဆက္ အားေပးခဲ့ပါတယ္။ ဘိုလီးဗီးယား သမၼတ အီဗုိ မုိရာလက္စ္ (Evo Morales) ကလည္း ဗုဒၶဟူးေန႔က ေရာက္လာၿပီး သမၼတ ပီနဲရာနဲ႔အတူ ဒီမုိင္းလုပ္သားထဲက ဘုိလီးဗီးယား ႏိုင္ငံသား တဦးျဖစ္တဲ့ ကားေလာ့စ္ မာမာနီ (Carlos Mamani) ကို ေတြ႕ခဲ့ပါတယ္။
မုိင္းကၽြမ္းက်င္သူေတြနဲ႔ ေရတပ္ ေဆးမႉးေတြ အပါအ၀င္ ကယ္ဆယ္ေရး အလုပ္သမား ၆ ဦးဟာ အခုလို ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ႏုိင္ဖို႔ မုိင္းထဲကို ကုိယ္တုိင္ ဆင္းခဲ့ၾကရပါတယ္။
ဖီးနစ္လုိ႔ အမည္ေပးထားတဲ့ ဒီကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းႀကီးကို သူတို႔ စတင္ခဲ့ေပမဲ့လည္း တြင္းထဲကေနေတာ့ ေနာက္ဆုံးမွ ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္သားေတြက ထြက္ခဲ့ၾကတာပါ။ ေရတပ္ အင္ဂ်င္နီယာေတြက မီတာ တ၀က္က်ယ္တဲ့ ကယ္ဆယ္ေရး တူးေျမာင္းကုိ တူးခဲ့ပါတယ္။ ဒီေျမာင္းထဲမွာ ေအာက္စီဂ်င္ ေပးထားၿပီး ဖုန္းကို လက္နဲ႔ကိုင္ထားစရာ မလုိဘဲ ေျပာႏိုင္တဲ့စနစ္ ထည့္ထားေပးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပင္ပနဲ႔ အဆက္အသြယ္ ပုံမွန္ ရွိေနခဲ့ပါတယ္။
က်န္းမာေရး၀န္ႀကီး ဟာမီ မန္နာလစ္ခ်္ (Jaime Mañalich) ကေတာ့ မုိင္းလုပ္သားေတြ အမ်ားစုဟာ အရင္က ထင္ထားတာထက္ က်န္းမာေရး ေကာင္းေနတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ မုိင္းလုပ္သား တဦးစီအတြက္ က်န္းမာေရး စစ္ေဆးမႈေတြ လုပ္ေပးမယ္၊ အဆုတ္ ဓာတ္မွန္႐ုိက္တာတုိ႔၊ ႏွလုံးစစ္ေဆးတာတုိ႔ အျပင္ လုိအပ္ရင္ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ကုသမႈေတြလည္း တခ်ဳိ႕ကို လုပ္ေပးမယ္လို႔ သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။
မုိင္းလုပ္သား အနည္းငယ္ကေတာ့ သြားခြဲစိတ္ကုသမႈတခ်ဳိ႕ မၾကာခင္ လုပ္ရဖုိ႔ ရွိပါတယ္။ သြားျပည္တည္တာနဲ႔ တျခား သြားဘက္ဆုိင္ရာ ေရာဂါေတြကို ကုသေပးဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ၀န္ႀကီးက အစိုးရိမ္ရဆုံးကေတာ့ အဆုတ္အေအးမိေရာဂါ ရထားတဲ့ မုိင္းလုပ္သားအတြက္ပါလုိ႔ ေျပာပါတယ္။ ၀န္ႀကီးက…
“ဒီမုိင္းလုပ္သားဟာ အေရးေပၚ ကုသေရး အခန္းထဲမွာ ရက္ေပါင္းမ်ားစြာ ဆက္ေနရဖို႔ရွိတယ္။ ေအာက္စီဂ်င္နဲ႔ အျခားကုသမႈေတြ ေပးႏုိင္ဖုိ႔ပါ။” လို႔ ဆက္ေျပာသြားပါတယ္။
သတင္းေထာက္ေပါင္း ၁,၀၀၀ ေက်ာ္ဟာ ဒီ အာတက္ကာမာ (Atacama) သဲကႏၲရာထဲက အလွမ္းေ၀းတဲ့ ဒီမုိင္းဆီကုိ အေရာက္သြားၿပီး ဒီသတင္းကို ယူခဲ့ၾကပါတယ္။ Camp Hope လုိ႔ အမည္ေပးထားတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ျခင္း စခန္းလို႔ ေခၚတဲ့ ယာယီတည္းခုိေရး စခန္းမွာ မုိင္းလုပ္သားေတြရဲ႕ မိသားစုေတြ၊ ကယ္ဆယ္ေရး သမားေတြနဲ႔ အတူတူ သူတုိ႔ ေနခဲ့ၾကပါတယ္။ ကမၻာေပၚက သန္းခ်ီတဲ့ လူေတြကလည္း ဒီကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းေတြကို တီဗီ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားကေန ကုိယ္တုိင္ ၾကည့္ႏုိင္ခဲ့ၾကပါတယ္။
၀ါရွင္တန္ၿမိဳ႕ေတာ္မွာလည္း သမၼတ ဘရက္ခ္ အုိဘားမား (Barack Obama) ဟာ ပထမမုိင္းလုပ္သား ထြက္လာႏုိင္တာကို တီဗီေပၚမွာ ၾကည့္ၿပီး ခဲရာခဲဆစ္ ႀကိဳးပန္းခဲ့ၾကတဲ့ ကယ္ဆယ္ေရး သမားေတြနဲ႔ ခ်ီလီျပည္သူေတြကို ခ်ီးက်ဴးလုိက္ပါတယ္။ ကမၻာတ၀န္းက အခုလို ကူညီေပးခဲ့သူ အားလုံးကုိလည္း ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒီအကူအညီေတြထဲမွာ အေမရိကန္ အေျခစိုက္ ေျမေအာက္ တြင္းတူးအဖြဲ႕နဲ႔ NASA ေခၚ အာကာသ ေအဂ်င္စီလည္း ပါပါတယ္။
Monday, October 11, 2010
တ႐ုတ္ ႏုိဘယ္လ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ ဇနီး ထိန္းသိမ္းခံရ
အက်ယ္ခ်ဳပ္ျဖင့္ ထိန္းသိမ္းခံလုိက္ရသည့္ မစ္စ္ လ်ဴရွား။ဓာတ္ပံု AP
ဗြီအိုေအ
၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ႏုိဘယ္လ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ တ႐ုတ္ ဒီမုိကေရစီေရး လႈပ္ရွားသူ လ်ဴေရွာင္ဘုိ (Liu Xiaobo) ရဲ႕ ဇနီးျဖစ္သူ လ်ဴရွား (Liu Xia) ကို တ႐ုတ္အာဏာပိုင္ေတြက ေနအိမ္မွာ အက်ယ္ခ်ဳပ္နဲ႔ အက်ဥ္းခ်ထားလုိက္တယ္လို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေျခစိုက္ Freedom Now အဖြဲ႕ႀကီးက ဒီေန႔ ေၾကညာလုိက္ပါတယ္။
ဒီေန႔မွာပဲ ေထာင္ဒဏ္ ၁၁ ႏွစ္ က်ခံေနရတဲ့ လ်ဴေရွာင္ဘုိကုိ ဇနီးျဖစ္သူ လ်ဴရွားက သြားေရာက္ ေတြ႕ဆုံခဲ့ၿပီး အိမ္ကုိအျပန္မွာ အခုလို တ႐ုတ္အာဏာပုိင္ေတြက ေနအိမ္မွာ အက်ယ္ခ်ဳပ္နဲ႔ အက်ဥ္းခ်ထားေၾကာင္း အမိန္႔ထုတ္ျပန္လုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
လ်ဴေရွာင္ဘုိဟာ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ႏုိဘယ္လ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုကို ရရွိတယ္လို႔ ဒီေန႔မွာ ေျပာၾကားလိုက္တဲ့အခါ မစၥတာ လ်ဴေရွာင္ဘုိဟာ ေထာင္ထဲမွာ ၀မ္းသာၿပီး ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ ေသဆုံးခဲ့ရတဲ့ ဆႏၵျပသူေတြအတြက္ ၀မ္းနည္းၿပီးလည္း ငိုေႂကြးခဲ့တယ္လို႔ မစ္စ္ လ်ဴရွားက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့ မစ္စ္ လ်ဴရွားကို ဘယ္သူနဲ႔မွ ေတြ႕ဆုံခြင့္ မရရွိခဲ့သလို ဘယ္ကိုမွလည္း သြားခြင့္မျပဳတဲ့အျပင္ သူ႔ရဲ႕ လက္ကုိင္ဖုန္းကုိလည္း သုံးခြင့္ မျပဳခဲ့ဘူးလို႔ ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။
လ်ဴေရွာင္ဘုိဟာ ဂ်င္ေဇာင္းၿမိဳ႕က အက်ဥ္းေထာင္မွာ အက်ဥ္းက်ခံေနရတာ ျဖစ္ၿပီး လ်ဴရွားဟာ သူ႔ရဲ႕ ခင္ပြန္းျဖစ္သူကုိ မၾကာခဏ သြားေရာက္ေတြ႕ဆုံခြင့္ ရခဲ့ရာက ဒီေန႔ အခုလို အက်ယ္ခ်ဳပ္နဲ႔ အက်ဥ္းက်ခံလိုက္ရတာ ျဖစ္ၿပီး ဘာေၾကာင့္လဲ ဆုိတာကိုေတာ့ အခုခ်ိန္ထိ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိရေသးပါဘူး။
ဗြီအိုေအ
၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ႏုိဘယ္လ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ တ႐ုတ္ ဒီမုိကေရစီေရး လႈပ္ရွားသူ လ်ဴေရွာင္ဘုိ (Liu Xiaobo) ရဲ႕ ဇနီးျဖစ္သူ လ်ဴရွား (Liu Xia) ကို တ႐ုတ္အာဏာပိုင္ေတြက ေနအိမ္မွာ အက်ယ္ခ်ဳပ္နဲ႔ အက်ဥ္းခ်ထားလုိက္တယ္လို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေျခစိုက္ Freedom Now အဖြဲ႕ႀကီးက ဒီေန႔ ေၾကညာလုိက္ပါတယ္။
ဒီေန႔မွာပဲ ေထာင္ဒဏ္ ၁၁ ႏွစ္ က်ခံေနရတဲ့ လ်ဴေရွာင္ဘုိကုိ ဇနီးျဖစ္သူ လ်ဴရွားက သြားေရာက္ ေတြ႕ဆုံခဲ့ၿပီး အိမ္ကုိအျပန္မွာ အခုလို တ႐ုတ္အာဏာပုိင္ေတြက ေနအိမ္မွာ အက်ယ္ခ်ဳပ္နဲ႔ အက်ဥ္းခ်ထားေၾကာင္း အမိန္႔ထုတ္ျပန္လုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
လ်ဴေရွာင္ဘုိဟာ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ႏုိဘယ္လ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုကို ရရွိတယ္လို႔ ဒီေန႔မွာ ေျပာၾကားလိုက္တဲ့အခါ မစၥတာ လ်ဴေရွာင္ဘုိဟာ ေထာင္ထဲမွာ ၀မ္းသာၿပီး ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ ေသဆုံးခဲ့ရတဲ့ ဆႏၵျပသူေတြအတြက္ ၀မ္းနည္းၿပီးလည္း ငိုေႂကြးခဲ့တယ္လို႔ မစ္စ္ လ်ဴရွားက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့ မစ္စ္ လ်ဴရွားကို ဘယ္သူနဲ႔မွ ေတြ႕ဆုံခြင့္ မရရွိခဲ့သလို ဘယ္ကိုမွလည္း သြားခြင့္မျပဳတဲ့အျပင္ သူ႔ရဲ႕ လက္ကုိင္ဖုန္းကုိလည္း သုံးခြင့္ မျပဳခဲ့ဘူးလို႔ ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။
လ်ဴေရွာင္ဘုိဟာ ဂ်င္ေဇာင္းၿမိဳ႕က အက်ဥ္းေထာင္မွာ အက်ဥ္းက်ခံေနရတာ ျဖစ္ၿပီး လ်ဴရွားဟာ သူ႔ရဲ႕ ခင္ပြန္းျဖစ္သူကုိ မၾကာခဏ သြားေရာက္ေတြ႕ဆုံခြင့္ ရခဲ့ရာက ဒီေန႔ အခုလို အက်ယ္ခ်ဳပ္နဲ႔ အက်ဥ္းက်ခံလိုက္ရတာ ျဖစ္ၿပီး ဘာေၾကာင့္လဲ ဆုိတာကိုေတာ့ အခုခ်ိန္ထိ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိရေသးပါဘူး။
တ႐ုတ္ လူ႔အခြင့္အေရးသမားကုိ ႏိုဘယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆု ခ်ီးျမႇင့္
ဆလုိင္း ဟံသာစန္း
၂ဝ၁ဝ ႏိုဘယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုကို တ႐ုတ္လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူ အက်ဥ္းစံ Lui Xiaobo ကို ခ်ီးျမႇင့္ေၾကာင္း ေနာ္ေဝႏုိင္ငံ ႏိုဘယ္ဆု ခ်ီးျမႇင့္ေရးအဖဲြ႔က ယေန႔ ေၾကညာသည္။
ေနာက္ဆံုး ဆန္ကာတင္ လူ ၂ ဦးႏွင့္ အဖဲြ႔အစည္း ၃ ဖဲြ႔ထဲက မစၥတာ Lui Xiaobo ကို ေရြးခ်ယ္ေၾကာင္း ယေန႔ ေနာ္ေဝ စံေတာ္ခ်ိန္ မနက္ ၁၁ နာရီ တြင္ ေၾကညာသည္။
“တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာ အေျခခံ လူ႔အခြင့္အေရးေတြ
တ႐ုတ္လူ႔အခြင့္အေရး ႏုိဘယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ Lui Xiaobo (Photo: Wikidemia Commons)ျပန္လည္ထြန္းကားေရးအတြက္ အၾကမ္းမဖက္နည္းနဲ႔ အၾကာၾကီး တုိက္ပဲြဝင္ေနသူကုိ ေရြးလုိက္တာပါ” ဟု ေနာ္ေဝအေျခစိုက္ ဆုေရြးခ်ယ္ေရးအဖဲြ႔က ထုတ္ျပန္သည္။
ယခုႏွစ္အတြက္ လူ ၁၉၉ ေယာက္ႏွင့္ ၃၈ ဖဲြ႔တို႔ကို ပဏာမ စေရြးခဲ့သည္။
Lui သည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ဂ်ီလင္ျပည္နယ္ ခ်န္ခ်ဴးၿမိဳ႕တြင္ ၁၉၅၅ ဒီဇင္ဘာ ၂၈ ရက္တြင္ ေမြးဖြားၿပီး ဂ်ီလင္ တကၠသိုလ္မွ ၁၉၈၂ တြင္ စာေပ (ဝိဇၨာဘဲြ႔) ရခဲ့သည္။ ယင္းတကၠသိုလ္မွပင္ ၁၉၈၄ တြင္ မဟာဝိဇၨာဘဲြ႔ ရရွိခဲ့ၿပီး ၁၉၈၈ တြင္ ပီကင္းတကၠသိုလ္မွ စာေပေဒါက္တာဘဲြ႔ ရသည္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္ ဒီမိုကေရစီေရး ျပန္လည္ျမႇင့္တင္ရန္ ပညာရွင္ႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူ ၃ဝ၃ ဦး လက္မွတ္ေရးထိုး ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ Charter 08 တြင္ ပါ၍ Lui ကို တ႐ုတ္အစုိးရက ၂ဝဝ၈ ဒီဇင္ဘာတြင္ ဖမ္းၿပီး ၂ဝဝ၉ ဒီဇင္ဘာတြင္ ေထာင္ ၁၃ ႏွစ္ ခ်ခဲ့သည္။ ေထာင္က်ေနစဥ္ ႏိုဘယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆု ခ်ီးျမႇင့္ခံရသည္။
ယခုဆုကို ဒိုင္းနမိုက္တီထြင္သူ ဆီြဒင္ႏိုင္ငံသား အဲဖရက္ ႏိုဘယ္က ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ၾကိဳးစားလုပ္ေဆာင္ေနသူမ်ားကုိ ခ်ီးျမႇင့္ရန္ အျခားဆုမ်ားႏွင့္အတူ ၁၈၉၅ က ေသတမ္းစာေရး၍ ထူေထာင္ေပးခဲ့သည္။
2010 Nobel Peace Laureate
၂ဝ၁ဝ ႏိုဘယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုကို တ႐ုတ္လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူ အက်ဥ္းစံ Lui Xiaobo ကို ခ်ီးျမႇင့္ေၾကာင္း ေနာ္ေဝႏုိင္ငံ ႏိုဘယ္ဆု ခ်ီးျမႇင့္ေရးအဖဲြ႔က ယေန႔ ေၾကညာသည္။
ေနာက္ဆံုး ဆန္ကာတင္ လူ ၂ ဦးႏွင့္ အဖဲြ႔အစည္း ၃ ဖဲြ႔ထဲက မစၥတာ Lui Xiaobo ကို ေရြးခ်ယ္ေၾကာင္း ယေန႔ ေနာ္ေဝ စံေတာ္ခ်ိန္ မနက္ ၁၁ နာရီ တြင္ ေၾကညာသည္။
“တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာ အေျခခံ လူ႔အခြင့္အေရးေတြ
တ႐ုတ္လူ႔အခြင့္အေရး ႏုိဘယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ Lui Xiaobo (Photo: Wikidemia Commons)ျပန္လည္ထြန္းကားေရးအတြက္ အၾကမ္းမဖက္နည္းနဲ႔ အၾကာၾကီး တုိက္ပဲြဝင္ေနသူကုိ ေရြးလုိက္တာပါ” ဟု ေနာ္ေဝအေျခစိုက္ ဆုေရြးခ်ယ္ေရးအဖဲြ႔က ထုတ္ျပန္သည္။
ယခုႏွစ္အတြက္ လူ ၁၉၉ ေယာက္ႏွင့္ ၃၈ ဖဲြ႔တို႔ကို ပဏာမ စေရြးခဲ့သည္။
Lui သည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ဂ်ီလင္ျပည္နယ္ ခ်န္ခ်ဴးၿမိဳ႕တြင္ ၁၉၅၅ ဒီဇင္ဘာ ၂၈ ရက္တြင္ ေမြးဖြားၿပီး ဂ်ီလင္ တကၠသိုလ္မွ ၁၉၈၂ တြင္ စာေပ (ဝိဇၨာဘဲြ႔) ရခဲ့သည္။ ယင္းတကၠသိုလ္မွပင္ ၁၉၈၄ တြင္ မဟာဝိဇၨာဘဲြ႔ ရရွိခဲ့ၿပီး ၁၉၈၈ တြင္ ပီကင္းတကၠသိုလ္မွ စာေပေဒါက္တာဘဲြ႔ ရသည္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္ ဒီမိုကေရစီေရး ျပန္လည္ျမႇင့္တင္ရန္ ပညာရွင္ႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူ ၃ဝ၃ ဦး လက္မွတ္ေရးထိုး ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ Charter 08 တြင္ ပါ၍ Lui ကို တ႐ုတ္အစုိးရက ၂ဝဝ၈ ဒီဇင္ဘာတြင္ ဖမ္းၿပီး ၂ဝဝ၉ ဒီဇင္ဘာတြင္ ေထာင္ ၁၃ ႏွစ္ ခ်ခဲ့သည္။ ေထာင္က်ေနစဥ္ ႏိုဘယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆု ခ်ီးျမႇင့္ခံရသည္။
ယခုဆုကို ဒိုင္းနမိုက္တီထြင္သူ ဆီြဒင္ႏိုင္ငံသား အဲဖရက္ ႏိုဘယ္က ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ၾကိဳးစားလုပ္ေဆာင္ေနသူမ်ားကုိ ခ်ီးျမႇင့္ရန္ အျခားဆုမ်ားႏွင့္အတူ ၁၈၉၅ က ေသတမ္းစာေရး၍ ထူေထာင္ေပးခဲ့သည္။
2010 Nobel Peace Laureate
ရတနာပုံနည္းပညာၿမိဳ႕သစ္ (ျပင္ဦးလြင္) မွ ေက်ာင္းသားခ်င္း ရန္ျဖစ္၍ ေက်ာင္းပိတ္လိုက္ရ
ေအာင္ထက္
ရတနာပုံနည္းပညာၿမိဳ႕သစ္ (ျပင္ဦးလြင္) တြင္ Asian Institute of Technology (A.I.T) မွ ဖြင့္လွစ္ထားေသာ အဆင္ျမင့္ နည္းပညာရပ္ဆိုင္ရာ အင္ဂ်င္နီယာ ဘြဲ႕သင္တန္းမ်ားကို သင္ယူေနေသာ အဓိကဘာသာတြဲမတူသည့္ ေက်ာင္းသားအုပ္စု ႏွစ္စု ခုိက္ရန္ျဖစ္ပြားေသာေၾကာင့္ ေအာက္တုိဘာ (၇) ရက္မွစ၍ ရက္အကန္႔အသတ္မရွိ ေက်ာင္းပိတ္လုိက္ေၾကာင္း သိရသည္။
Business Information Technology (B.I.T) ေက်ာင္းသားတဦးက“ေအာက္တုိဘာ (၆) ရက္ ည (၁၀) နာရီမွာ အေဆာင္ေရွ႕ေဘာလုံးကြင္းမွာ ကစားၾကရင္း ရန္ျဖစ္ၾကတယ္။ အဲဒီမွာ A.I.T (၅ ႏွစ္ အင္ဂ်င္နီယာေက်ာင္းသား) ေတြ အထိနာၾကတယ္။ ေနာက္တေန႔ B.I.T (၃ ႏွစ္ ကြန္ပ်ဴတာေက်ာင္းသား) ေတြ အတန္း၀င္ေနတုန္း A.I.T ေက်ာင္းသားေတြ B.I.T ေလးထပ္ေဆာင္ကုိ ေရာက္လာတယ္။ မွန္ေတြ ႐ုိက္ခြဲ၊ အခန္းတံခါးေတြကုိ ႐ုိက္ခ်ဳိးဖြင့္ၾကတယ္။ B.I.T ေက်ာင္းသားေတြက သူတုိ႔ပစၥည္းေတြ ဖ်က္ဆီးေနတာ ျမင္ေတာ့ ျပန္႐ုိက္ၾကရင္း ေသြးထြက္သံယိုေတြ ျဖစ္ကုန္ၾကတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ေက်ာင္း၀င္းတခုတည္း အတူေနေက်ာင္းသားမ်ားသည္ အုတ္ခဲ၊ တုတ္မ်ား အသုံးျပဳ ႐ုိက္ႏွက္ၾကေသာေၾကာင့္ ေက်ာင္းသား (၂၀) ခန္႔ ျပင္ဦးလြင္ေဆး႐ုံသုိ႔ တင္ပုိ႔ခဲ့ရေၾကာင္း ၎က ဆက္လက္ေျပာဆိုသည္။
B.I.T သင္တန္းဖြင့္သည္မွာ (၂) ႏွစ္ရွိျဖစ္ၿပီး A.I.T သင္တန္းမွာ ယခုႏွစ္မွ စတင္ဖြင့္လွစ္ျခင္းျဖစ္သည္။
“ႏွစ္ဖက္ ေဘာလုံးအသင္းရဲ႕ ေက်ာင္းသားႏွစ္ေယာက္က စျဖစ္တယ္ ေျပာတယ္။ ေသခ်ာမသိဘူး။ က်ေနာ္ဆုိ ကုိယ္လြတ္႐ုန္းေျပးၿပီး ပုန္းေနရတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြကလည္း သူ႔အုပ္စု ကုိယ့္အုပ္စုမုိ႔သာ ႐ုိက္ေနၾကတာ။ အျဖစ္မွန္ကုိ ေသခ်ာသိၾကတာမဟုတ္ဘူး” ဟု A.I.T ေက်ာင္းသားတဦးက ေျပာသည္။
အဆုိပါ ရန္ပြဲသုိ႔ ႏုိင္ငံျခားသား ဆရာ (၃) ဦးအပါအ၀င္ ဆရာအားလုံး ၀င္ေရာက္ဖ်န္ေျဖေသာ္လည္း ထိန္းမႏုိင္ျဖစ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ အေတြ႔အႀကံဳမရွိေသာ ႏုိင္ငံျခားသားဆရာတုိ႔မွာ လြန္စြာထိတ္လန္႔ေၾကာက္ရြံ႕ေနၾကေၾကာင္း ေက်ာင္းသားမ်ားထံမွ သိရသည္။
ရန္ျဖစ္သည္ကုိ ၾကားသိလုိက္ေသာ ျပင္ဦးလြင္ရွိ စုိးစံေဘာ္ဒါေဆာင္တြင္ေနထုိင္သည့္ ဒုတိယႏွစ္ B.I.T ေက်ာင္းသားမ်ားကလည္း ျပင္ဦးလြင္ ၿမိဳ႕ေပၚေရာက္ရွိသည့္ A.I.T ေက်ာင္းသားမ်ားအား ၀င္ေရာက္႐ုိက္ႏွက္ခဲ့ၾကေၾကာင္း၊ လုံၿခံဳေရးတာ၀န္ရွိသူမ်ား ေရာက္ရွိလာေသာ္လည္း အဆုိပါ အဆင့္ျမင့္ေက်ာင္းသားမ်ားအား အေရးယူရန္ အခက္အခဲ ရွိေနပုံရေၾကာင္း ျပင္ဦးလြင္ၿမိဳ႕ခံအခ်ဳိ႕က ေျပာသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ေက်ာင္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးက ေအာက္တုိဘာ (၇) ရက္ ညေန (၄) နာရီတြင္ B.I.T ေက်ာင္းသားမ်ားအားလည္းေကာင္း၊ ေအာက္တုိဘာ (၈) ရက္ ညေနတြင္ A.I.T ေက်ာင္းသားတုိ႔အားလည္းေကာင္း ခရီးသည္တင္ကားမ်ားျဖင့္ အခ်ိန္ခြဲ၍ ေနရပ္ျပန္ပုိ႔ခဲ့ရသည္။
အဆိုပါျပင္ဦးလြင္ေက်ာင္း၏ ရန္ကုန္႐ုံးခ်ဳပ္တည္ရွိရာ သိမ္ႀကီးေစ်း (စီ) ႐ုံ တတိယထပ္သုိ႔ သြားေရာက္စုံစမ္းရာ “ေက်ာင္းသားခ်င္း ရန္ျဖစ္လုိ႔ ေက်ာင္းပိတ္တာပါ။ ျပန္ဖြင့္မယ့္ရက္ကုိ အေၾကာင္းၾကားပါ့မယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲလဲနီးေနေတာ့ ဆူဆူပူပူ မျဖစ္ေစခ်င္လုိ႔ပါ” ဟု တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ေျဖၾကားသည္။
အဆုိပါ အဆင့္ျမင့္သင္တန္းမ်ားသုိ႔ တက္ေရာက္ရန္ တကၠသုိလ္၀င္တန္းကုိ သိပၸံျဖင့္ေအာင္ျမင္ၿပီး အနည္းဆုံး အမွတ္ (၃၀၀) ရရွိရန္လုိအပ္သည္။ G.T.C (သုိ႔) AGTI သင္တန္း (၂) ႏွစ္တက္ၿပီးသူမ်ား၊ သခ်ၤာ (သုိ႔) ႐ူပေဗဒျဖင့္ ဘြဲ႔ရရွိထားသူမ်ားသည္ ဒုတိယႏွစ္မွ စတင္တက္ေရာက္ခြင့္ရွိကာ အဂၤလိပ္စာ အဆင့္အတန္းအတြက္ IELTS 5.5 ႏွင့္အထက္၊ TOEFL 71 ႏွင့္အထက္ လုိအပ္သည္။
၎သင္တန္းေက်ာင္းသည္ တႏွစ္လွ်င္ သင္တန္းေၾကး သိန္း (၃၀) က်ပ္၊ ေနထုိင္စားေသာက္စရိတ္ က်ပ္ (၁၀) သိန္း ေပးသြင္းရသည္ဟု သိရသည္။
Friday, October 8, 2010
၂၀၁၀ ခုႏွစ္ - ႏိုဘယ္လ္္ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆု တရုတ္အမ်ဳိးသား Liu Xiaoboရရွိ
၂၀၁၀ ခုႏွစ္ - ႏိုဘယ္လ္္ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆု ရရွိသူ တရုတ္အမ်ဳိးသား Liu Xiaobo
၂၀၁၀ ခုႏွစ္ - ႏိုဘယ္လ္္ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆု ရရွိသူ တရုတ္အမ်ဳိးသား Liu Xiaobo ျဖစ္ပါတယ္။ Liu Xiaobo ဟာ လူ ့အခြင့္အေရးနဲ ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ႀကဳိးပမ္းေဆာင္ရြက္ေနသူ ျဖစ္ပါတယ္။ Liu Xiaobo ဟာ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ဇြန္လ (၂၃) ရက္ေန ့ကေန စျပီး ေထာင္ဒဏ္ (၁၁) ႏွစ္ က်ခံေနရပါတယ္။
လူ ့အခြင့္အေရးနဲ ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ႀကဳိးပမ္းေဆာင္ရြက္ေနသူ Liu Xiaobo ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ႏို္ဘယ္လ္ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆု ရရွိတဲ့အတြက္ ဂုဏ္ယူေလးစားရပါတယ္။
မႏၲေလးၿမိဳ႕ေပၚတြင္ ေရႀကီး၍ ႐ံုးမ်ား၊ ေက်ာင္းမ်ား ပိတ္ထားရ
ေခတ္ၿပိဳင္
ျမတ္ခိုင္ဦး
ဆည္ေတာ္ေလးေရေလွာင္တမံမွ ေရမႏိုင္၍ဖြင့္ခ်လိုက္သျဖင့္ ယေန႔နံနက္ (၄) နာရီမွစ၍ မႏၲေလးၿမိဳ႕ ေတာင္ဘက္အျခမ္း ၿမိဳ႕နယ္တုိ႔တြင္ ေရႀကီးေနသည္။
မႏၲေလး ျပည္ႀကီးတံခြန္ၿမိဳ႕နယ္ (ဂ) ရပ္ကြက္၊ အင္းခ႐ု ရပ္ကြက္၊ ဘ (၃) ရပ္ကြက္၊ ေအာင္သာယာ၊ ထြန္တံုးရပ္ကြက္မ်ား အပါအဝင္ ခ်မ္းျမသာစည္ၿမိဳ႕နယ္လည္း အနည္းငယ္ေရျမဳပ္သည့္အျပင္ အစိုးရ႐ံုးမ်ား၊ ေက်ာင္းမ်ားကိုလည္း ပိတ္ထားရၿပီး အဆိုပါ ရပ္ကြက္တုိ႔မွ လူမ်ားမွာ လမ္းမေပၚ ထြက္ေနရသည္ဟု ဘ (၃) ရပ္ကြက္သားတဦးက ေျပာသည္။
ေရတားေဘာင္မရွိေသာ ရပ္ကြက္မ်ားအတြင္း ေရဝင္လာသည့္အတြက္ မႏၲေလးၿမိဳ႕၏ ေတာင္ေျမာက္ လမ္းမႀကီးျဖစ္သည့္ (၆၂) လမ္းကို ေရေက်ာ္သြားၿပီး သြားေရးလာေရး ခက္ခဲေနေၾကာင္း၊ အခ်ဳိ႕ေနရာမ်ားတြင္ ေရအျမင့္ (၅) ေပခန္႔ထိ ရိွေနေၾကာင္း သိရသည္။
“မႏၲေလးၿမိဳ႕ရဲ႕ ေျမာက္ဘက္ မိုင္ (၃၀) ေက်ာ္ အကြာက ေတာင္က်ေခ်ာင္းေရေတြကို ေလွာင္တဲ့ ဆည္ေတာ္ေလး ေရလႊတ္လိုက္တာပါ။ ဆည္ေတာ္ေလးက လႊတ္လိုက္ေတာ့ ျပည္ႀကီးတံခြန္ ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းမွာ ပန္းရံေတာ္ေခ်ာင္းက ေရလွ်ံတာပါပဲ” ဟု ဘ (၃) ရပ္ကြက္သားက ဆိုသည္။
ပန္းရံေတာ္ေခ်ာင္းသည္ မႏၲေလးၿမိဳ႕၏ အေရွ႕ေတာင္ဘက္မွ စီးဆင္းလာကာ ေတာင္သမန္အင္းထဲသို႔ စီးဝင္ေသာေခ်ာင္းျဖစ္ၿပီး လြန္ခဲ့ေသာ (၄) ႏွစ္က ဤသို႔ေရႀကီးမႈ ျဖစ္ေပၚခဲ့ဖူးေသာ္လည္း ယခုအႀကိမ္ကဲ့သို႔ မျပင္းထန္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
အဆိုပါေရႀကီးမႈေၾကာင့္ အိမ္ေျခ (၅,၀၀၀) ေက်ာ္ခန္႔ ေရအလႊမ္းခံေနရၿပီး မႏၲေလးၿမိဳ႕ ေနရာအေတာ္မ်ားမ်ားျဖစ္သည့္ (၃၀၊ ၆၃၊ ၇၃) လမ္းအျပင္ (၂၆) လမ္းမွ (၃၅) လမ္းအထိ ေရျမဳပ္ေနကာ အစိုးရက ေလာေလာဆယ္ ဘာမွ မျပဳလုပ္ေပးေသးေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
Thursday, October 7, 2010
အုိင္ ပက္စ္ တို ့နဲ ့ ျမန္မာစာ ဖတ္လို ့ မရေသး
မေန ့က တိုက်ဳိ ရွင္ဂ်ဴကုက ဗစ္ကင္မရာမွာ စမ္းတာ အုိင္ ပက္စ္ တို ့နဲ ့ ျမန္မာစာ ဖတ္လို ့ မရေသးတာ ေတြ ့ရ အိုင္ပက္စ္ ကုိ လာမယ့္ အပတ္ က်မွ အိမ္မွာ ထပ္စမ္း ၾကည့္ မယ္...
အုိင္ ပက္စ္ နဲ ့ အက္စ္ပယ္စတိုးမွာ imyanmar ကို ရွာမရေသး တဲ့ အျဖစ္ ေတြ ့ ေန ရလို ့ပါ..
အုိင္ ပက္စ္ နဲ ့ အက္စ္ပယ္စတိုးမွာ imyanmar ကို ရွာမရေသး တဲ့ အျဖစ္ ေတြ ့ ေန ရလို ့ပါ..
လပြတၱာစက္ေလွေမွာက္ ၁၉ ဦးေသ၊ ၃ ဦးေပ်ာက္
မဇိၥ်မ
ဖနိဒါ
လပြတၱာစက္ေလွေမွာက္မႈေၾကာင့္ စက္ေလွရွင္သမီး ေက်ာင္းဆရာမ အပါအ၀င္ လူ ၁၉ ဦး ေသဆံုးၿပီး ၃ ေယာက္ေပ်ာက္ေနသည္ဟု ၿမိဳ႕နယ္အာဏာပိုင္တဦးက ေျပာသည္။
ဧရာဝတီတုိင္း လပြတၱာၿမိဳ႕နယ္ ေရြးျမစ္ဝအနီးတြင္ ယမန္ေန႔ နံနက္ ၇ နာရီေက်ာ္က လူ ၇၉ ဦးပါ စက္ေလွတိမ္းေမွာက္ခဲ့သည္။ မိေခ်ာင္းအုိင္ရြာ ေက်ာင္းေပါင္းစံု ေဘာလံုးပြဲသုိ႔ အသြား ပဒဲေကာရြာမွ အထြက္တြင္ တိမ္းေမွာက္ကာ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူ ဆရာ ဆရာမမ်ားႏွင့္ မိဘမ်ား စက္ေလွေပၚ ပါသြားသည္။
“ အေလာင္းေတြ႔တဲ့ ၁၉ ေယာက္ထဲမွာ ပညာေရး ဌာနက ဆရာမ တဦး ရြာက အကူဆရာမ တဦးပါတယ္၊ ၅၇ ေယာက္အသက္ရွင္တယ္”ဟု မယကရံုး တာဝန္ရွိသူ တဦးက ေျပာသည္။
အသက္ ၄၂ ႏွစ္အရြယ္ရွိ စက္ေလွပိုင္ရွင္ ဦးတင့္ေဇာ္ကိုယ္တိုင္ စက္ေလွကို ေမာင္းသြားခဲ့ျပီး သူ၏သမီးျဖစ္သူ မစုျမတ္စႏၵာသည္ စလူဆိပ္ေက်းရြာမွ ေက်ာင္းဆရာမတဦးျဖစ္သည္။
တင္ႏိုင္အားထက္ ပိုတင္၍ ေမွာက္သည္ ဆိုျခင္းကို မယကရံုးက ပယ္ခ်လိုက္ၿပီး စက္ေလွအေကြ႕တြင္ တိမ္းေမွာက္သြားသည္ဟုသာ ေျပာသည္။
လပြတၱာၿမိဳ႕နယ္ စလူဆိပ္၊ ျပင္စလူကုန္း၊ ပိေတာက္ကုန္း၊ ပဒဲေကာ စသည့္ရြာမ်ားမွ မူလတန္း အလယ္တန္း ေက်ာင္းသားမ်ား စက္ေလွေပၚ ပါလာၾကသည္။
က်န္းမာေရးဌာနႏွင့္ ၾကက္ေျခနီ မီးသတ္တုိ႔ ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ေနၾကသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
အေလာင္းမ်ားကို မနက္ျဖန္ မီးသျဂၤဳ ိဟ္မွာျဖစ္သည္။
ဖနိဒါ
လပြတၱာစက္ေလွေမွာက္မႈေၾကာင့္ စက္ေလွရွင္သမီး ေက်ာင္းဆရာမ အပါအ၀င္ လူ ၁၉ ဦး ေသဆံုးၿပီး ၃ ေယာက္ေပ်ာက္ေနသည္ဟု ၿမိဳ႕နယ္အာဏာပိုင္တဦးက ေျပာသည္။
ဧရာဝတီတုိင္း လပြတၱာၿမိဳ႕နယ္ ေရြးျမစ္ဝအနီးတြင္ ယမန္ေန႔ နံနက္ ၇ နာရီေက်ာ္က လူ ၇၉ ဦးပါ စက္ေလွတိမ္းေမွာက္ခဲ့သည္။ မိေခ်ာင္းအုိင္ရြာ ေက်ာင္းေပါင္းစံု ေဘာလံုးပြဲသုိ႔ အသြား ပဒဲေကာရြာမွ အထြက္တြင္ တိမ္းေမွာက္ကာ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူ ဆရာ ဆရာမမ်ားႏွင့္ မိဘမ်ား စက္ေလွေပၚ ပါသြားသည္။
“ အေလာင္းေတြ႔တဲ့ ၁၉ ေယာက္ထဲမွာ ပညာေရး ဌာနက ဆရာမ တဦး ရြာက အကူဆရာမ တဦးပါတယ္၊ ၅၇ ေယာက္အသက္ရွင္တယ္”ဟု မယကရံုး တာဝန္ရွိသူ တဦးက ေျပာသည္။
အသက္ ၄၂ ႏွစ္အရြယ္ရွိ စက္ေလွပိုင္ရွင္ ဦးတင့္ေဇာ္ကိုယ္တိုင္ စက္ေလွကို ေမာင္းသြားခဲ့ျပီး သူ၏သမီးျဖစ္သူ မစုျမတ္စႏၵာသည္ စလူဆိပ္ေက်းရြာမွ ေက်ာင္းဆရာမတဦးျဖစ္သည္။
တင္ႏိုင္အားထက္ ပိုတင္၍ ေမွာက္သည္ ဆိုျခင္းကို မယကရံုးက ပယ္ခ်လိုက္ၿပီး စက္ေလွအေကြ႕တြင္ တိမ္းေမွာက္သြားသည္ဟုသာ ေျပာသည္။
လပြတၱာၿမိဳ႕နယ္ စလူဆိပ္၊ ျပင္စလူကုန္း၊ ပိေတာက္ကုန္း၊ ပဒဲေကာ စသည့္ရြာမ်ားမွ မူလတန္း အလယ္တန္း ေက်ာင္းသားမ်ား စက္ေလွေပၚ ပါလာၾကသည္။
က်န္းမာေရးဌာနႏွင့္ ၾကက္ေျခနီ မီးသတ္တုိ႔ ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ေနၾကသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
အေလာင္းမ်ားကို မနက္ျဖန္ မီးသျဂၤဳ ိဟ္မွာျဖစ္သည္။
တိုယိုတာ ကုမၸဏီ ျမန္မာျပည္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ရပ္ဆိုင္း
ရန္ပိုင္
စစ္အစုိးရႏွင့္ ဖက္စပ္လုပ္ကိုင္ ေနသည့္ ျမန္မာ ဆူဇူကီးကား ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းတြင္ တုိယုိတာ ကားကုမၼဏီႀကီး၏ ကုမၸဏီခြဲ တခုျဖစ္ေသာ Toyota Tsusho Corp (TTC) က ဆက္လက္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံေတာ့မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ေဖေဖာ္၀ါရီ လဆန္းက ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ နာဂိုရာၿမိဳ႕ရွိ ျပခန္းတြင္ ၀န္ထမ္းတဦးကို တုိယုိတာ ကုမၸဏီ အမွတ္ တံဆိပ္ ေရွ႕၌ ေတြ႕ရစဥ္။ တိုယိုတာ ကုမၸဏီက စစ္အစိုးရႏွင့္ ဖက္စပ္လုပ္ကိုင္ေနသည့္ အစုရွယ္ယာကို ေရာင္းခ်ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္ (ဓာတ္ပုံ - Reuters/Kim Kyung-Hoon)
ထုိ TTC ကုမၸဏီသည္ တုိယုိတာ ကားကုမၸဏီႀကီးမွ ထုတ္လုပ္သည့္ ပစၥည္းမ်ားကုိ ျဖန္႔ျဖဴး ေရာင္းခ်ေပးသည့္ ကုမၸဏီ တခုျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ ဆူဇူကီး ကားထုတ္လုပ္မႈ လုပ္ငန္းတြင္ အစုရွယ္ယာ ၂၀ ရာခုိင္ႏႈန္း ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ ျပဳလုပ္ထားသည္ဟု ယမန္ေန႔က ရုိက္တာ သတင္း တရပ္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
အေမရိကန္ အေျခစုိက္ သိကၡာရွိသည့္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ ကုမၼဏီမ်ားျဖစ္ေသာ Trillium ကုမၼဏီႏွင့္ Domini Social Investment ကုမၸဏီတုိ႔၏ ဖိအားေပးမႈေၾကာင့္ ယခုအခါ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ား ရွိေနသည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံထားသည့္ ရွယ္ယာမ်ားကုိ ျပန္လည္ ေရာင္းခ်လုိက္ၿပီ ျဖစ္သည္ဟုလည္း သတင္း၌ ေရးသားထားသည္။
တုိယုိတာ ကားကုမၸဏီ၏ ဒု ဥကၠ႒ ဂိ်မ္းစ္ ၀ုိက္စ္မန္းက“ဆက္သြယ္ေရး ရုံးတရုံး ဖြင့္ထားတာကလြဲၿပီး အဆက္အဆံမရွိေတာ့ပါဘူး” ဟု ဆုိသည္။
ထုိ႔အျပင္ တုိယုိတာကုမၸဏီႏွင့္ ဆက္စပ္ေနသည္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အေနျဖင့္ မည္သည့္စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမွ စစ္အစုိးရႏွင့္ တုိက္ ရုိက္ ဆက္ဆံျခင္းမရွိပါေၾကာင္း အစုရွယ္ယာ၀င္မ်ားကုိ ရွင္းျပခဲ့သည္။
အဆုိပါ TTC ကုမၸဏီ၏ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ တဦးကလည္း ထုိသုိ႔ ဆက္ဆံမႈ မရွိေတာ့သည္မွာ ဟုတ္မွန္ေၾကာင္း ေျပာသည္။
စစ္အစုိးရကုိ စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔မႈ ျပဳလုပ္ထားသည့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ဥေရာပသမဂၢ ႏုိင္ငံမ်ားမွ ကုမၸဏီမ်ားမွာ ျမန္မာ ႏုိင္ငံတြင္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံခြင့္ မရရွိေပ။ ယခုအခါ အာရွတုိက္ႏုိင္ငံမ်ားမွ ကုမၸဏီတခ်ိဳ႕လည္း ျမန္မာျပည္တြင္ ရင္းႏွီး ျမဳပ္ႏွံျခင္းမွ တျဖည္းျဖည္း ျပန္လည္ထြက္ခြာေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ယင္းဆူဇူကီး ကုမၸဏီႏွင့္ အမွတ္ (၂) စက္မႈ၀န္ႀကီးဌာနတုိ႔ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္မွ စ၍ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံမွ တင္သြင္းလာသည့္ ကားပစၥည္း အစိတ္ အပုိင္း မ်ားကုိ ရန္ကုန္တုိင္း လႈိင္သာယာ စက္မႈဇုန္တြင္ ျပန္လည္တပ္ဆင္ၿပီး ဆူဇူကီးကားမ်ားကုိ ပူးေပါင္း ထုတ္လုပ္ျခင္းျဖစ္ သည္။
ထုိ႔အျပင္ ျဖန္႔ျဖဴးေရာင္းခ်ျခင္းႏွင့္ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းျခင္းမ်ားကုိလည္း လုပ္ကုိင္သည့္အျပင္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ၏ ၇၀ ရာခုိင္ႏႈန္းကုိ ဂ်ပန္ ကုမၸဏီမွ လည္ေကာင္း က်န္ ၃၀ ရာခုိင္ႏႈန္းကုိ စစ္အစုိးရမွလည္းေကာင္း ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသည္။
ပထမအဆင့္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၆.၇ သန္း စတင္ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံခဲ့သည္။ ယင္း ျမန္မာ- ဆူဇူူကီး ဖက္စပ္လုပ္ငန္းသည္ ကားမ်ား အျပင္ ေမာ္ေတာ္ဆုိင္ကယ္မ်ားကုိပါ ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်သည္။
၁၉၉၈ ခုႏွစ္မွ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လအထိ အဆုိပါ ဆူဇူကီးေကာ္ပုိေရးရွင္းက စစ္အစုိးရကုိ အခြန္ေငြ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁.၇ သန္း ေပးေဆာင္ခဲ့သည္ဟု ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ထုတ္ ျမန္မာတုိင္းမ္ သတင္းစာ တေစာင္တြင္ ေရးသားထားသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ထုတ္လုပ္သည့္ ဆူဇူကီးအမ်ိဳးအစားမ်ားမွာ SUZUKI Wagon Plus အမ်ိဳးအစား လူစီးယာဥ္မ်ားႏွင့္ အေသးစား ကုန္တင္ယာဥ္ အမ်ိဳးအစား Mini Truckကားမ်ားအပါအ၀င္ Viva အမ်ိဳးအစား ဆုိင္ကယ္မ်ားလည္း ထုတ္လုပ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ SUZUKI Wagon Plus ကားတစီး၏ တန္ဖိုးမွာ ျမန္မာေငြ က်ပ္သိန္း၂၂၀ ခန္႔ ျဖစ္ၿပီး Mini Truck ယာဥ္မွ ျမန္မာ ေငြ က်ပ္သိန္း ၁၁၀ ခန္႔ ျဖင့္ ေရာင္းခ်သည္။
ဆူဇူကီးကုမၼဏီသည္ ျမန္မာျပည္ေစ်းကြက္တြင္ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္အထိ ကားအစီးေရ ၁၂၀၀၀ ထုတ္လုပ္ခဲ့ၿပီး တရား၀င္လုိင္စင္ ရရွိျခင္း၊ အပုိပစၥည္းေပါမ်ားျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ လူႀကိဳက္မ်ားသည္ဟု ၀ယ္ယူ သုံးစြဲသူမ်ားက ေျပာဆိုၾကသည္။
ဆူဇူကီး ကားႏွင့္ ဆုိင္ကယ္မ်ား ျဖန္႔ျဖဴးေရာင္းခ်ေရးကုိ ျမန္မာျပည္ ဖြား တရုတ္လူမ်ိဳး Mr Surge Pun ေခၚ ဦးသိန္းေ၀ ၏ SPA Motorcycle Ltd မွ ျဖန္ခ်ိေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားစြာ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံေနသည့္ ဦးသိန္းေ၀ သည္ ၎တည္ ေထာင္ထားသည့္ ရုိးမ ဘဏ္ ႏွင့္ခ်ိတ္ဆက္ကာ ယခင္က ဆူဇူကီး ကားႏွင့္ ဆုိင္ကယ္မ်ားကို အေႂကြးစနစ္ျဖင့္ ေရာင္းခ်ေပးခဲ့ဖူး ေၾကာင္း သိရသည္။
GSM ႏွင့္ WCDMA ဖုန္းမ်ား အင္တာနက္ သံုးႏုိင္ေတာ့မည္
ေသာ္ညိမ္း
ျမန္မာ့ ဆက္သြယ္ေရး လုပ္ငန္းမွ က်ပ္ ၅ သိန္းတန္ CDMA ကမ္း႐ိုးတန္းဖုန္းမ်ား ခ်ထားေပးၿပီးေနာက္ ျပင္ပေပါက္ေစ်းမ်ား ဆက္တိုက္ က်ဆင္းေနေသာ GSM ႏွင့္ WCDMA ဖုန္းမ်ားကို ယခုလကုန္ပိုင္းတြင္ အင္တာနက္ အသံုးျပဳႏိုင္ရန္ စီစဥ္ေဆာင္႐ြက္လ်က္ ရွိေၾကာင္း ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရးမွ တာဝန္ရွိသူတဦးကဆိုသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္း ဖုန္းဟန္းဆက္ဆိုင္တြင္ ဖုန္းဝယ္သူကို အသံုးျပဳပံု ရွင္းျပေနစဥ္ (ဓာတ္ပံု - ဧရာဝတီ)
GSM ႏွင့္ WCDMA ဖုန္းမ်ားတြင္ အင္တာနက္ အသံုးျပဳ ႏိုင္ရန္အတြက္ ျမန္မာ့ ဆက္သြယ္ေရး လုပ္ငန္းႏွင့္ သတင္းႏွင့္ နည္းပညာ ဗဟုိဌာန (ITCS) တို႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“GSM service ရွိတဲ့ ေနရာတိုင္းမွာ သံုးလို႔ရမွာပါ။ ဒီလကုန္ေလာက္ သံုးႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားေနပါတယ္” ဟု ျမန္မာ့ ဆက္သြယ္ေရးမွ တာ၀န္ရွိသူ တဦးက ေျပာသည္။
GSM၊ WCDMA ဖုန္းမ်ားကို ယခင္က လူသံုးမ်ား ေသာ္လည္း က်ပ္ ၅ သိန္းတန္ CDMA 800 MHz ဖုန္းမ်ား ခ်ထားေပး ၿပီးေနာက္ပိုင္း သံုးစြဲသူအမ်ားစုက ၅ သိန္းတန္ဖုန္းမ်ားကို ပိုမိုစိတ္၀င္စားလာမႈေၾကာင့္ GSM ဖုန္းမ်ား၏ ေပါက္ေစ်းမွာ က်ပ္ ၁၀ သိန္းေအာက္သို႔ က်ဆင္းလာေၾကာင္း ဖုန္း၀ယ္ေရာင္း လုပ္ကိုင္သူတဦးက ဆိုသည္။
“အခုဆို GSM ေတြ ကိုင္ထားတဲ့သူေတြက ၅ သိန္းတန္ဘက္ လွည့္လာတယ္။ ေစ်းကလည္း ဆက္တိုက္က်ေနေတာ့ အင္တာနက္သံုးလို႔ ရမယ္ဆိုရင္ လူေတြကစိတ္၀င္စားလာၿပီး ေစ်းျပန္တက္လာမယ္” ဟု ၎ကဆိုသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ GSM ဖုန္းတလုံး သံုးစြဲခြင့္ကုိ အစုိးရထံတြင္ ေလွ်ာက္ထားမည္ဆိုပါက အစိုးရထုတ္ေစ်း က်ပ္ ၁၅သိန္း ၅ ေသာင္း ရွိၿပီး လက္ရွိေပါက္ေစ်းမွာ အစိုးရထုတ္ေစ်းထက္ နိမ့္က်ေနသည္။
ဖုန္းမ်ားတြင္ အင္တာနက္သံုးႏိုင္ေတာ့မည့္ သတင္းမ်ားထြက္ေပၚလာၿပီးေနာက္ပိုင္း GSM သံုးစြဲသူမ်ားက ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကၿပီး ယင္းစနစ္အသံုးျပဳႏိုင္ရန္ 3G ဟန္းဆက္မ်ား ကိုင္ေဆာင္ရမည္ျဖစ္ကာ WIFI မရွိေသာ ေနရာမ်ား တြင္လည္း အသံုးျပဳႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“ေလာေလာဆယ္ GSMနဲ႔ WCDMA က အင္တာနက္ သံုးႏုိင္မယ္။ ေနာက္ပိုင္း ၅ သိန္းတန္ဖုန္းေတြပါ အသံုးျပဳႏိုင္ေအာင္ စီစဥ္ေနတယ္။ MPT နဲ႔ သက္ဆိုင္ရာရဲ႕ ေစ်းႏႈန္း သတ္မွတ္ခ်က္ အတည္မျပဳရ ေသးတာေၾကာင့္ အတိအက်မသိရေသးဘူး” ဟု ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရးမွ တာ၀န္ရွိသူတဦးက ေျပာေၾကာင္း ရန္ကုန္အေျခစိုက္ ဖုန္းဆိုင္တဆိုင္၏ တာ၀န္ခံက ဆိုသည္။
၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္အတြင္း CDMA 800 MHZ ဖုန္းလိုင္း ၁ သိန္းအတြက္ ဆက္သြယ္ေရးစခန္း ၄၂ ခု ထပ္မံတုိးခ်ဲ႕ တည္ေဆာက္ မည္ဟု ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရးလုပ္ငန္းက ထုတ္ျပန္ထားသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မိုဘိုင္းလ္ဖုန္းစနစ္ကို ၁၉၉၃ ခုႏွစ္တြင္ ဆယ္လူလာ စနစ္ျဖင့္ စတင္ခဲ့ၿပီး ၁၉၉၇ ခုႏွစ္တြင္ CDMA ဖုန္းစနစ္ စတင္သံုးစြဲခဲ့ကာ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္တြင္ GSM ဖုန္းစနစ္ကို စတင္ခဲ့သည္။ WCDMA ဖုန္းမ်ားကို ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ နာဂစ္ျဖစ္ပြားၿပီး ေနာက္ပိုင္း ျပည္သူမ်ားကို သံုးစြဲခြင့္ျပဳခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ CDMA 800 MHz ဖုန္းလိုင္းမ်ားကို ၂၀၁၀ႏွစ္ဆန္းပိုင္းမွ စတင္သံုးစြဲခြင့္ ျပဳခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေအာ္တိုတယ္လီဖုန္း (ႀကိဳးဖုန္း) အလံုးေရ ၈၆၆ ၀၈၄၊ ARTS ေရဒီယို တယ္လီဖုန္း အလံုးေရ ၃၈၅၆၊ DECT ေရဒီယို တယ္လီဖုန္းအလံုးေရ ၁၉၄၉၊ CDMA (Fixed) တယ္လီဖုန္း အလံုးေရ ၂၀၀၃၈၊ CDMA (Mobile) တယ္လီဖုန္း အလံုးေရ ၅၄၅၆၅၀၊ CDMA 800 MHzတယ္လီဖုန္း အလံုးေရ ၁၅၀၀၀၀၊ D-AMPS တယ္လီဖုန္း အလံုးေရ ၃၈၄၀၀၊ GSM တယ္လီဖုန္း အလံုးေရ ၄၉၄၃၀၀၊ WCDMA တယ္လီဖုန္းအလံုးေရ ၂၈၀၀၀ ႏွင့္ McWLL တယ္လီဖုန္းအလံုးေရ ၅၀၀၀၀ တို႔ အသံုးျပဳလ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
Tuesday, October 5, 2010
ဖန္ႁပြန္သေႏၶသား တည္ထြင္သူ ႏိုဘယ္လ္ဆုရ
ဗြီအိုေအ
ဓာတ္ပံု AP
မစၥတာ ေရာဘတ္ အက္ဒ္၀ါ့ဒ္စ္။
IVF လို႔ အတိုေကာက္ေခၚတဲ့ ခႏၶာကိုယ္ျပင္ပမွာ သေႏၶေအာင္ေအာင္ လုပ္တဲ့နည္းကို ေလ့လာေတြ႕ရွိခဲ့သူ ၿဗိတိန္က သိပၸံပညာရွင္ ေရာဘတ္ အက္ဒ္၀ါ့ဒ္စ္ (Robert Edwards) ကို ၂၀၁၀ ႏုိဘယ္လ္ ေဆးသိပၸံဆု ေပးအပ္လိုက္ပါတယ္။
သေႏၶမေအာင္ႏိုင္တဲ့ စံုတြဲေပါင္း သန္းနဲ႔ခ်ီကို ကေလးရေအာင္ လုပ္ေပးခဲ့တဲ့ သိပၸံပညာရွင္ အက္ဒ္၀ါ့ဒ္စ္ရဲ႕ ေတြ႕ရွိမႈဟာ ေခတ္သစ္ ေဆးပညာမွာ မွတ္ေက်ာက္တင္ႏိုင္ခဲ့တယ္လို႔ ဆြီဒင္က ႏုိဘယ္လ္ဆု ေရြးခ်ယ္ေရး ေကာ္မတီက ေျပာပါတယ္။
မ မ်ဳိးဥကုိယူၿပီး ခႏၶာကိုယ္ အျပင္မွာ သေႏၶေအာင္ေအာင္ လုပ္ေပးၿပီးေတာ့မွ အဲဒီသေႏၶကို သားအိမ္ထဲ ျပန္ထည့္ေပးတဲ့ တီထြင္မႈကို အခု အသက္ ၈၅ ႏွစ္ ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ မစၥတာ အက္ဒ္၀ါ့ဒ္စ္က ေလ့လာ စမ္းသပ္ ေအာင္ျမင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျပင္ပမွာ သေႏၶေအာင္တဲ့နည္းကို ၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွာ ကြယ္လြန္သြားသူ သူ႔ရဲ႕ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဘက္ ပက္ထရစ္ စတက္ပ္တုိး (Patrick Steptoe) နဲ႔အတူ ၁၉၅၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္ေတြ ကတည္းက မစၥတာ အက္ဒ္၀ါ့ဒ္စ္ စတင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဖန္ႁပြန္သေႏၶသားလို႔ ေခၚၾကတဲ့ ပထမဆံုး ကေလးကို ၁၉၇၈ ခုႏွစ္မွာ စတင္ ေမြးဖြားႏိုင္ခဲ့ၿပီးခ်ိန္ကတည္းက ျပင္ပမွာ မ်ဳိးေအာင္တဲ့ ကေလးေပါင္း ၄,၀၀၀,၀၀၀ ေလာက္အထိ ဖြားျမင္ႏိုင္ခဲ့ၿပီလို႔ ႏုိဘယ္လ္ဆု ေရြးခ်ယ္ေရး ေကာ္မတီက ေျပာပါတယ္။
ဆုရရွိတဲ့အတြက္ ဆုေၾကး ေဒၚလာ ၁,၅၀၀,၀၀၀ နဲ႔ ေရႊတံဆိပ္ဆု ခ်ီးျမႇင့္ခံရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္စဥ္ေပးေနတဲ့ က႑စံု ႏုိဘယ္လ္ဆုေတြအတြက္ ေဆးသိပၸံကို အၿမဲတမ္း ပထမ ေၾကညာေလ့ ရွိပါတယ္။
သရုပ္ေဆာင္ ေဒၚတင္တင္လွ ကြယ္လြန္
နရီလင္းလက္
အေမ ဇာတ္ရုပ္အျဖစ္ ပီျပင္စြာ သ႐ုပ္ေဆာင္ခဲ့သည့္ ႐ုပ္ရွင္သ႐ုပ္ေဆာင္ ေဒၚတင္တင္လွ၊ အသက္ (၆၈) ႏွစ္သည္ ေအာက္ တိုဘာလ ၂ ရက္ေန႔ (စေနေန႔) နံနက္ (၆း၄၅) က ရန္ကုန္ျပည္သူ႔ ေဆး႐ံုႀကီးတြင္ ကြယ္လြန္သြားခဲ့ၿပီး ေအာက္တိုဘာ ၄ ရက္ေန႔ နံနက္ (၁၁း၀၀) နာရီက ေရေ၀းသုသာန္၌ သၿဂႋဳဟ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ ႐ုပ္ရွင္သ႐ုပ္ေဆာင္ ေဒၚတင္တင္လွ
“ေနမေကာင္း ျဖစ္တာနဲ႔ စက္တင္ဘာ ၃၀ ရက္ေန႔က ေဆး႐ံု စတက္ၿပီး ကုခဲ့တယ္။ ဆရာ၀န္ေတြက ကင္ဆာျဖစ္တယ္ လို႔လည္း ေျပာတယ္။ ဒါနဲ႔ လိုအပ္တာေတြ စစ္ေတာ့ ကင္ဆာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ေျပာတယ္။ ဆံုးသြားတဲ့ အခ်ိန္အထိ ဘာေရာဂါမွန္း ဆရာ၀န္ ေတြေတာင္ မသိလိုက္ဘူး” ဟု ေဒၚတင္တင္လွ၏ သမီး မသီရိေအးက ေျပာသည္။
ေဆး႐ံု တင္ထားသည့္ ၃၊ ၄ ရက္အတြင္း ဆရာ၀န္မ်ား ရွာ၀ယ္ခိုင္းသည့္ ေဆးကို ေဆးခန္းမ်ားတြင္ ၀ယ္မရ၍ အခက္အခဲႏွင့္ ေတြ႔ခဲ့ရၿပီး ေနာက္ဆံုး ၀ယ္ယူရခဲ့သည့္ ေဆး ၈ လံုးထဲမွ ေသာၾကာေန႔ ညက ၁ လံုးသာ ထိုးလိုက္ရေၾကာင္း သူက ဆက္ ေျပာျပသည္။
႐ုပ္ရွင္အစည္းအ႐ံုး၀င္ျဖစ္ေတာ့ အမိန္႔ျပန္တမ္း ကို လူႀကံဳနဲ႔ ထည့္ေပးလိုက္တယ္ ဟု ဆိုသည္။
ေဒၚတင္တင္လွသည္ မင္းသားႀကီး ဦးေရႊဘ လက္ထက္ ကတည္းက မင္းသမီးအျဖစ္ သ႐ုပ္ေဆာင္ခဲ့သူ တဦးျဖစ္ၿပီး နာမက်န္း မျဖစ္မီကာလအထိ ရုပ္ရွင္၊ ဗီဒီယိုဇာတ္ကားမ်ားစြာတြင္ မင္းသား၊ မင္းသမီး မ်ားစြာ၏ အေမဇာတ္ဝင္ခန္း၊ အေဒၚဇာတ္ဝင္ခန္းမ်ားတြင္ ပါဝင္သရုပ္ေဆာင္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။
ကိုေက်ာ္သူ သရုပ္ေဆာင္ေလာကသို႔ စတင္ ဝင္ေရာက္ခဲ့ေသာ စာေရးဆရာမ မေအးေလး၏ ၀တၳဳကို ရိုက္ကူးထားသည့္ “ဥကၠာ” အမည္ရွိ ဗီဒီယို ဇာတ္လမ္းတြင္လည္း ေဒၚတင္တင္လွက ကိုေက်ာ္သူ၏ မိခင္အျဖစ္ သ႐ုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္ဟု ကိုေက်ာ္သူက ေျပာျပသည္။
ေဒၚတင္တင္လွသည္ ရုပ္ရွင္အစည္းအရံုးဝင္ အေမမ်ားအဖြဲ႕တြင္လည္း ပါဝင္၍ နယ္လွည့္ ကျပေဖ်ာ္ေျဖခဲ့သူျဖစ္သည္။
ေဒၚတင္တင္လွ၏ ေနာက္ဆံုးခရီးကို အေမမ်ားအဖြဲ႔မွ မိတ္ေဆြေရာင္းရင္းမ်ား၊ နာေရးကူညီမႈ အသင္းမွ အဖြဲ႔၀င္မ်ား လိုက္ပါပို႔ေဆာင္ခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။
Monday, October 4, 2010
ပုသိမ္ျမိဳ႕တြင္ ကြန္ပ်ဴတာ ကြန္ယက္ ခ်ိတ္ဆက္မႈ သင္တန္း ဖြင့္လွစ္
ဂ်ာမဏီ၂ ႏိုင္ငံ ျပန္လည္ ေပါင္းစည္းႏိုင္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ ၂၀ ျပည့္ အထိမ္းအမွတ္ ဆင္ႏႊဲ
ဗြီအိုေအ
တခါက အေနာက္ဂ်ာမဏီနဲ႔ အေရွ႕ဂ်ာမဏီ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းၿပီး တခုတည္းေသာ ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံ ျပန္လည္ တည္ေထာင္ႏိုင္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ၂၀ ေျမာက္ အထိမ္းအမွတ္ ပဲြလမ္းသဘင္ အခမ္းအနားေတြကို ဒီကေန႔ ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံ တ၀န္းမွာ ဆင္ႏဲႊေနၾကပါတယ္။
ကုန္ဆံုးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ၂၀ အတြင္း ျပန္လည္ေပါင္းစည္းခဲ့တဲ့ ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံရဲ႕ အေရွ႕ဘက္ေဒသ တခုလံုးဟာ အေျပာင္းအလဲနဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့ စြမ္းပကားေတြနဲ႔ အံ့ၾသစရာ ေကာင္းလွတဲ့ လုပ္ငန္းေတြကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကတယ္လို႔ ဂ်ာမန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ မစ္စ္ အိန္ဂ်လာ မာကဲလ္ (Ms. Angela Merkel) က ဂ်ာမန္မဂၢဇင္း Super Illu ကို ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ အရင္းႏီွးဆံုး မဟာမိတ္ ႏိုင္ငံႀကီးေတြထဲက တႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့ ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံရဲ႕ ျပန္လည္ ေပါင္းစည္းႏိုင္ခဲ့မႈဟာ သမိုင္း၀င္ ေအာင္ျမင္မႈတရပ္ ျဖစ္တယ္လို႔ သမၼတ ဘရက္ခ္ အုိဘားမား (Barack Obama) ထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားၿပီးေတာ့ ဒီေအာင္ပဲြဟာ ဥေရာပ တတိုက္လံုးနဲ႔ တကမၻာလံုးမွာပါ မႀကံဳစဘူး ထူးကဲတဲ့ လြတ္ေျမာက္မႈေတြအတြက္ လမ္းဖြင့္ေပးခဲ့တဲ့ တံခါးေပါက္လည္း ျဖစ္ခဲ့တယ္လို႔ မေန႔က ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ သမၼတ အုိဘားမားရဲ႕ ေၾကညာခ်က္မွာ ခ်ီးက်ဴး ေရးသားထားပါတယ္။
႐ုရွားသမၼတ ဒီမီထရီ မက္ဒ္ဗီဒက္ဗ္ (Dmitry Medvedev) ကလည္း ဂ်ာမဏီႏွစ္ႏိုင္ငံ ျပန္လည္ ေပါင္းစည္းႏိုင္ခဲ့ျခင္းက ႐ုရွားနဲ႔ ဂ်ာမဏီ ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကားက မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ တရပ္ရဲ႕ အေျခခံ အုတ္ျမစ္ကို ျဖစ္ေပၚေစခဲ့တယ္လို႔ ခ်ီးက်ဴး ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။
ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီးမွာ ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံ စစ္႐ံႈးခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဂ်ာမဏီဟာ အေနာက္အုပ္စုကို လိုလားတဲ့ အေနာက္ဂ်ာမဏီနဲ႔ ကြန္ျမဴနစ္ ဆိုဗီယက္ ယူနီယံကို လိုလားတဲ့ အေရွ႕ဂ်ာမဏီဆိုၿပီး ႏွစ္ႏိုင္ငံ ကဲြထြက္ခဲ့ရာက ၁၉၉၀ ခုႏွစ္မွာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ျပန္လည္ ေပါင္းစည္းႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
အခုလို ဂ်ာမဏီႏွစ္ႏိုင္ငံ ျပန္လည္ ေပါင္းစည္းႏိုင္ခဲ့မႈေၾကာင့္ ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံ အေရွ႕ဘက္ျခမ္းက ျပည္သူေတြရဲ႕ ေန႔စဥ္ဘ၀ လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြမွာ ေစ်း၀ယ္တာကေန ဗ်ဴ႐ိုကေရစီ လုပ္ငန္းေတြအထိ သြင္ျပင္လကၡဏာတိုင္းမွာ လံုး၀ဥႆံု ေျပာင္းျပန္လွန္လိုက္သလို တိုးတက္ေကာင္းမြန္ ေျပာင္းလဲသြားေစခဲ့တယ္လို႔လည္း ဂ်ာမန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ မစ္စ္ မာကဲလ္က ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
တခါက အေနာက္ဂ်ာမဏီနဲ႔ အေရွ႕ဂ်ာမဏီ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းၿပီး တခုတည္းေသာ ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံ ျပန္လည္ တည္ေထာင္ႏိုင္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ၂၀ ေျမာက္ အထိမ္းအမွတ္ ပဲြလမ္းသဘင္ အခမ္းအနားေတြကို ဒီကေန႔ ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံ တ၀န္းမွာ ဆင္ႏဲႊေနၾကပါတယ္။
ကုန္ဆံုးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ၂၀ အတြင္း ျပန္လည္ေပါင္းစည္းခဲ့တဲ့ ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံရဲ႕ အေရွ႕ဘက္ေဒသ တခုလံုးဟာ အေျပာင္းအလဲနဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့ စြမ္းပကားေတြနဲ႔ အံ့ၾသစရာ ေကာင္းလွတဲ့ လုပ္ငန္းေတြကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကတယ္လို႔ ဂ်ာမန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ မစ္စ္ အိန္ဂ်လာ မာကဲလ္ (Ms. Angela Merkel) က ဂ်ာမန္မဂၢဇင္း Super Illu ကို ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ အရင္းႏီွးဆံုး မဟာမိတ္ ႏိုင္ငံႀကီးေတြထဲက တႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့ ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံရဲ႕ ျပန္လည္ ေပါင္းစည္းႏိုင္ခဲ့မႈဟာ သမိုင္း၀င္ ေအာင္ျမင္မႈတရပ္ ျဖစ္တယ္လို႔ သမၼတ ဘရက္ခ္ အုိဘားမား (Barack Obama) ထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားၿပီးေတာ့ ဒီေအာင္ပဲြဟာ ဥေရာပ တတိုက္လံုးနဲ႔ တကမၻာလံုးမွာပါ မႀကံဳစဘူး ထူးကဲတဲ့ လြတ္ေျမာက္မႈေတြအတြက္ လမ္းဖြင့္ေပးခဲ့တဲ့ တံခါးေပါက္လည္း ျဖစ္ခဲ့တယ္လို႔ မေန႔က ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ သမၼတ အုိဘားမားရဲ႕ ေၾကညာခ်က္မွာ ခ်ီးက်ဴး ေရးသားထားပါတယ္။
႐ုရွားသမၼတ ဒီမီထရီ မက္ဒ္ဗီဒက္ဗ္ (Dmitry Medvedev) ကလည္း ဂ်ာမဏီႏွစ္ႏိုင္ငံ ျပန္လည္ ေပါင္းစည္းႏိုင္ခဲ့ျခင္းက ႐ုရွားနဲ႔ ဂ်ာမဏီ ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကားက မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ တရပ္ရဲ႕ အေျခခံ အုတ္ျမစ္ကို ျဖစ္ေပၚေစခဲ့တယ္လို႔ ခ်ီးက်ဴး ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။
ဒုတိယကမၻာစစ္ႀကီးမွာ ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံ စစ္႐ံႈးခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဂ်ာမဏီဟာ အေနာက္အုပ္စုကို လိုလားတဲ့ အေနာက္ဂ်ာမဏီနဲ႔ ကြန္ျမဴနစ္ ဆိုဗီယက္ ယူနီယံကို လိုလားတဲ့ အေရွ႕ဂ်ာမဏီဆိုၿပီး ႏွစ္ႏိုင္ငံ ကဲြထြက္ခဲ့ရာက ၁၉၉၀ ခုႏွစ္မွာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ျပန္လည္ ေပါင္းစည္းႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
အခုလို ဂ်ာမဏီႏွစ္ႏိုင္ငံ ျပန္လည္ ေပါင္းစည္းႏိုင္ခဲ့မႈေၾကာင့္ ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံ အေရွ႕ဘက္ျခမ္းက ျပည္သူေတြရဲ႕ ေန႔စဥ္ဘ၀ လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြမွာ ေစ်း၀ယ္တာကေန ဗ်ဴ႐ိုကေရစီ လုပ္ငန္းေတြအထိ သြင္ျပင္လကၡဏာတိုင္းမွာ လံုး၀ဥႆံု ေျပာင္းျပန္လွန္လိုက္သလို တိုးတက္ေကာင္းမြန္ ေျပာင္းလဲသြားေစခဲ့တယ္လို႔လည္း ဂ်ာမန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ မစ္စ္ မာကဲလ္က ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
ထိုင္းႏိူင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ဆူကြန္ဗစ္ လမ္းႀကီးေပၚတြင္ ကေလးငယ္မ်ား ပါဝင္သည့္ ညစ္ညမ္းေခြ ေရာင္း
ရန္ပိုင္
ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕စီးပြားေရး အခ်က္အခ်ာက်သည့္ ဆူကြန္ဗစ္ လမ္းႀကီးေပၚတြင္ ျမန္မာကေလးငယ္မ်ား ပါ၀င္သည့္ ညစ္ညမ္း ဗီစီဒီႏွင့္ ဒီဗီဒီ အေခြမ်ားကုိ လြတ္လပ္စြာ ေရာင္းခ်ေနေၾကာင္း သိရသည္။
ကေလးငယ္မ်ား ပါဝင္သည့္ ညစ္ညမ္းအေခြမ်ား ေရာင္းခ်သည့္ ဆိုင္တဆိုင္။ (ဓာတ္ပံု - Bangkok Post)
ဆူကြန္ဗစ္ လမ္းမႀကီးေပၚရွိ ဆြိဳင္ ၃ ႏွင့္ ဆြိဳင္၂၁ လမ္းမ်ားအတြင္း ယင္းတရားမ၀င္ ညစ္ညမ္းေခြမ်ား ေရာင္းခ်ေနၿပီး ျမန္မာ၊ တ႐ုတ္၊ ဖိလစ္ပုိင္၊ ထုိင္းႏွင့္ ဥေရာပမွ ကေလးငယ္မ်ား ပါ၀င္ေၾကာင္း၊ ေနာက္ဆုံးထုတ္ ေဟာလီး၀ုဒ္ ႐ုပ္ရွင္ ခုိးကူးေခြမ်ားႏွင့္အတူ ေရာေႏွာေရာင္းခ် ေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ယမန္ေန႔ထုတ္ ဘန္ေကာက္ပုိ႔စ္သတင္းစာတြင္ ေရးသား ထားသည္။
ကေလးငယ္မ်ား ပါ၀င္သည့္ ညစ္ညမ္းေခြမ်ား၏ တန္ဘုိးမွာ ဗီစီဒီ တခ်ပ္လွ်င္ ဘတ္ ၈၀ (၂၄၀၀ က်ပ္ခန္႔) ျဖစ္ၿပီး တခ်ိဳ႕ေသာ အေခြမ်ား၏ မ်က္ႏွာဖုံးတြင္ ကေလးငယ္မ်ားကို လိင္ဆက္ဆံေနသည့္ ပုံမ်ားျဖင့္ ကြက္ကြက္ကြင္းကြင္း ပီပီျပင္ျပင္ ေၾကာ္ျငာထားေၾကာင္း၊ ကေလးငယ္တခ်ိဳ႕မွာ အသက္အားျဖင့္ ၇ ႏွစ္ခန္႔သာရွိမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ထုိသုိ႔ေသာ ညစ္ညမ္းအေခြမ်ားကုိ ေပၚေပၚတင္တင္ ေရာင္းခ်ေနသည့္ နယ္ေျမမွာ ႏုိင္ငံတကာ သံတမန္အသုိင္းအ၀န္း ေနထုိင္သည့္ နယ္ေျမျဖစ္သည္။
သံတမန္တဦးက “ဒါဟာ လက္ခံႏုိင္စရာမရွိတဲ့ လုပ္ရပ္ပါ။ အစုိးရကလည္း လက္ပုိက္ၾကည့္မေနသင့္ဘူး”ဟု ဆုိသည္။
ယခုကဲ့သုိ႔ ကမၻာလွည့္ ခရီးသည္အမ်ား အျပားသြားလာေနသည့္ ၿမိဳ႕ေတာ္၏ အခ်က္အခ်ာက်သည့္ လမ္းမေပၚတြင္ ကေလးညစ္ညမ္းအေခြမ်ား ေရာင္းခ်ေနျခင္းသည္ တျခားေသာ ကမာၻ႔တုိင္းျပည္မ်ားတြင္ ျမင္ေတြ႔ရန္ အလြန္ပင္ ခဲယဥ္းေၾကာင္း ယင္းသံတမန္က ဆက္လက္ေျပာသည္။
ယခုကဲ့သုိ႔ ကေလးညစ္ညမ္းေခြမ်ား ေရာင္းခ်ေနသည့္ ေစ်းသည္မ်ားကုိ ရဲမ်ားက မႏွိမ္နင္းသည္မွာ အံၾသဖြယ္ေကာင္းေၾကာင္း ထုိနယ္ေျမတြင္ ေနထုိင္သည့္ ေဒသခံတဦးက ဆုိသည္။
“ဒီလုိအေခြေတြကို လမ္းေဘးမွာ ဆုိင္နဲ႔ ကႏၷားနဲ႔ ေရာင္းေနတာ မယုံႏုိင္စရာဘဲ။ တနဂၤေႏြဆုိ ညေန ၃ နာရီေလာက္ကတည္းက ဆုိင္ခင္းေရာင္းေနတာ” ဟု ၎က ဆုိသည္။
လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္းတြင္မူ ေဟာလီး၀ုဒ္ ႐ုပ္ရွင္မ်ားကုိသာ ခုိးကူးေခြမ်ားအျဖစ္ ေရာင္းခ်ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ၀ယ္သူကုိ အေခြအဖုံးသာျပ၍ ေရာင္းခ်ေၾကာင္း၊ ယခုကဲ့သုိ႔ ဆုိင္ေပၚတြင္တင္၍ မေရာင္းေၾကာင္း ၎က ဆက္လက္ေျပာသည္။
မူပုိင္ခြင့္ ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေရးယူေနေသာ အမည္မေဖာ္လုိသည့္ ရဲအရာရွိတဦးက “နယ္ေျမခံ ရဲနဲ႔ ဥပေဒ ထိန္းသိမ္းတဲ့ အဖြဲ႔ေတြကေတာ့ ဒီညစ္ညမ္း ႐ုပ္ရွင္ေတြကုိ ဖမ္းႏုိင္ပါတယ္” ဟု ဆုိသည္။
ညစ္ညမ္းေခြမ်ား ျဖန္႔ျဖဴးျခင္း၊ ျပသျခင္းမ်ားကုိ ထုိင္းႏုိင္ငံ၏ ျပစ္မႈဆုိင္ရာ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၂၈၇ အရ ေထာင္ဒဏ္ ၃ ႏွစ္ သုိ႔မဟုတ္ ဒဏ္ေငြ ဘတ္ ၆၀၀၀ သုိ႔မဟုတ္ ေထာင္ဒဏ္၊ ေငြဒဏ္ တေပါင္းတည္း အျပစ္ေပးႏုိင္သည္ဟု အဆုိပါ ရဲအရာရွိက ဆက္လက္ေျပာသည္။
ယခုကဲ့သုိ႔ေသာ ျပႆနာမ်ားသည္ ပုန္းလွ်ိဳးကြယ္လွ်ိဳး စုံစမ္းစစ္ေဆးရမည့္ အရာမ်ား မဟုတ္သည့္အတြက္ အေရးယူရန္ လြယ္ကူေသာ္လည္း မည္သူက ကုိင္တြယ္ေျဖရွင္မည္ဆိုသည့္ ကိစၥမွာ ျပႆနာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယခု ညစ္ညမ္းေခြမ်ား ျဖန္႔ခ်ိေရာင္းခ်ေနသည့္ လုပ္ငန္းတြင္ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕၏ ၾသဇာရွိေသာ အသုိင္းအ၀န္းမ်ား ပါ၀င္ပတ္သက္ေနသည့္အတြက္ ဖမ္းဆီးရန္ မလြယ္ကူေၾကာင္း ၎ရဲအရာရွိက ဆိုသည္။
မေလးရွားရွိ ျမန္မာအကူအညီေပးေရး အဖြဲ႔မ်ား ျမန္မာ အခ်င္းခ်င္းထံ ေငြ ယူ လုပ္ကိုင္ စားေသာက္
ျမန္မာ အခ်င္းခ်င္း ကူညီႏိူင္ၾကပါေစ
ဧရာ၀တီ
ကိုေထြး
မေလးရွားႏိုင္ငံရွိ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ံုး (UNHCR) က ျပဳလုပ္ေပးေနသည့္ ဒုကၡသည္ မွတ္ပုံတင္ခြင့္ကို ရရွိေနေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ယင္းမွတ္ပုံတင္ခြင့္ကို အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ ေရာင္းစားေနေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
မေလးရွားႏိုင္ငံရွိ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမ (မေလးရွား) (NLD-LA)၊ ဗမာဒုကၡသည္ ကယ္ဆယ္ေရး အသင္း (BRO)၊ ခ်င္းဒုကၡသည္ေကာ္မတီ (Chin Refugee Committee-CRC)၊ ရခိုင္ဒုကၡသည္ ကယ္ဆယ္ေရးအဖြဲ ့(ARRC) အပါအဝင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ယင္းသုိ႔ ျပဳလုပ္ေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း မေလးရွားႏိုင္ငံ ကြာလာလမ္ပူေရာက္ မ်က္ျမင္သက္ေသ ျမန္မာအသိုင္းအ၀န္းက ေျပာသည္။
BRO ႏွင့္ NLD-LA အဖြဲ႔၀င္ တဦးျဖစ္ေသာ ကိုေမာင္က “က်ေနာ့္မွာ အဖြဲ႔၀င္ကတ္လည္းရွိတယ္။ လစဥ္ေၾကး ရင္းဂစ္ ၆၀ (၁၈၀၀ က်ပ္) ေလာက္ေပးလာတာ တႏွစ္ေလာက္ရွိၿပီ။ အခု UN က ဒုကၡသည္ မွတ္ပုံတင္ခြင့္ ေပးေတာ့လည္း က်ေနာ့္ကို ဘာမွ မေျပာဘူး။ ပိုက္ဆံေပးႏိုင္တဲ့သူေတြကို ေပးလိုက္တယ္။ ပိုက္ဆံယူၿပီး လုပ္ေနၾကတယ္” ဟုေျပာသည္။
UNHCR က ဒုကၡသည္ မွတ္ပုံတင္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေထာက္အထားမ်ား ထုတ္ေပးျခင္းကို ၾသဂုတ္လ ၁၇ ရက္ ေန႔မွ စက္တင္ဘာလ ၁၉ ရက္ေန႔အထိ ျပဳလုပ္ေပးခဲ့သည္။
“မေလးရွားမွာ က်ေနာ္ေနထိုင္ခြင့္အတြက္ လတ္မွတ္ တခုမွမရွိဘူး။ UNHCR ကလည္း အဲဒီလို အဖြဲ႔အစည္းေတြကိုပဲ ထုတ္ေပးတယ္” ဟု သူက ဆက္လက္ ေျပာဆိုသည္။
ရခိုင္ႏွင့္ ဗမာမ်ားကို မေလးရွား UNHCR က ႏွစ္အတန္ၾကာ လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားၿပီးေနာက္ ယခုႏွစ္တြင္ ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ဒုကၡသည္ မွတ္ပံုတင္ရန္ လူဦးေရ ၆၀၀၀ ခန္႔ကို ျမန္မာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားထံ ခ်ေပးခဲ့ေၾကာင္း ယင္းအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ နီးစပ္သူမ်ားက ဆိုသည္။
UNHCR တြင္ ဒုကၡသည္ အျဖစ္ မွတ္ပုံတင္ခြင့္ ရရွိထားသူမ်ားသည္ ေဆးကုသမႈခံယူပါက ကုန္က်စရိတ္၏ တ၀က္သာ က်ခံရမည္ျဖစ္သည့္အျပင္ မေလးရွား အာဏာပိုင္မ်ား၏ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းျခင္းခံရပါက UN တာ၀န္ရွိသူမ်ားက လိုက္လံ ေဆာင္ရြက္ေပးေလ့ရွိသျဖင့္ မေလးရွားရွိ ျမန္မာ အလုပ္သမားမ်ားအၾကား ဒုကၡသည္ မွတ္ပုံတင္ခြင့္ ေရပန္းစားလ်က္ရွိသည္။
မေလးရွားတြင္ လာေရာက္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနေသာ ဆန္နီက “က်ေနာ့္ သူငယ္ခ်င္းက NLD-LA နဲ႔ မွတ္ပုံတင္တာ ရင္းဂစ္ ၇၀၀ (က်ပ္ ၂ သိန္း ၁ ေသာင္းခန္႔) ေပးရတယ္။ BRO က ရင္းဂစ္ ၅၀၀ (က်ပ္ ၁ သိန္းခြဲ) ေပါက္ေစ်းရွိတယ္။ က်ေနာ္လည္း မွတ္ပုံတင္၊ မတင္ စဥ္းစားေနတာ” ဟု ေျပာသည္။
CRC ၊ NLD-LA ၊ BRO စေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္၍ မွတ္ပုံတင္ပါက ရင္းဂစ္ ၃၁၀ မွ ရင္းဂစ္ ၇၀၀ အထိ ေပါက္ေစ်းရွိၿပီး အခေၾကးေငြေပး၍ ေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္ အဖြဲ႔၀င္မ်ားထက္ ဒုကၡသည္အျဖစ္ မွတ္ပုံတင္ခြင့္ရရန္ ပိုမို ေသခ်ာေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမား အေရး ေဆာင္ရြက္ေပးေနသည့္ ကိုေက်ာ္ထူးေအာင္က “မေလးရွား NLD က ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ ဆန္႔က်င္ေရး ေဆာင္ရြက္ေနသလိုလို အသံလႊင့္တယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒုကၡသည္ မွတ္ပုံတင္ခ်င္တဲ့သူေတြဆီက ပိုက္ဆံ ေကာက္ေနတာ။ အဲဒါကို မခံခ်င္လို႔ အလိမ္ခံရတဲ့ လူတေယာက္နဲ႔ အင္တာဗ်ဴးကို က်ေနာ္ ဘေလာ့ဂ္ေပၚမွာ တင္လိုက္တယ္” ဟု ဆိုသည္။
ယင္းစြပ္စြဲခ်က္ကို မေလးရွား NLD-LA ႏွင့္ ARRC တို႔က ျငင္းဆိုခဲ့ေသာ္လည္း BRO အဖြဲ႔ကမူ ယင္းကိစၥအတြက္ ေျဖၾကားေျပာဆိုႏိုင္မည့္သူ မရွိဟု ဆက္သြယ္ရာတြင္ ျပန္ၾကားခဲ့သည္။
မေလးရွား UNHCR သည္ ျမန္မာႏွင့္ ရခုိင္မ်ားကို ဒုကၡသည္အျဖစ္အသိအမွတ္ မျပဳဘဲ ဘာသာေရး၊ လူမ်ိဳးေရး ခြဲျခားမႈမ်ားေၾကာင့္ ဇြန္လ ၆ ရက္ေန႔က ရခိုင္ ဒုကၡသည္ ၅၀၀ ခန္႔ UNHCR ႐ံုးေရွ႕တြင္ ဆႏၵျပခဲ့ၾကသည္။
တလလွ်င္ ၂ ႀကိမ္ ထုတ္ေ၀ ျဖန္႔ခ်ိေနသည့္ မေလးရွားႏိုင္ငံ အေျခစိုက္ သူရိယ ဂ်ာနယ္ အယ္ဒီတာက “UNHCR က ခ်င္းနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကို အခြင့္အေရး ပုိေပးထားတယ္။ တျခားလူမ်ိဳးေတြကိုေတာ့ ခြဲျခားဖိႏွိပ္မႈေတြ လုပ္ေနတယ္။ ဒါဟာ ဒုကၡသည္ အစစ္ေတြ မွတ္ပုံတင္ခြင့္ရဖို႔အတြက္ အခက္အခဲျဖစ္တယ္” ဟု ေျပာသည္။
“က်ေနာ္မွတ္မိသေလာက္ ေျပာရရင္ အရင္က မေလး UNHCR မွာ ခ်င္းစကားျပန္ တေယာက္ပဲ ထားေပးတယ္။ တျခားလူမ်ိဳးေတြအတြက္ စကားျပန္မရွိဘူး” ဟုလည္း ၎က ဆက္လက္ေျပာဆိုသည္။
ဧရာ၀တီက ယင္းစြပ္စြဲခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ UNHCR ကို ဆက္သြယ္ခဲ့ေသာ္လည္း တစုံတရာ ေျဖၾကားျခင္း မရွိခဲ့ေပ။
ခ်င္းေခါင္းေဆာင္မ်ားက မေလးရွားရွိ UNHCR သို႔ သြားေရာက္ ေတာင္းဆိုမႈေၾကာင့္ ဒုကၡသည္မ်ားအျဖစ္ ခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ားကို ၂၀၀၁ မွ စတင္၍ အသိအမွတ္ ျပဳခဲ့ေၾကာင္း၊ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ဇြန္လမွ ၂၀၁၀ မတ္လ အထိ CRC ကို ဒုကၡသည္ ၁၀၀၀၀ မွ ၁၅၀၀၀ အထိ လတ္မွတ္မ်ား ထုတ္ေပးခဲ့ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း CRC မွ ပူးတြဲ အေကာင္ထည္ေဖာ္သူ တဦးျဖစ္သူ Kennedy Lal Ram Lian က ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔ ကိုယ္တိုင္ကလည္း ေသာင္းဂဏန္းေလာက္ရွိတဲ့ လူေတြကို လိုက္ၿပီးေတာ့ မႀကီးၾကပ္ႏို္င္ေတာ့ အဖြဲ႔ခြဲေလးေတြကိုပဲ ကိုင္တြယ္ခိုင္းတယ္။ သူတို႔ ကိုင္တြယ္ထားတဲ့ စာရင္းေတြဆိုေတာ့ အဲဒီမွာ တခ်ိဳ႕ လြဲေခ်ာ္မႈေတြ ရွိေကာင္း ရွိႏိုင္ပါတယ္။ ဒီကိစၥကို အတိအက် သြားၿပီးေတာ့ ေလ့လာႏိုင္တဲ့ အတိုင္းအတာမရွိဘူး” ဟု ၎က ဆိုသည္။
ခ်င္းအဖြဲ႔ အေနျဖင့္ မွတ္ပုံတင္ေၾကးအျဖစ္ လူတဦးလွ်င္ ရင္းဂစ္ ၃၀ (က်ပ္ ၉၀၀၀ ခန္႔) ေကာက္ခံေၾကာင္း၊ ဒုကၡသည္ မွတ္ပုံတင္ခြင့္အတြက္ ကူညီ ေဆာင္ရြက္ေပးရသူမ်ားကို ဖုန္းခ၊ ခရီးစရိတ္ စေသာ ကုန္က် စရိတ္မ်ားအတြက္ ျပန္လည္ေထာက္ပံ့ ေပးရသည္မ်ားလည္း ရွိေၾကာင္း ဆိုသည္။
သုိ႔ေသာ္လည္း CRC ႏွင့္ ဒုကၡသည္ မွတ္ပုံတင္ခြင့္ ရရွိရန္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည့္ အမည္မေဖာ္လိုသူ တဦးက ဒုကၡသည္ လတ္မွတ္ရရွိေရး အတြက္ CRC က ရင္းဂစ္ ၃၅၀၀ (က်ပ္ ၁၀ သိန္းေက်ာ္) ခန္႔ ေတာင္းဆိုေၾကာင္း၊ မွတ္ပုံတင္ရန္အတြက္ တခုတည္းကိုမူ ရင္းဂစ္ ၁၂၀၀ (က်ပ္ ၃ သိန္းခြဲေက်ာ္) ေပးရေၾကာင္း ဆိုသည္။
“ဒုကၡသည္ျဖစ္ၿပီးေတာ့ တတိယႏိုင္ငံမွာ အေျခခ်ဖို႔ အတြက္ ရင္းဂစ္ ၃၅၀၀ ေပးရတာ တန္တယ္လို႔ သူတို႔က ေျပာတယ္၊ UN မွာ အင္တာဗ်ဳးအတြက္လည္း သူတို႔က ေရးေပးတယ္” ဟု ၎ ကဆိုသည္။
ၾသဂုတ္လကုန္အထိ ဒုကၡသည္ ၉၀၃၀၀ ခန္႔ ဒုကၡသည္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳရန္ စာရင္းေပးခဲ့ေၾကာင္း၊ ယင္းတုိ႔ အထဲတြင္ ၈၃၀၀၀ သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွျဖစ္ေၾကာင္း၊ ခ်င္း ၃၈၅၀၀၊ ရိုဟင္ဂ်ာ ၁၉၇၀၀၊ ျမန္မာ မြတ္ဆလင္ ၇၄၀၀၊ မြန္ ၃၉၀၀၊ ကခ်င္ ၃၅၀၀ ခန္႔ ျဖစ္ၿပီး တျခား တုိင္းရင္းသား လူနည္းစုမ်ားလည္းပါ၀င္ေၾကာင္း မေလးရွား UNHCR အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာတြင္ ေရးသား ထားသည္။
ဒုကၡသည္မ်ား ခုိလႈံခြင့္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကုလသမဂၢ၏ သေဘာတူစာခ်ဳပ္တြင္ မေလးရွားႏိုင္ငံသည္ ပါ၀င္ လက္မွတ္ ေရးထိုးထားျခင္း မရွိေၾကာင္း သိရသည္။
မေလးရွားႏိုင္ငံရွိ ဒုကၡသည္မ်ားသည္ တတိယႏိုင္ငံမ်ားသို႔ သြားေရာက္ေနထိုင္ခြင့္ရရန္ ေစာင့္ဆိုင္းေနစဥ္အတြင္း ျပင္ပတြင္ အလုပ္လုပ္ပိုင္ခြင့္ ရရွိၾကသည္။
ဒုကၡသည္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳခံရသူမ်ားသည္ UNHCR ၏ အစီအစဥ္ျဖင့္ တတိယႏိုင္ငံမ်ား ျဖစ္သည့္ ကေနဒါ၊ အေမရိကန္၊ ၾသစေၾတးလ်၊ ဒိန္းမတ္၊ နယူးဇီလန္၊ ဆီြဒင္ႏွင့္ ခ်က္သမၼတႏိုင္ငံတြင္ သြားေရာက္ အေျခခ်ေနထိုင္ခြင့္ ရၾကသည္။
ဆင္းရဲသည့္ အာရွႏုိင္ငံမ်ားမွ အလုပ္သမား အမ်ားအျပား မေလးရွားႏုိင္ငံတြင္ သြားေရာက္ အလုပ္လုပ္ကုိင္လ်က္ ရိွသည္။ ထုိအထဲတြင္ ျမန္မာျပည္သား ၅ သိန္းခန္႔ ရိွမည္ဟု ခန္႔မွန္းၾကသည္။ နယ္စပ္မွ တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္ၿပီး အလုပ္ရွာေဖြသူမ်ား ရိွသက့ဲသုိ႔ အလုပ္သမား ေအဂ်င္စီမ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္ၿပီး တရားဝင္ သြားေရာက္သူမ်ားလည္း ရိွေနသည္။
ဧရာ၀တီ
ကိုေထြး
မေလးရွားႏိုင္ငံရွိ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ံုး (UNHCR) က ျပဳလုပ္ေပးေနသည့္ ဒုကၡသည္ မွတ္ပုံတင္ခြင့္ကို ရရွိေနေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ယင္းမွတ္ပုံတင္ခြင့္ကို အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ ေရာင္းစားေနေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
မေလးရွားႏိုင္ငံရွိ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမ (မေလးရွား) (NLD-LA)၊ ဗမာဒုကၡသည္ ကယ္ဆယ္ေရး အသင္း (BRO)၊ ခ်င္းဒုကၡသည္ေကာ္မတီ (Chin Refugee Committee-CRC)၊ ရခိုင္ဒုကၡသည္ ကယ္ဆယ္ေရးအဖြဲ ့(ARRC) အပါအဝင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ယင္းသုိ႔ ျပဳလုပ္ေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း မေလးရွားႏိုင္ငံ ကြာလာလမ္ပူေရာက္ မ်က္ျမင္သက္ေသ ျမန္မာအသိုင္းအ၀န္းက ေျပာသည္။
BRO ႏွင့္ NLD-LA အဖြဲ႔၀င္ တဦးျဖစ္ေသာ ကိုေမာင္က “က်ေနာ့္မွာ အဖြဲ႔၀င္ကတ္လည္းရွိတယ္။ လစဥ္ေၾကး ရင္းဂစ္ ၆၀ (၁၈၀၀ က်ပ္) ေလာက္ေပးလာတာ တႏွစ္ေလာက္ရွိၿပီ။ အခု UN က ဒုကၡသည္ မွတ္ပုံတင္ခြင့္ ေပးေတာ့လည္း က်ေနာ့္ကို ဘာမွ မေျပာဘူး။ ပိုက္ဆံေပးႏိုင္တဲ့သူေတြကို ေပးလိုက္တယ္။ ပိုက္ဆံယူၿပီး လုပ္ေနၾကတယ္” ဟုေျပာသည္။
UNHCR က ဒုကၡသည္ မွတ္ပုံတင္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေထာက္အထားမ်ား ထုတ္ေပးျခင္းကို ၾသဂုတ္လ ၁၇ ရက္ ေန႔မွ စက္တင္ဘာလ ၁၉ ရက္ေန႔အထိ ျပဳလုပ္ေပးခဲ့သည္။
“မေလးရွားမွာ က်ေနာ္ေနထိုင္ခြင့္အတြက္ လတ္မွတ္ တခုမွမရွိဘူး။ UNHCR ကလည္း အဲဒီလို အဖြဲ႔အစည္းေတြကိုပဲ ထုတ္ေပးတယ္” ဟု သူက ဆက္လက္ ေျပာဆိုသည္။
ရခိုင္ႏွင့္ ဗမာမ်ားကို မေလးရွား UNHCR က ႏွစ္အတန္ၾကာ လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားၿပီးေနာက္ ယခုႏွစ္တြင္ ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ဒုကၡသည္ မွတ္ပံုတင္ရန္ လူဦးေရ ၆၀၀၀ ခန္႔ကို ျမန္မာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားထံ ခ်ေပးခဲ့ေၾကာင္း ယင္းအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ နီးစပ္သူမ်ားက ဆိုသည္။
UNHCR တြင္ ဒုကၡသည္ အျဖစ္ မွတ္ပုံတင္ခြင့္ ရရွိထားသူမ်ားသည္ ေဆးကုသမႈခံယူပါက ကုန္က်စရိတ္၏ တ၀က္သာ က်ခံရမည္ျဖစ္သည့္အျပင္ မေလးရွား အာဏာပိုင္မ်ား၏ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းျခင္းခံရပါက UN တာ၀န္ရွိသူမ်ားက လိုက္လံ ေဆာင္ရြက္ေပးေလ့ရွိသျဖင့္ မေလးရွားရွိ ျမန္မာ အလုပ္သမားမ်ားအၾကား ဒုကၡသည္ မွတ္ပုံတင္ခြင့္ ေရပန္းစားလ်က္ရွိသည္။
မေလးရွားတြင္ လာေရာက္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနေသာ ဆန္နီက “က်ေနာ့္ သူငယ္ခ်င္းက NLD-LA နဲ႔ မွတ္ပုံတင္တာ ရင္းဂစ္ ၇၀၀ (က်ပ္ ၂ သိန္း ၁ ေသာင္းခန္႔) ေပးရတယ္။ BRO က ရင္းဂစ္ ၅၀၀ (က်ပ္ ၁ သိန္းခြဲ) ေပါက္ေစ်းရွိတယ္။ က်ေနာ္လည္း မွတ္ပုံတင္၊ မတင္ စဥ္းစားေနတာ” ဟု ေျပာသည္။
CRC ၊ NLD-LA ၊ BRO စေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္၍ မွတ္ပုံတင္ပါက ရင္းဂစ္ ၃၁၀ မွ ရင္းဂစ္ ၇၀၀ အထိ ေပါက္ေစ်းရွိၿပီး အခေၾကးေငြေပး၍ ေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္ အဖြဲ႔၀င္မ်ားထက္ ဒုကၡသည္အျဖစ္ မွတ္ပုံတင္ခြင့္ရရန္ ပိုမို ေသခ်ာေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမား အေရး ေဆာင္ရြက္ေပးေနသည့္ ကိုေက်ာ္ထူးေအာင္က “မေလးရွား NLD က ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ ဆန္႔က်င္ေရး ေဆာင္ရြက္ေနသလိုလို အသံလႊင့္တယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒုကၡသည္ မွတ္ပုံတင္ခ်င္တဲ့သူေတြဆီက ပိုက္ဆံ ေကာက္ေနတာ။ အဲဒါကို မခံခ်င္လို႔ အလိမ္ခံရတဲ့ လူတေယာက္နဲ႔ အင္တာဗ်ဴးကို က်ေနာ္ ဘေလာ့ဂ္ေပၚမွာ တင္လိုက္တယ္” ဟု ဆိုသည္။
ယင္းစြပ္စြဲခ်က္ကို မေလးရွား NLD-LA ႏွင့္ ARRC တို႔က ျငင္းဆိုခဲ့ေသာ္လည္း BRO အဖြဲ႔ကမူ ယင္းကိစၥအတြက္ ေျဖၾကားေျပာဆိုႏိုင္မည့္သူ မရွိဟု ဆက္သြယ္ရာတြင္ ျပန္ၾကားခဲ့သည္။
မေလးရွား UNHCR သည္ ျမန္မာႏွင့္ ရခုိင္မ်ားကို ဒုကၡသည္အျဖစ္အသိအမွတ္ မျပဳဘဲ ဘာသာေရး၊ လူမ်ိဳးေရး ခြဲျခားမႈမ်ားေၾကာင့္ ဇြန္လ ၆ ရက္ေန႔က ရခိုင္ ဒုကၡသည္ ၅၀၀ ခန္႔ UNHCR ႐ံုးေရွ႕တြင္ ဆႏၵျပခဲ့ၾကသည္။
တလလွ်င္ ၂ ႀကိမ္ ထုတ္ေ၀ ျဖန္႔ခ်ိေနသည့္ မေလးရွားႏိုင္ငံ အေျခစိုက္ သူရိယ ဂ်ာနယ္ အယ္ဒီတာက “UNHCR က ခ်င္းနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကို အခြင့္အေရး ပုိေပးထားတယ္။ တျခားလူမ်ိဳးေတြကိုေတာ့ ခြဲျခားဖိႏွိပ္မႈေတြ လုပ္ေနတယ္။ ဒါဟာ ဒုကၡသည္ အစစ္ေတြ မွတ္ပုံတင္ခြင့္ရဖို႔အတြက္ အခက္အခဲျဖစ္တယ္” ဟု ေျပာသည္။
“က်ေနာ္မွတ္မိသေလာက္ ေျပာရရင္ အရင္က မေလး UNHCR မွာ ခ်င္းစကားျပန္ တေယာက္ပဲ ထားေပးတယ္။ တျခားလူမ်ိဳးေတြအတြက္ စကားျပန္မရွိဘူး” ဟုလည္း ၎က ဆက္လက္ေျပာဆိုသည္။
ဧရာ၀တီက ယင္းစြပ္စြဲခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ UNHCR ကို ဆက္သြယ္ခဲ့ေသာ္လည္း တစုံတရာ ေျဖၾကားျခင္း မရွိခဲ့ေပ။
ခ်င္းေခါင္းေဆာင္မ်ားက မေလးရွားရွိ UNHCR သို႔ သြားေရာက္ ေတာင္းဆိုမႈေၾကာင့္ ဒုကၡသည္မ်ားအျဖစ္ ခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ားကို ၂၀၀၁ မွ စတင္၍ အသိအမွတ္ ျပဳခဲ့ေၾကာင္း၊ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ဇြန္လမွ ၂၀၁၀ မတ္လ အထိ CRC ကို ဒုကၡသည္ ၁၀၀၀၀ မွ ၁၅၀၀၀ အထိ လတ္မွတ္မ်ား ထုတ္ေပးခဲ့ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း CRC မွ ပူးတြဲ အေကာင္ထည္ေဖာ္သူ တဦးျဖစ္သူ Kennedy Lal Ram Lian က ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔ ကိုယ္တိုင္ကလည္း ေသာင္းဂဏန္းေလာက္ရွိတဲ့ လူေတြကို လိုက္ၿပီးေတာ့ မႀကီးၾကပ္ႏို္င္ေတာ့ အဖြဲ႔ခြဲေလးေတြကိုပဲ ကိုင္တြယ္ခိုင္းတယ္။ သူတို႔ ကိုင္တြယ္ထားတဲ့ စာရင္းေတြဆိုေတာ့ အဲဒီမွာ တခ်ိဳ႕ လြဲေခ်ာ္မႈေတြ ရွိေကာင္း ရွိႏိုင္ပါတယ္။ ဒီကိစၥကို အတိအက် သြားၿပီးေတာ့ ေလ့လာႏိုင္တဲ့ အတိုင္းအတာမရွိဘူး” ဟု ၎က ဆိုသည္။
ခ်င္းအဖြဲ႔ အေနျဖင့္ မွတ္ပုံတင္ေၾကးအျဖစ္ လူတဦးလွ်င္ ရင္းဂစ္ ၃၀ (က်ပ္ ၉၀၀၀ ခန္႔) ေကာက္ခံေၾကာင္း၊ ဒုကၡသည္ မွတ္ပုံတင္ခြင့္အတြက္ ကူညီ ေဆာင္ရြက္ေပးရသူမ်ားကို ဖုန္းခ၊ ခရီးစရိတ္ စေသာ ကုန္က် စရိတ္မ်ားအတြက္ ျပန္လည္ေထာက္ပံ့ ေပးရသည္မ်ားလည္း ရွိေၾကာင္း ဆိုသည္။
သုိ႔ေသာ္လည္း CRC ႏွင့္ ဒုကၡသည္ မွတ္ပုံတင္ခြင့္ ရရွိရန္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည့္ အမည္မေဖာ္လိုသူ တဦးက ဒုကၡသည္ လတ္မွတ္ရရွိေရး အတြက္ CRC က ရင္းဂစ္ ၃၅၀၀ (က်ပ္ ၁၀ သိန္းေက်ာ္) ခန္႔ ေတာင္းဆိုေၾကာင္း၊ မွတ္ပုံတင္ရန္အတြက္ တခုတည္းကိုမူ ရင္းဂစ္ ၁၂၀၀ (က်ပ္ ၃ သိန္းခြဲေက်ာ္) ေပးရေၾကာင္း ဆိုသည္။
“ဒုကၡသည္ျဖစ္ၿပီးေတာ့ တတိယႏိုင္ငံမွာ အေျခခ်ဖို႔ အတြက္ ရင္းဂစ္ ၃၅၀၀ ေပးရတာ တန္တယ္လို႔ သူတို႔က ေျပာတယ္၊ UN မွာ အင္တာဗ်ဳးအတြက္လည္း သူတို႔က ေရးေပးတယ္” ဟု ၎ ကဆိုသည္။
ၾသဂုတ္လကုန္အထိ ဒုကၡသည္ ၉၀၃၀၀ ခန္႔ ဒုကၡသည္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳရန္ စာရင္းေပးခဲ့ေၾကာင္း၊ ယင္းတုိ႔ အထဲတြင္ ၈၃၀၀၀ သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွျဖစ္ေၾကာင္း၊ ခ်င္း ၃၈၅၀၀၊ ရိုဟင္ဂ်ာ ၁၉၇၀၀၊ ျမန္မာ မြတ္ဆလင္ ၇၄၀၀၊ မြန္ ၃၉၀၀၊ ကခ်င္ ၃၅၀၀ ခန္႔ ျဖစ္ၿပီး တျခား တုိင္းရင္းသား လူနည္းစုမ်ားလည္းပါ၀င္ေၾကာင္း မေလးရွား UNHCR အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာတြင္ ေရးသား ထားသည္။
ဒုကၡသည္မ်ား ခုိလႈံခြင့္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကုလသမဂၢ၏ သေဘာတူစာခ်ဳပ္တြင္ မေလးရွားႏိုင္ငံသည္ ပါ၀င္ လက္မွတ္ ေရးထိုးထားျခင္း မရွိေၾကာင္း သိရသည္။
မေလးရွားႏိုင္ငံရွိ ဒုကၡသည္မ်ားသည္ တတိယႏိုင္ငံမ်ားသို႔ သြားေရာက္ေနထိုင္ခြင့္ရရန္ ေစာင့္ဆိုင္းေနစဥ္အတြင္း ျပင္ပတြင္ အလုပ္လုပ္ပိုင္ခြင့္ ရရွိၾကသည္။
ဒုကၡသည္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳခံရသူမ်ားသည္ UNHCR ၏ အစီအစဥ္ျဖင့္ တတိယႏိုင္ငံမ်ား ျဖစ္သည့္ ကေနဒါ၊ အေမရိကန္၊ ၾသစေၾတးလ်၊ ဒိန္းမတ္၊ နယူးဇီလန္၊ ဆီြဒင္ႏွင့္ ခ်က္သမၼတႏိုင္ငံတြင္ သြားေရာက္ အေျခခ်ေနထိုင္ခြင့္ ရၾကသည္။
ဆင္းရဲသည့္ အာရွႏုိင္ငံမ်ားမွ အလုပ္သမား အမ်ားအျပား မေလးရွားႏုိင္ငံတြင္ သြားေရာက္ အလုပ္လုပ္ကုိင္လ်က္ ရိွသည္။ ထုိအထဲတြင္ ျမန္မာျပည္သား ၅ သိန္းခန္႔ ရိွမည္ဟု ခန္႔မွန္းၾကသည္။ နယ္စပ္မွ တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္ၿပီး အလုပ္ရွာေဖြသူမ်ား ရိွသက့ဲသုိ႔ အလုပ္သမား ေအဂ်င္စီမ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္ၿပီး တရားဝင္ သြားေရာက္သူမ်ားလည္း ရိွေနသည္။
Saturday, October 2, 2010
စီးကရက္အခြန္ ဂ်ပန္ တိုးေကာက္
ဂ်ပန္ႏုိင္ငံမွာ ေဆးလိပ္အခြန္ကို ၄၀ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ တုိးျမႇင့္လုိက္ပါတယ္။ ကမၻာေပၚမွာ ေဆးလိပ္အေသာက္ဆံုး ႏုိင္ငံတခုအေန နဲ႔ ေဆးလိပ္ေသာက္တာကို ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ၿပီး အခုလို တိုးလိုက္တာပါ။
ေသာၾကာေန႔ကစၿပီး အသက္၀င္ခဲ့တဲ့ အဲဒီအခြန္တိုးျမွင့္တာဟာ စီးကရက္တံဆိပ္အမ်ဳိးမ်ဳိးရဲ႕ တဘူးေစ်းႏႈန္းကို ငါးေဒၚလာ ဒါမွ မဟုတ္ အဲဒီထက္ပိုမ်ားသြားမွာျဖစ္ၿပီးေတာ့ အေမရိကန္ တခ်ဳိ႕ျပည္နယ္ေတြက ေစ်းနဲ႔ တူတူျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။
ေဆးလိပ္ခြန္တိုးေကာက္တာဟာ အခြန္ေငြ တိုးရဖို႔ရည္ရြယ္တာမဟုတ္ဘဲ ေဆးလိပ္သမားေတြ ေဆးလိပ္ျဖတ္ေအာင္ တြန္းအား ေပးဖို႔ ရည္ရြယ္တာျဖစ္တယ္လုိ႔ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာနက ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း အခုလို တိုးေကာက္လုိက္တဲ့အတြက္ ပထမႏွစ္မွာတင္ အခြန္ေငြ ေဒၚလာ ၇၅၆ သန္း တိုးရမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။
ဂ်ပန္အမ်ဳိးသား သံုးပံုတပံုေက်ာ္ ေဆးလိပ္ေသာက္ၾကတယ္ဆိုတာကို ေလ့လာခ်က္အမ်ဳိးမ်ဳိးကေန သိထားရပါတယ္။ အဲဒါဟာ ၁၉၆၀ ျပည့္ ႏွစ္လည္ပိုင္းေတြက ငါးေယာက္မွာ ေလးေယာက္ ေသာက္ခဲ့တာထက္စာရင္ ေလ်ာ့သြားတာပါ။ ဂ်ပန္အမ်ဳိးသမီး ရွစ္ေယာက္မွာ တေယာက္ ေဆးလိပ္ေသာက္ၾကပါတယ္။
Test with iphone copy and upload
ေသာၾကာေန႔ကစၿပီး အသက္၀င္ခဲ့တဲ့ အဲဒီအခြန္တိုးျမွင့္တာဟာ စီးကရက္တံဆိပ္အမ်ဳိးမ်ဳိးရဲ႕ တဘူးေစ်းႏႈန္းကို ငါးေဒၚလာ ဒါမွ မဟုတ္ အဲဒီထက္ပိုမ်ားသြားမွာျဖစ္ၿပီးေတာ့ အေမရိကန္ တခ်ဳိ႕ျပည္နယ္ေတြက ေစ်းနဲ႔ တူတူျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။
ေဆးလိပ္ခြန္တိုးေကာက္တာဟာ အခြန္ေငြ တိုးရဖို႔ရည္ရြယ္တာမဟုတ္ဘဲ ေဆးလိပ္သမားေတြ ေဆးလိပ္ျဖတ္ေအာင္ တြန္းအား ေပးဖို႔ ရည္ရြယ္တာျဖစ္တယ္လုိ႔ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာနက ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း အခုလို တိုးေကာက္လုိက္တဲ့အတြက္ ပထမႏွစ္မွာတင္ အခြန္ေငြ ေဒၚလာ ၇၅၆ သန္း တိုးရမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။
ဂ်ပန္အမ်ဳိးသား သံုးပံုတပံုေက်ာ္ ေဆးလိပ္ေသာက္ၾကတယ္ဆိုတာကို ေလ့လာခ်က္အမ်ဳိးမ်ဳိးကေန သိထားရပါတယ္။ အဲဒါဟာ ၁၉၆၀ ျပည့္ ႏွစ္လည္ပိုင္းေတြက ငါးေယာက္မွာ ေလးေယာက္ ေသာက္ခဲ့တာထက္စာရင္ ေလ်ာ့သြားတာပါ။ ဂ်ပန္အမ်ဳိးသမီး ရွစ္ေယာက္မွာ တေယာက္ ေဆးလိပ္ေသာက္ၾကပါတယ္။
Test with iphone copy and upload
လက္ကမ္းစာေစာင္မ်ား ျဖန္႔ေ၀သည့္ ေက်ာင္းသားမ်ားကို မတရား ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္
(ေက်ာင္းသားမ်ား ႏူိင္ငံေရးသမားမ်ား အသုံးခ်ခံအျဖစ္မွ ကင္းေဝးျပီး လူအခြင့္ အေရး အျပည့္ အဝ ရ ရွိ ႏိူင္ပါေစ)
မဇၥ်ိမ
ယခုလအတြင္း ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ ျပည္သူမ်ား အား လႈံ႔ေဆာ္စာမ်ားကို ေျမာက္ဥကၠလာၿမိဳ႕နယ္မွ ၁၉ ႏွစ္မွ ၂၄ ႏွစ္အၾကားရွိ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား ၆ ဦးက ျဖန္႔ခ်ိျခင္းသည္ အေျခခံအခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္အညီ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဖမ္းဆီးမႈ ျဖစ္သည္။
အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပဲြ ဥပေဒ အခန္း (၁) အပိုဒ္ (၃)(ဎ) တြင္ ’’ေရြးေကာက္မႈဆုိင္ရာ အခြင့္အေရး ဆိုသည္မွာ ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ မဲမေပးႏုိင္ေသာ အခြင့္အေရး သို႔မဟုတ္ မဲေပးျခင္း မျပဳဘဲ ေနႏိုင္ေသာ အခြင့္အေရးကို ဆိုလိုသည္’’ ဟု ျပ႒ာန္းေဖာ္ျပခဲ့ၿပီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ အစိုးရကိုယ္တုိင္ ပါ၀င္လက္မွတ္ ေရးထုိးထားသည့္ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္း အပိုဒ္ (၁၉) တြင္လည္း ’’လူတုိင္းတြင္ လြတ္လပ္စြာ ထင္ျမင္ယူဆႏုိင္ခြင့္ႏွင့္ လြတ္လပ္စြာ ဖြင့္ဟေဖာ္ျပႏုိင္ခြင့္ ရွိေၾကာင္း’’ ေဖာ္ျပ ေရးထားသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္အညီ နအဖ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပဲြဥပေဒ၌ ပါရွိသည့္ ဥပေဒပုဒ္မမ်ားအတုိင္း ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြအား မဲမေပးဘဲေနႏုိင္ၿပီး၊ လက္ကမ္းစာေစာင္မ်ား ျဖန္႔ေ၀သည့္ ေက်ာင္းသားမ်ားကို မတရား ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ျခင္းျဖစ္သည္။
ဖမ္းဆီးခံရသည့္ ေက်ာင္းသားစာရင္း
၁။ သာထူးေအာင္ (ဘ) ဦးခင္ေမာင္ဦး၊ အသက္ ၂၀ ႏွစ္၊ ဘီအီး ေနာက္ဆံုးႏွစ္၊ ည ရပ္ကြက္၊ ေျမာက္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္။
၂။ ဇင္မင္းထက္ (ဘ) ဦးအုန္းခုိင္၊ ဒုတိယႏွစ္ (သမုိင္း) အေ၀းသင္၊ ည ရပ္ကြက္၊ ေျမာက္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္။
၃။ ေက်ာ္သီဟ (ခ) ေက်ာ္ေက်ာ္ (ဘ) ဦးညီညီလြင္၊ အသက္ ၂၄ ႏွစ္၊ ၀ိဇၨာ ပထ၀ီ၊ ဋ ရပ္ကြက္၊ ေျမာက္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္။
၄။ ဇာနည္လင္း (ခ) လင္းလင္း (ဘ) ဦးခင္ေဇာ္၊ အသက္ ၂၁ ႏွစ္၊ နည္းပညာတကၠသိုလ္ ေမွာ္ဘီ၊ ဋ ရပ္ကြက္၊ ေျမာက္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္။
၅။ ေက်ာ္သူစိုး (ခ) အာႏိုး (ဘ) ဦးေအးေရႊ၊ အသက္ ၁၉ ႏွစ္၊ ပထမႏွစ္ ပထ၀ီ အေ၀းသင္ ဒဂံုတကၠသိုလ္၊ ဋ ရပ္ကြက္၊ ေျမာက္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္။
၆။ ရဲလင္းၿဖိဳး (ခ) ကိုၿဖိဳး (ဘ) ဦးေသာင္းျမင့္၊ အသက္ ၂၁ ႏွစ္၊ ပထမႏွစ္ စီးပြားေရး အေ၀းသင္ ဒဂံုတကၠသိုလ္၊ ည ရပ္ကြက္၊ ေျမာက္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္။
မဇၥ်ိမ
ယခုလအတြင္း ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ ျပည္သူမ်ား အား လႈံ႔ေဆာ္စာမ်ားကို ေျမာက္ဥကၠလာၿမိဳ႕နယ္မွ ၁၉ ႏွစ္မွ ၂၄ ႏွစ္အၾကားရွိ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား ၆ ဦးက ျဖန္႔ခ်ိျခင္းသည္ အေျခခံအခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္အညီ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဖမ္းဆီးမႈ ျဖစ္သည္။
အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပဲြ ဥပေဒ အခန္း (၁) အပိုဒ္ (၃)(ဎ) တြင္ ’’ေရြးေကာက္မႈဆုိင္ရာ အခြင့္အေရး ဆိုသည္မွာ ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ မဲမေပးႏုိင္ေသာ အခြင့္အေရး သို႔မဟုတ္ မဲေပးျခင္း မျပဳဘဲ ေနႏိုင္ေသာ အခြင့္အေရးကို ဆိုလိုသည္’’ ဟု ျပ႒ာန္းေဖာ္ျပခဲ့ၿပီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ အစိုးရကိုယ္တုိင္ ပါ၀င္လက္မွတ္ ေရးထုိးထားသည့္ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္း အပိုဒ္ (၁၉) တြင္လည္း ’’လူတုိင္းတြင္ လြတ္လပ္စြာ ထင္ျမင္ယူဆႏုိင္ခြင့္ႏွင့္ လြတ္လပ္စြာ ဖြင့္ဟေဖာ္ျပႏုိင္ခြင့္ ရွိေၾကာင္း’’ ေဖာ္ျပ ေရးထားသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္အညီ နအဖ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပဲြဥပေဒ၌ ပါရွိသည့္ ဥပေဒပုဒ္မမ်ားအတုိင္း ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြအား မဲမေပးဘဲေနႏုိင္ၿပီး၊ လက္ကမ္းစာေစာင္မ်ား ျဖန္႔ေ၀သည့္ ေက်ာင္းသားမ်ားကို မတရား ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ျခင္းျဖစ္သည္။
ဖမ္းဆီးခံရသည့္ ေက်ာင္းသားစာရင္း
၁။ သာထူးေအာင္ (ဘ) ဦးခင္ေမာင္ဦး၊ အသက္ ၂၀ ႏွစ္၊ ဘီအီး ေနာက္ဆံုးႏွစ္၊ ည ရပ္ကြက္၊ ေျမာက္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္။
၂။ ဇင္မင္းထက္ (ဘ) ဦးအုန္းခုိင္၊ ဒုတိယႏွစ္ (သမုိင္း) အေ၀းသင္၊ ည ရပ္ကြက္၊ ေျမာက္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္။
၃။ ေက်ာ္သီဟ (ခ) ေက်ာ္ေက်ာ္ (ဘ) ဦးညီညီလြင္၊ အသက္ ၂၄ ႏွစ္၊ ၀ိဇၨာ ပထ၀ီ၊ ဋ ရပ္ကြက္၊ ေျမာက္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္။
၄။ ဇာနည္လင္း (ခ) လင္းလင္း (ဘ) ဦးခင္ေဇာ္၊ အသက္ ၂၁ ႏွစ္၊ နည္းပညာတကၠသိုလ္ ေမွာ္ဘီ၊ ဋ ရပ္ကြက္၊ ေျမာက္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္။
၅။ ေက်ာ္သူစိုး (ခ) အာႏိုး (ဘ) ဦးေအးေရႊ၊ အသက္ ၁၉ ႏွစ္၊ ပထမႏွစ္ ပထ၀ီ အေ၀းသင္ ဒဂံုတကၠသိုလ္၊ ဋ ရပ္ကြက္၊ ေျမာက္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္။
၆။ ရဲလင္းၿဖိဳး (ခ) ကိုၿဖိဳး (ဘ) ဦးေသာင္းျမင့္၊ အသက္ ၂၁ ႏွစ္၊ ပထမႏွစ္ စီးပြားေရး အေ၀းသင္ ဒဂံုတကၠသိုလ္၊ ည ရပ္ကြက္၊ ေျမာက္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္။
Friday, October 1, 2010
ၿမိဳ႕အဂၤါႏွင့္ မညီသည့္ကားမ်ား အျမန္လမ္းေပၚ မတက္ရ
နရီလင္းလက္
အာဏာပိုင္မ်ား၏ ညႊန္ၾကားခ်က္ အရ အျမန္ လမ္းမႀကီးမ်ားတြင္ ၿမိဳ႕ေတာ္ အဂၤါရပ္ႏွင့္ မညီသည့္ ကားမ်ား ၀င္ေရာက္ ေမာင္း ႏွင္ျခင္းကို ခြင့္မျပဳေတာ့ေၾကာင္း သိရသည္။
မၾကာခင္က ေဖာက္ၿပီးစီးခဲ့သည့္ ရန္ကုန္ - ေနျပည္ေတာ္ - မႏၱေလး အျမန္လမ္းမႀကီးတြင္လည္း ၿပီးခဲ့သည့္ လမွ စတင္ကာ ေမာ္ဒယ္ နိမ့္ကားမ်ား ၀င္ေရာက္လာမႈ မရွိေစရန္ ပညာေပးအေနႏွင့္ စတင္ေဆာင္ရြက္ေနမူမ်ားျပဳလုပ္ေနေၾကာင္း ေနျပည္ ေတာ္ ယာဥ္စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းေရးဌာနမွ ရဲအရာရွိတဦးက ေျပာသည္။
ရန္ကုန္တိုင္း လွည္းကူးၿမိဳ႕နယ္ ေညာင္ႏွစ္ပင္ အနီးမွ ရန္ကုန္-ေနျပည္ေတာ္ ၈ လမ္းသြား လမ္းမကို ေတြ႕ျမင္ရစဥ္ (ဓာတ္ပုံ - flickr/clkr)
“အျမန္ လမ္းေတြရဲ႕ လမ္းစည္းကမ္း ထဲမွာကို လမ္းပ်က္စီး ေစမယ့္ ေက်ာက္စရစ္ကား၊ အုတ္ကား၊ သဲကား၊ ေထာ္လာဂ်ီ ႀကီးေတြ မျဖတ္သန္း ေစရဘူး ဆိုတဲ့ဟာ ရွိထားတယ္။ အိမ္စီးကား ေတြကေတာ့ လမ္းမပ်က္စီး ေပမယ့္ ၿမိဳ႕ေတာ္ အဂၤါရပ္ကို ထိခိုက္ေစမယ္ ဆိုၿပီး ထပ္ထည့္ လိုက္တာ”ဟု သူက ေျပာသည္။
အျမန္ လမ္းမႀကီးမ်ား ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ သတ္မွတ္ မိုင္ႏႈန္းမ်ားကို မိုင္ ၃၀ ၊ မိုင္ ၆၀ ၊ မိုင္ ၈၀ သတ္မွတ္ ေပးထားေၾကာင္း သိရ သည္။
“ ေကြ႔ေနရာေတြဆို မိုင္ ၃၀ေမာင္းဖို႔ ၊ လမ္းအေျဖာင့္ေနရာေတြ ဆိုရင္ အျမန္လမ္းလည္းျဖစ္ေတာ့ ခုလို မိုင္ႏႈန္းေတြ ျမွင့္ေပး ထားတယ္။ ဒီလို ျမွင့္ေပးထားတဲ့ မိုင္ႏႈန္းေတြ အတိုင္း ေမာင္းႏိုင္မယ့္ ကားေတြပဲ ျဖစ္ေစခ်င္တယ္။ ဒီႏႈန္းနဲဲ႔ ဆို မာစတာဂ်စ္ ေတြဆို ေမာင္းလို႔ရေပမယ့္ ေလးဘီး ဆိုရင္ေတာ့ ေမာင္းလို႔ရမွာ မဟုတ္ဘူး။ ဒီလမ္းမႀကီးမွာ ကားပ်က္လို႔ ရပ္ေနရတာမ်ဳိး ဆို ျပႆာနာရွိတယ္ေလ၊ ဒါေၾကာင့္ ေမာ္ဒယ္နိမ့္ကားေတြပါ မ၀င္ဖို႔ တားျမစ္လိုက္တဲ့ထဲမွာပါသြားတာ ” ဟု ေနျပည္ ေတာ္ စည္ပင္သာယာဌာန မွ အင္ဂ်င္နီယာတဦးကလည္း ေျပာသည္။
၎က ဆက္လက္၍ “ အျမန္လမ္းစတဲ့ ေထာက္ ၾကန္႔ေနရာေလာက္က စစစ္မွာ။ သတ္မွတ္ေပးထားတဲ့ မိုင္ႏႈန္းနဲ႔ ေမာင္းလို႔ မရေလာက္ဘူး။ ယူဆတဲ့ ကားေတြ၊ ဥပမာ- ဟိုင္းလတ္ထဲမွာ ဆိုရင္လည္း နံပါတ္ ၇၉ နဲ႔ စတာဆို မရဖူး ၉၀ နဲ႔ စတာမ်ဳိး၊ အက္စ္ အီးကားေတြ ၊ တိုယိုတာထဲမွာ နံပါတ္ ပ ေတြဆိုမရဘူး ” ဟု ေျပာသည္။
အသစ္ေဖာက္လုပ္ထားသည့္ ကြန္ကရစ္လမ္းမႀကီးေပၚတြင္ ၿမိဳ႕ေတာ္အဂၤါရပ္ႏွင့္မညီသည့္ ေမာ္ဒယ္နိမ့္ကားမ်ား ေမာင္းႏွင္ ပါက ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ဥပေဒအရ အေရးယူသြားမည္ဟုထုတ္ျပန္ထားသည္။
“ လမ္းေဖာက္တဲ့ စနစ္ေကာင္းမေကာင္းေတာ့ မသိဘူး ေနျပည္ေတာ္မွာပဲ ၂၀၀၉ခု ႏွစ္ထဲမွာ ယာဥ္မေတာ္တဆ တုိက္မႈ ၂၇၉မႈ ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ဒီ ျပႆနာကို စိစစ္ေတာ့ လမ္းေဖာက္တဲ့ ေနရာမွာ ကတၱရာလမ္းမွာ ေမာင္းရင္ ကားဘီးကို ကတၱရာက ဆြဲထားတဲ့ အားရွိတယ္။ ကြန္ကရစ္လမ္းမွာက ဘီးကိုဆြဲထားတဲ့ အားမရွိဘူး။ ဒီအခ်က္ေတြပါထည့္ၿပီး လမ္းအေကြ႔ေတြမွာ တိမ္းေခ်ာ္မႈေတြ မရွိေအာင္ တြက္ခ်က္ဆြဲရတာ ” ဟု ျပည္သူ႔ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမွ ဌာနမႉးတဦးက ရွင္းျပသည္။
လမ္းေဖာက္လုပ္ရာတြင္ ေမာင္းႏွင္းသူမ်ားအတြက္ အေကာင္းဆံုးႏွင့္ အႏၱရာယ္အကင္းဆံုးျဖစ္သည့္ ကတၱရာအသံုးမျပဳေတာ့ ဘဲ စရိတ္သက္သာသည့္ ကြန္ကရစ္လမ္းမ်ားအသံုးျပဳေဖာက္လုပ္မႈမ်ားလာသည္။
“ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလတြင္ ျပဳလုပ္မယ့္ ေက်ာက္မ်က္ျပပြဲမွာလည္း ႏုိင္ငံျခားသားေတြ ပါ လာေရာက္မွာျဖစ္တဲ့အတြက္ ပံုစံမေကာင္းတဲ့ကားေတြကို လမ္းမႀကီးေတြေပၚ တက္မလာေအာင္လည္း ေနျပည္ေတာ္စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္မတီက ပညာေပးမႈေတြ ျပဳလုပ္ေနပါတယ္" ဟု ေနျပည္ေတာ္ယာဥ္ထိန္းတပ္ဖြဲ႕မွ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးက ျပည္တြင္းအေျခစိုက္ Weekly Eleven ဂ်ာနယ္၏ အြန္လိုင္းစာမ်က္ႏွာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ရန္ကုန္-မႏၲေလး အျမန္လမ္း မႀကီးတြင္ ရန္ကုန္-ေနျပည္ေတာ္လမ္း ပုိင္းႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္-မႏၲေလးလမ္း ပုိင္းဟူ၍ လမ္းပုိင္း ႏွစ္ပုိင္း ပါ၀င္သည္။
ရန္ကုန္- မႏၲေလး အျမန္လမ္းမၾကီးသည္ စုစုေပါင္း ၃၅၂ မုိင္ ၆ ဖာလုံ ရွည္လ်ားၿပီး ေအာက္တိုဘာလ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္ စတင္ ဖြင့္လွစ္မည္ ဟု သိရသည္။
Subscribe to:
Posts (Atom)