ေမာင္းသူမဲ့ တုိက္ေလယာဥ္မ်ား၏ အနာဂတ္ ေကာင္းကင္

ေစ်းကြက္ဂ်ာနယ္
ေအးထြန္းမင္း
၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ။

နယူးေယာက္ျမိဳ႕ လူအစည္ကားဆုံးေနရာ တိုင္းမ္းစကဲြယားတြင္ အစၥလာမ စစ္ေသြးႂကြ တစ္ဦးျဖစ္သူ ရွားဇတ္ Shahzad က ကားဗုံးေထာင္ခဲ့သည္။ ကံေကာင္းေထာက္စြာျဖင့္ အာဏာပိုင္မ်ားက လက္ဦးသြားသည္။

တရား႐ုံးတြင္ တရားသူႀကီးက ယင္းသို႕ ဗုံးေထာင္ျခင္းျဖင့္ အျပစ္မဲ့သူ သက္ႀကီးရြယ္အို၊ အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ ကေလးမ်ား ေသဆုံးၾကမည္ကို မသိသေလာဟု ေမးျမန္းရာ ရွားဇတ္က '' ေန႕စဥ္ေန႕တိုင္း အီရတ္နဲ႕ အာဖဂန္မွာ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ေတြဟာ ကေလး လူႀကီး မိန္းမ မေရြးဘဲ၊ တိုက္ခိုက္ ပစ္သတ္ေနတယ္။ ဒါဟာ စစ္ျဖစ္ေနတာ''ဟု ထြက္ဆိုခဲ့ သည္။

အေမရိကန္သည္ ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္ Unmanned Ariel Vehicle –UAV အမ်ားအျပားကိုအသုံးျပဳလ်က္ ကေလး၊ လူႀကီး မခဲြဘဲ ယီမင္၊ အာဖဂန္၊ ဆိုမာလီယား၊ အီရတ္ႏွင့္ ပါကစၥတန္လူမ်ိဳးစုမ်ား ေနထိုင္ရာေဒသတို႕တြင္ တိုက္ခိုက္ေန ျခင္းေၾကာင့္ ခံျပင္းမိေၾကာင္း။ ထို႕ေၾကာင့္ ဗုံးခဲြရန္ ၾကံစည္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ရွားဇတ္က ထြက္ဆိုသည္။

ပစ္မွတ္ကို တိုက္ခိုက္ျခင္းေၾကာင့္ အျပစ္မဲ့သူမ်ား ေသဆုံး ရျခင္းကို အေမရိကန္က မေတာ္တဆ ေသေက်မႈဟုဆိုသည္။ ေဝဖန္သူမ်ားကမူ မေတာ္တဆ လူသတ္ပြဲဟု စြပ္စဲြသည္။

ပထမႏွင့္ ဒုတိယ ပင္လယ္ေကြ႕စစ္ပဲြတြင္ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ UAV ၏ အသုံးဝင္မႈ၊ ရန္သူကို ထိေရာက္စြာ ထိုးႏွက္တိုက္ခိုက္ႏိုင္မႈကို အထင္အရွား သက္ေသထူႏိုင္ခဲ့ျပီ ျဖစ္သည္။

၂ဝ၁ဝ ခုနွစ္ ၾသဂုတ္လ ၂၄ ရက္ေန႕တြင္ အေမရိကန္ UAV မ်ားလက္ခ်က္ျဖင့္ အၾကမ္းဖက္သမားဟု မသကၤာသူ ၁၃ ဦးႏွင့္ အရပ္သား ခုႏွစ္ဦး ေသဆုံးခဲ့ရေၾကာင္း ပါကစၥတန္ ေဒးလီးတိုင္းသတင္းစာကေဖာ္ျပသည္။ ပါကစၥတန္ေျမာက္ ပိုင္း ဝါဇီရစၥတန္ျပည္နယ္တြင္ UAV ျဖင့္ တိုက္ခိုက္မႈသည္ ေန႕စဥ္လို ျဖစ္ပြားေနသည္။ ယင္းသို႕ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္မ်ားကို က်ယ္ျပန္႕စြာ သုံးစဲြလာျခင္းသည္ အနာဂတ္စစ္ပဲြမ်ားတြင္ အဆုံးအျဖတ္ေပးမည့္ စစ္လက္နက္ ျဖစ္လာႏိုင္သည့္ အရိပ္အေရာင္ပင္ ျဖစ္ေတာ့သည္။ သမၼတ အိုဘားမား လက္ထက္တြင္ ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္ အသုံးျပဳမႈ အဆမတန္တိုး ပြားလာသည္။ အထူးသျဖင့္ လြန္ခဲ့သည့္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ပါကစၥတန္၌ စီအိုင္ေအ ေအးဂ်င့္ခုႏွစ္ဦး အေသခံတိုက္ ခိုက္ျခင္းခံခဲ့ရျပီးေနာက္ UAV အသုံးျပဳ တိုက္ခိုက္မႈသည္ တစ္ပတ္လွ်င္ တစ္ႀကိမ္မွသည္ တစ္ေန႕လွ်င္ တစ္ၾကိမ္အထိ ခုနစ္ဆနီးပါး တိုးတက္မ်ားျပားလာခဲ့သည္

ကုလသမဂၢ အထူးအစီရင္ခံစာ တင္သြင္းသူ အေမရိကန္ ကိုယ္စားလွယ္ ဖိလစ္ အယ္လ္စတြန္ Philip Alston က ေမာင္းသူမဲ့ နည္းပညာသည္ ယခုအခါ ႏိုင္ငံေပါင္း ေလးဆယ္ေက်ာ္၏ လက္ဝယ္တြင္ ရွိေနၿပီဟု ဆိုသည္။ စိုးရိမ္ဖြယ္ေကာင္း သည့္အခ်က္မွာ အၾကမ္းဖက္အဖဲြ႕ျဖစ္သည့္ ဟဇၨဘိုလာ လက္တြင္လည္း ေမာင္းသူမဲ့ နည္းပညာရွိေနျခင္းျဖစ္သည္။ ဟဇၨဘိုလာသည္ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ကို အသုံးျပဳလ်က္ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္လာမည္မွာ ဧကန္မုခ် ျဖစ္သည္။

ေတာေတာင္ ထူထပ္သည့္ေနရာ၊ ႏွိမ္နင္းရန္ ခက္ခဲသည့္ေနရာမ်ားတြင္ ခိုေအာင္းေနသည့္ သူပုန္မ်ားကို ရင္ဆိုင္ေနရသည့္ အယ္လ္ဂ်ီးရီးယား၊ ကိုလံဘီယာ၊ တူရကီႏွင့္ အိႏၵိယတို႕ သည္လည္း UAV ကို အသုံးျပဳလာ ၾကမည္ဟု မွန္းဆႏိုင္သည္။

ထိုႏိုင္ငံမ်ားရွိ အၾကမ္းဖက္ သမားမ်ားသည္ နယ္စပ္ေဒသႏွင့္ တစ္ဘက္ႏိုင္ငံတို႕တြင္ ပုန္းေအာင္းခို လႈံေလ့ရွိၾကသည္။ ယင္းသို႕ေသာ အေျခအေနတြင္ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္သည္ အသုံးအတည့္ဆုံး ျဖစ္လာသည္။ မိမိတပ္မ်ားျဖင့္ တစ္ဘက္ နယ္ေျမထဲသို႕ က်ဴးေက်ာ္ဝင္ေရာက္ ျခင္းထက္ ေမာင္းသူမဲ့ျဖင့္ တိုက္ခိုက္ျခင္းကို က်ဴးေက်ာ္မႈဟု တစ္ဘက္က စြပ္စဲြလာလွ်င္လည္း ေရွာင္ကြင္းႏိုင္သည္။ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ပ်က္ က်ေစဦးေတာ့ စြပ္စဲြခံရသူက မိမိ၏ ေလယာဥ္မဟုတ္ပါဟု ေျဗာင္ျငင္းႏိုင္သည္။ ေလယာဥ္မႉးႏွင့္ ေလယာဥ္ သားမ်ား အဖမ္းခံရရန္လည္း အေၾကာင္းမရွိေပ။

မၾကာေသးမီက ဒူဘိုင္းတြင္ ဟားမာ့စ္ ေခါင္းေဆာင္ မာမြတ္ အယ္လ္မက္ဟူးကို အစၥေရးေထာက္ လွမ္းေရးတို႕က သတ္ျဖတ္ခဲ့မႈသည္ ဟုိးေလးတေက်ာ္ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ ႏိုင္ငံမ်ား၏ ဆန္႕က်င္ျပစ္တင္မႈကိုလည္း ခံခဲ့ရသည္။ ၿဗိတိန္၊ အိုင္ယာလန္ႏွင့္ ၾသစေတးလ်ားတို႕မွ အစၥေရး သံတမန္ တစ္ဦးစီ ႏွင္ထုတ္ခံခဲ့ရသည္။

ေနာင္တြင္ ယင္းကဲ့သို႕ လက္မရြံ႕ ေအးဂ်င့္မ်ား ေစလႊတ္၍ လုပ္ႀကံခိုင္းရန္ မလိုေတာ့ေပ။ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ျဖင့္ ကိစၥတုံး ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ၾက ေတာ့မည္။

ဝါရွင္တန္တိုင္း သတင္းစာ၏ အဆိုအရ ၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ တြင္ အစၥေရး ေလတပ္က စတင္ အသုံးျပဳေနသည့္ ေမာင္းသူမဲ့ Heron TP ေလယာဥ္သည္ အီရန္ႏိုင္ငံ အတြင္းရွိပစ္မွတ္မ်ားကိုပင္တိုက္ခိုက္ ႏိုင္စြမ္းရွိသည္ဟု သိရသည္။ အီရန္ ကလည္းေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္မ်ား ထုတ္လုပ္လ်က္ရွိသည္။ ထိုေလယာဥ္ မ်ားသည္ အစၥေရးႏိုင္ငံတြင္းရွိပစ္ မွတ္မ်ားကို တိုက္ခိုက္ႏိုင္စြမ္းရွိသည္ ဟု ေဖာက္စ္ သတင္းဌာနက ေဖာ္ျပ သည္။

အီရန္တို႕ ပထမဆုံး ထုတ္လုပ္ခဲ့သည့္ Karrar ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္သည္ ကီလိုမီတာတစ္ေထာင္ (မိုင္ ၆၂ဝ)အကြာအေဝးသာ ေရာက္ႏိုင္သျဖင့္ အစၥေရးအထိ မပ်ံသန္းႏိုင္ေသာ္လည္း ပင္လယ္ေကြ႕အတြင္းရွိ အေမရိကန္ တပ္မ်ားကိုေတာ့ အႏၲရာယ္ ေပးႏိုင္စြမ္း ရွိသည္။

အစၥေရး (သို႕) အေမရိကန္ သည္ အီရန္ႏွင့္ စစ္ေရးအရ ရင္ဆိုင္ ၾကမည္ဆိုပါက ႏွစ္ဘက္စလုံးက ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္မ်ားကို အသုံးခ်လာၾကမည္ ျဖစ္သည္။ UAV သည္ တစ္ခ်ိန္တစ္ခါက သိပၸံစိတ္ကူးယဥ္ ဝတၴဳထဲတြင္သာ ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ယခုအခါတြင္မူ ေန႕စဥ္ရင္ဆိုင္ေနရေသာ လက္ေတြ႕အရွိတရား ျဖစ္လာေနသည္။

အီရတ္ႏွင့္ အာဖဂန္တြင္ UAV မ်ား၏ အစြမ္းထက္ပံုကို ျပသႏိုင္ခဲ့ျပီ ျဖစ္သျဖင့္ လူၾကိဳက္မ်ားလာသည္။ စစ္သုံး UAV ထုတ္လုပ္မႈ တန္ဖိုးသည္ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္တြင္ ေဒၚလာသန္း ၂၅ဝ ဖိုးရွိသည္။ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္တြင္ ေဒၚလာ သန္း ေျခာက္ရာဖိုးမွ် ရွိလာသည္။ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၃.၄ ဘီလီယံရွိသည္။ ၂ဝ၂ဝ ျပည့္ ႏွစ္ေရာက္လွ်င္ UAV ေစ်းကြက္ သည္ ေဒၚလာ ၅၅ ဘီလီယံဖိုးမွ် ရွိလာမည္ဟု ခန္႕မွန္းထားၾကသည္။

အေမရိကန္မွအပ အျခားႏိုင္ငံမ်ားသည္ ေမာင္းသူမဲ့ နည္းပညာကို ရရွိၾကေစကာမူ အေမရိကန္ကဲ့သို႕ ကမၻာအႏွံ႕ျဖန္႕က်က္ အသုံးျပဳႏိုင္ဦးမည္ မဟုတ္ေပ။ မိမိနယ္နမိတ္ အနီးပတ္ဝန္းက်င္တြင္သာ အသုံးျပဳႏိုင္ၾကမည္ ျဖစ္သည္။ ကမၻာအႏွံ႕ ျဖန္႕က်က္ အသုံးျပဳႏိုင္ရန္ ကမၻာအႏွံ႕တြင္ စစ္စခန္းမ်ား၊ ကြန္းေထာက္ေလယာဥ္တင္ သေဘၤာမ်ား၊ အစြမ္းထက္ေသာ ကိုယ္ပိုင္ဆက္သြယ္ေရး ၿဂိဳဟ္တုမ်ား ရွိရမည္။

ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ကို စစ္ေရးအရ အသုံးျပဳရန္ နည္းပညာႏွင့္ ေငြေၾကး အေျမာက္အျမား လိုအပ္သည္။ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ လႊတ္တင္ျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္သည္ မ်ားစြာ ႐ႈပ္ေထြးသည္။

နီဗားဒါးျပည္နယ္ နီးလစ္ ေလတပ္စခန္းရွိ ေနာက္တဲြယာဥ္ ႏွစ္စင္း အတြင္းမွေန၍ အီရတ္ႏွင့္ အာဖဂန္ရွိ ႕ဗဠ စစ္ဆင္ေရးကို တိုက္႐ိုက္ကြပ္ ကဲလ်က္ရွိသည္။ ကမၻာ၏ တစ္ဘက္ ျခမ္းတြင္ပ်ံသန္းေနေသာ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္မ်ားကို ကြပ္ကဲေနျခင္းျဖစ္ သည္။

အဆိုပါ ေနာက္တဲြယာဥ္ ႏွစ္စင္းသည္ အေမရိကန္ ပည္တြင္ရွိေနေသာ္လည္း အာဖဂန္ရွိ၌ တိုက္ပဲြဆင္ ေနေသာ UAV ကိုကြပ္ကဲေနသည့္ ေနာက္တဲြယာဥ္သည္ ေျမာက္ကမၻာျခမ္း အေမရိကန္ စစ္ဌာနခ်ဳပ္ ကြပ္ကဲမႈ လက္ေအာက္တြင္ရွိၿပီး၊ အီရတ္ ရွိ UAV ကို တာဝန္ယူထားေသာ ေနာက္တဲြယာဥ္သည္ ကမၻာ႕အလယ္ပိုင္း အေမရိကန္စစ္ဌာနခ်ဳပ္၏ ေအာက္တြင္ရွိသည္။

ေမာင္းသူမဲ့ Predator ေလယာဥ္မ်ားသည္ နီးလစ္ ေလတပ္စခန္းမွ စတင္ထြက္ခြာၾကသည္။ ေနာက္တြဲယာဥ္ ႏွစ္စင္းလုံးသည္ သမုဒၵရာ ၾကမ္းျပင္ေအာက္မွ လည္းေကာင္း၊ ေျမႀကီးေအာက္မွလည္းေကာင္း ဖိုင္ဘာေအာ့ ပတစ္ႀကိဳးမ်ားျဖင့္ ဥေရာပတိုက္ႏွင့္ ဆက္သြယ္ထားသည္။ ဥေရာပရွိ အေမရိကန္ စစ္စခန္းမ်ားသည္ ဧရာမ စေလာင္းခြက္ၾကီးမ်ားမွ တစ္ဆင့္ အီရတ္ႏွင့္ အာဖဂန္ရွိ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္မ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ေမာင္းႏွင္သည္။ အီရတ္ႏွင့္ အာဖဂန္ရွိ အေမရိကန္ စစ္စခန္းမ်ားမွ လႊတ္တင္ေသာ ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္မ်ား ေလထဲ ေရာက္သြားသည္ႏွင့္ နီးလစ္ေလတပ္ စခန္းလက္လႊဲယူကာ စတင္ထိန္းေက်ာင္း ေမာင္းႏွင္သည္။

ပရီေဒတာမ်ားကို ၁၉၉ဝ ျပည့္ လြန္ႏွစ္မ်ားတြင္ ေဘာလ္ကန္စစ္ပဲြ၌ စတင္အသုံးျပဳခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က သတင္းေထာက္လွမ္း စုေဆာင္းရာတြင္သာ အသုံးျပဳခဲ့သည္။ ၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္တြင္ ပရီေဒတာကို လက္နက္တပ္ဆင္ အသုံးျပဳသည္။ အယ္လ္ကိုင္ဒါေခါင္း ေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္သည့္ အဗူအလီ အယ္လ္ဟာရီတီ စီးနင္းလာသည့္ ကားကို ယီမင္ႏိုင္ငံတြင္ ပရီေဒတာက ဒံုးက်ယ္ျဖင့္ တိုက္ခိုက္ရာ ကားေပၚ တြင္ပါလာသူအားလုံး ေသဆုံးသြား သည္မွစ၍ လူသိမ်ားလာသည္။

ပရီေဒတာ ပ်ံသန္းေနသည္ကို ႐ုတ္တရက္ ျမင္လိုက္ရသည့္အခါ ကေလးကစားစရာ ေလယာဥ္တစ္စင္းဟု ထင္မွတ္ၾကသည္။ အသံမွာလည္း ျမက္ရိတ္စက္မွထြက္သည့္ အသံမ်ိဳးသာျဖစ္သည္။ ပရီေဒတာ သည္ ၂၇ ေပအလ်ားရွိၿပီး၊ အေတာင္ တစ္ဘက္တစ္ခ်က္ အကြာအေဝးမွာ ေပ ၅ဝ ျဖစ္သည္။ အၾကီးစား ဂလိုက္ဒါ တစ္စင္းႏွင့္ ပိုတူသည္။ ကိုယ္ထည္ မွာ သတၱဳမပါေသာ ကြန္ပိုဇစ္ျဖင့္ တည္ေဆာက္ထား၏။ ေလာင္စာႏွင့္ ဗုံးမ်ား၊ ဒံုးက်ည္မ်ားမပါလွ်င္ ကိုယ္ ထည္ခ်ည္းသက္သက္ ေပါင္တစ္ ေထာင္ေက်ာ္သာေလးသည္။ ဆလင္ ဒါေလးလုံးပါအင္ဂ်င္ျဖင့္ ေလထဲတြင္ ၂၄ နာရီဆက္တိုက္ ပ်ံဝဲေနႏိုင္သည္။

ပရီေဒတာ တစ္စင္း၏ တန္ဖိုးမွာ ေဒၚလာ ၄.၂ သန္း ျဖစ္သည္။ ေလယာဥ္၏ ဝမ္းဗိုက္တြင္ တပ္ဆင္ထားေသာ ေလးဘက္ျမင္ ႐ုပ္သံကင္မရာ တစ္လံုးတည္းသည္ပင္ ေဒၚလာ တစ္သန္းေက်ာ္ တန္သည္။ ေပတစ္ေသာင္း ငါးေထာင္အျမင့္မွ ပ်ံသန္းႏိုင္သျဖင့္ ေျမျပင္မွ သာမန္မ်က္စိျဖင့္ မျမင္ႏိုင္ေပ။

အက္ဖ္ ၂၂ တိုက္ေလယာဥ္ တစ္စင္းသည္ ေဒၚလာ သန္း ၁၇ဝ ေက်ာ္တန္သျဖင့္၊ အက္ဖ္ ၂၂ တိုက္ ေလယာဥ္တစ္စင္း ဝယ္မည့္အစား ပရီေဒတာမ်ားကိုသာ ဝယ္မည္ဆိုပါ က အစင္းေလးဆယ္ေက်ာ္ရႏိုင္ သည္။

ပရီေဒတာ၏ အသုံးဝင္ဆုံး စြမ္းရည္မွာ အျမန္ႏႈန္း နည္းစြာျဖင့္ ပ်ံသန္းႏိုင္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ေႏွးေႏွးပ်ံႏိုင္သျဖင့္ ေျမျပင္ရွိ ျမင္ကြင္းကို ေသခ်ာစြာ စိစစ္ႏိုင္သည္။ ေျမျပင္တြင္ မည္သူမည္ဝါ ရွိေနသည္၊ မည္သို႕ လႈပ္ရွားေနသည္ကို သိႏိုင္စြမ္း ရွိသည္။ သူပုန္ႏွိမ္နင္းေရးတြင္ လက္နက္ကိုင္ အုပ္စုငယ္ေလးမ်ားကို ရွာေဖြတိုက္ခိုက္ ႏိုင္သျဖင့္ ပရီေဒတာသည္ မ်ားစြာ အသုံးတည့္လွသည္။

ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ကို ေမာင္းႏွင္သူမ်ားသည္ အရည္အခ်င္းျပည့္ စူပါေလသူရဲမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။ ထူးျခားခ်က္မွာ ေလယာဥ္သည္ ေျပးလမ္းမွ တက္သြားေသာ္လည္း ေမာင္းသူက ေျမျပင္၌ က်န္ရစ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ သူတို႕သည္ A-10, F15, B1 bomber ႏွင့္ B52 စေသာေလယာဥ္တို႕ကို နာရီေပါင္းမ်ားစြာ ေမာင္းႏွင္ခဲ့သည့္ ေလသူရဲမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

သာမန္တိုက္ေလယာဥ္ ေလသူရဲမ်ား၏ တာဝန္ခ်ိန္တစ္ေက်ာ့ One Cycle မွာ လႏွစ္ဆယ္ ျဖစ္သည္။ ၁၆ လ ေလ့က်င့္ရျပီး၊ ေလးလတိုက္ ပဲြဝင္ရသည္။ ထိုသို႕ ေလးလတိုက္ပြဲ ဝင္ျပီးလွ်င္ တစ္ဖန္ျပန္၍ ေလ့က်င့္ၾက ရသည္။ UAV ေလသူရဲမ်ား၏ တိုက္ပဲြဝင္ခ်ိန္ ကာလမွာ လ ၂ဝ ျဖစ္သည္။ ျပန္လည္ေလ့က်င့္ရန္ မလိုအပ္ေပ။ ထို႕ေၾကာင့္ ေလ့က်င့္စရိတ္႐ႈေထာင့္ ကၾကည့္လွ်င္ မ်ားစြာသက္သာသြား သည္။

UAV အသုံးျပဳမႈ မ်ားျပားလာသည့္အတြက္ ယင္းတို႕ကို ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာက ဝိုင္းဝန္း ေဆြးေႏြးၾကဖို႕ လိုအပ္လာၿပီဟု ကုလသမဂၢ အထူးအစီရင္ခံစာ တင္သြင္းသူ အယ္လ္စတြန္က ဆိုသည္။ ေဆြးေႏြးပဲြတြင္ လူ႕က်င့္ဝတ္ႏွင့္ ဥပေဒဆိုင္ရာ အျမင္တို႕အျပင္ တိုက္ခိုက္သူ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ကို အေဝးမွ ေမာင္းႏွင္ေနသူမ်ားအေပၚ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ သက္ေရာက္မႈမ်ားကိုပါ ေဆြးေႏြးၾကရမည္ဟု အယ္လ္စတြန္က ဆိုသည္။

ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္မ်ားသည္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဥပေဒကို ခ်ိဳးေဖာက္ျခင္း ရွိ-မရွိ သိရန္ ခက္ခဲသည္။ ''နယ္ေျမက်ဴးေက်ာ္ဝင္ ေရာက္မႈကို ပါကစၥတန္ ခြင့္ျပဳထားျခင္း ရွိ-မရွိ။ ပစ္မွတ္ကို ဘယ္လို ေရြးခ်ယ္တယ္။ အရပ္သား ထိခိုက္ေသေက်မႈ အနည္းဆုံး ျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုစီမံ ေဆာင္ရြက္ထားတယ္ ဆိုတာေတြကို မသိဘဲ၊ ဥပေဒ ခ်ိဳးေဖါက္မႈ ျဖစ္-မျဖစ္ ဆိုတာ ေျပာဖို႕ခက္တယ္'' ဟု အယ္လ္စတြန္က ဆိုသည္။

''သူတို႕က စတိုက္လို႕ တန္ျပန္ရတာပါ'' ဆိုေသာ ဆင္ေျခကို အယ္လ္စတြန္က လက္မခံေပ။ တစ္ဘက္က စတင္သည့္ (စက္တင္ဘာ ၁၁ )အတြက္ တန္ျပန္တိုက္ခိုက္ရာတြင္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဥပေဒကို ခ်ိဳးေဖာက္ခြင့္ မရွိဟု အယ္လ္စတြန္က ဆိုသည္။ တစ္ဘက္က အရပ္သားမ်ားကို ဒိုင္းသဖြယ္ အကာအကြယ္ ယူထားေစကာမူ အရပ္သားထိခိုက္ မႈမရွိေစရန္ ေဆာင္ရြက္ရမည့္တာဝန္ ရွိသည္ဟု သူက ဆိုသည္။

အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားကို သတ္မွတ္ေဖာ္ထုတ္ရာတြင္ တင္းၾကပ္ေသာ စည္းမ်ဥ္းမ်ားကို လုိက္နာေဆာင္ရြက္ေၾကာင္း။ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္မွ ေပးပို႕ေသာ ဓာတ္ပုံ၊ လက္ကိုင္ဖုန္း ၾကားျဖတ္နားေထာင္ ျခင္း၊ ပါကစၥတန္ ေထာက္လွမ္းေရးမွ ရရွိေသာသတင္းမ်ား၊ အယ္လ္ကိုင္ဒါ အတြင္းမွ သတင္းေပးမ်ား၏ ေပးပို႕ခ်က္ စသည္တို႕အေပၚ အေျခခံကာ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားကို စနစ္တက် ေဖာ္ထုတ္တိုက္ခိုက္ေၾကာင္း စီအိုင္ေအလက္ေဟာင္း တစ္ဦးက ေျပာျပသည္။

အၾကမ္းဖက္ သမားမ်ားကို ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္က ေတာက္ေလ်ာက္ေျခရာခံသည္။ ေနအိမ္တြင္ မိသားစုႏွင့္ ေနထိုင္ေနစဥ္ မတိုက္ခိုက္ဘဲ ေနအိမ္မွ ထြက္ခြာသည့္အခါတြင္မွ တိုက္ခိုက္သည္ဟု ဆိုသည္။ ယင္းသို႕ ေတာက္ေလွ်ာက္ေျခရာခံ ေနသျဖင့္ ေလ့က်င့္ကြင္း၊ လက္နက္သိုေလွာင္ေနရာ စသည္တို႕ကို အလိုအေလ်ာက္ သိလာရသည္။

UAV ကို မိုင္ေပါင္းေထာင္ခ်ီေဝးေသာ အရပ္မွ ထိန္းေက်ာင္းေမာင္း ႏွင္ရသည္ျဖစ္ရာ ေမာင္းသူသည္ (သာမန္တိုက္ေလယာဥ္ ေမာင္းသူမ်ားကဲ့သို႕) အသက္အႏၲရာယ္ မရွိႏိုင္ေပ။ ေမာင္းရသည္မွာလည္း ဂိမ္းကစား သကဲ့သို႕ ေမာင္းတံေလးကို ေရွ႕တိုးေနာက္ငင္ လုပ္ေန႐ုံသာ ျဖစ္သည္။ ဗီဒီယို ဂိမ္းပဲြတြင္ကဲ့သို႕ လြယ္လြယ္ကူကူႏွင့္ ခလုတ္ျဖဳတ္ေသာ အေလ့အထ ျဖစ္လာသည္။ အက်င့္ျဖစ္လာသည္။ ထိုအခ်က္ကိုလည္း အေရးတႀကီး ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမည္ဟု အယ္လ္စတြန္က ဆိုသည္။

၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္တြင္ လူ႕အခြင့္အေရး ေကာင္စီသုိ႕ အယ္လ္စတြန္ တင္သြင္းခဲ့သည့္ အစီရင္ခံစာ၌ ''အေမရိကန္က ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္မ်ားကို တိုးခ်ဲ႕ အသုံးျပဳလာျခင္းေၾကာင့္ ကမၻာႏွင့္အဝန္း လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡမ်ား ေလ်ာ့က်လာေစရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈကို အရာမထင္ ျဖစ္ေစေၾကာင္း၊ အေမရိကန္၏ အျပဳအမူသည္ ေမာင္းသူမဲ့ နည္းပညာကို ပ်ံ႕ႏွံ႕ေစရန္ အားေပးေနသလို ျဖစ္ေနေၾကာင္း။ ထို႕ေၾကာင့္ ပါကစၥတန္ႏွင့္ ယီမင္တြင္ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္မ်ားကို ဆင္ဆင္ျခင္ျခင္ႏွင့္ သုံးစဲြရန္ တိုက္တြန္းေၾကာင္း ေဖာ္ျပသည္။

စစ္ျဖစ္ပြားရာ ေဒသမွအပ အျခားေနရာမ်ားတြင္ UAV ျဖင့္ တိုက္ခိုက္ျခင္းကို ထိန္းခ်ဳပ္ေပးမည့္ သေဘာတူညီခ်က္ ေပၚထြန္းလာေစေရးအတြက္ ႏိုင္ငံၾကီးမ်ား ပါဝင္ေသာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ညီလာခံတစ္ရပ္ က်င္းပရန္ အယ္လ္စတြန္က အႀကံ ျပဳသည္။

၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္ေမလ ၂၆ ရက္ ေန႕တြင္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာန အၾကံေပး အရာရွိ ဟာရိုးလ္ ခိုးလ္ Harold Koh က ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ျဖင့္ တိုက္ခိုက္မႈသည္ တည္ဆဲဥပေဒ အားလုံးႏွင့္ ညီညြတ္ေၾကာင္း။ အယ္လ္ကိုင္ဒါသည္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကို တိုက္ခိုက္ခဲ့ျပီး၊ ဆက္လက္တိုက္ခိုက္ရန္လည္း စီစဥ္ေနေၾကာင္း။ ယင္းသို႕ေသာ တိုက္ခိုက္မႈမ်ဳိးကို ခုခံကာကြယ္ပိုင္ခြင့္ရွိေၾကာင္း ေျပာဆိုသည္။

ပါကစၥတန္ နယ္ေျမအတြင္း အယ္လ္ကိုင္ဒါမ်ားကို စီအိုင္ေအ၏ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ျဖင့္ တိုက္ခိုက္မႈ မ်ားအား မီဒီယာမ်ားက ေဖာ္ျပေသာ္လည္း ဆူဆူညံညံ အာ႐ုံစိုက္စရာ မျဖစ္ခဲ့။ ထို႕ေၾကာင့္ UAV ကို အနာဂတ္ ပဋိပကၡမ်ားတြင္ အလုံးအရင္းျဖင့္ သုံးစဲြလာၾကမည္ဟု မွန္းဆႏိုင္ သည္။


နည္းပညာ ပိုင္ဆိုင္ထားသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားက ယင္းသို႕ လုပ္ေဆာင္လာ ၾကမည္ဆိုလွ်င္ နယ္စပ္မ်ဥ္း သတ္မွတ္ခ်က္၊ က်ဴးေက်ာ္မႈဆိုသည့္ ဖြင့္ဆိုခ်က္တို႕ တျဖည္းျဖည္း လြင့္ပါး ေပ်ာက္ကြယ္လာမည္ဟု ဥပေဒပညာရွင္ အခ်ိဳ႕က ဆိုသည္။

ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္မ်ား စစ္ပဲြတြင္ အထင္ကရ ပါဝင္လာသည့္အတြက္ အက်ိဳးဆက္မည္သို႕ ရွိလာမည္ကို ေတြးဆလာမႈမ်ား ရွိလာသည္။

၂ဝဝဝ ျပည့္လြန္ႏွစ္မ်ားတြင္ UAV သည္ အနာဂတ္ စစ္ပဲြမ်ား၏ အႏိုင္အ႐ႈံးကို အဆုံးအျဖတ္ ေပးႏိုင္စြမ္းသည့္ လက္နက္ျဖစ္လာသည္။ ယခုအခါ ႏိုင္ငံေပါင္း ၄၂ ႏိုင္ငံတြင္ ထုတ္လုပ္သည့္ ကုမၸဏီေပါင္း ၂၆၂ ခု က UAV မ်ားကိုထုတ္လုပ္လ်က္ ရွိသည္။ ယခုအခ်ိန္တြင္ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္အမ်ိဳးအစားေပါင္း တစ္ ေထာင္ေက်ာ္မွ် ကမၻာေပၚတြင္ ရွိေန ျပီျဖစ္သည္။

ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ျဖင့္ ပစ္မွတ္ကို တိုက္ခိုက္ရာတြင္ ပစ္မွတ္အနီးရွိ မသက္ဆိုင္သူမ်ားကိုပါ ေသဆုံးေစသျဖင့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ တစ္ရပ္ျဖင့္ ထိန္းခ်ဳပ္သင့္သည္ဟု ယူဆမႈမ်ား ရွိလာသည္။

အၾကမ္းဖက္သမား ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းကိုသာ ပစ္မွတ္ထား တိုက္ခိုက္ျခင္း ျဖစ္သျဖင့္ မသက္ဆိုင္သူမ်ား ေသဆုံးမႈကို မ်ားစြာေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ေၾကာင္း။ ထိုသို႕ မဟုတ္ဘဲ ပစ္မွတ္ကို ေျခလ်င္တပ္ျဖင့္ ဝင္ေရာက္ တိုက္ခိုက္လွ်င္ အရပ္သား ေသဆုံးမႈ ထို႕ထက္မ်ားျပားလိမ့္မည္ဟု ဆိုသူက ဆိုသည္။

အၾကမ္းဖက္ ေခါင္းေဆာင္၊ မူးယစ္ရာဇာတို႕ကို တိုက္ခိုက္ျခင္းသည္ စစ္ပဲြအျဖစ္ သတ္မွတ္ကာ တိုက္ခိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ သို႕ေသာ္ အေမရိကန္ ဖဲြ႕စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒအရ ေစာဒကတက္ဖြယ္ အခ်က္တစ္ခု ျဖစ္ေပၚလာသည္။ အယ္လ္ကိုင္ဒါ အၾကမ္းဖက္ ေခါင္းေဆာင္သည္လည္းေကာင္း၊ မူးယစ္ရာဇာသည္လည္းေကာင္း အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ေနပါက ပစ္မွတ္ထား တိုက္ခိုက္ျခင္းသည္ ေသဒဏ္ေပးျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ မည္သည့္ တရားရုံးကမွ် စီရင္ခ်မွတ္ထားျခင္း မရွိပါဘဲ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသား တစ္ဦးအား ေသဒဏ္ေပးျခင္းသည္ ဖဲြ႕စည္းပုံႏွင့္ ညီညြတ္ျခင္းမရွိဟု ဆိုၾကသည္။

အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသားတစ္ဦး ျဖစ္သည့္ အန္နဝါ အယ္လ္ေအာ္လာကီ Anwar Al Awlaki အား စီအိုင္ေအက ပစ္မွတ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားသည္ကို မီဒီယာ အဖဲြ႕အစည္း တစ္ခုက ေဖာ္ထုတ္ခဲ့သည္။ သူသည္ စစ္ျဖစ္ပြားရာဇုန္မွ အလွမ္းကြာေသာ အာဖဂန္-ပါကစၥတန္ နယ္စပ္တစ္ ေနရာတြင္ ပုန္းေအာင္းေနသည္။ ေထာက္လွမ္းေရး အစီအရင္ ခံစာေပၚတြင္ အေျခတည္လ်က္၊ မည္သည့္ တရား႐ုံးကမွ် ေသဒဏ္ခ်မွတ္ထားျခင္း မရွိသူ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသားအား စစ္ျဖစ္ပြားရာ နယ္ေျမအတြင္းတြင္ မဟုတ္ဘဲ ဒုံးလက္နက္ျဖင့္ တိုက္ခိုက္မည္ဆိုလ်င္ ဥပေဒႏွင့္ ညီညြတ္ျခင္း မရွိေပ။

အယ္လ္ကိုင္ဒါမ်ားကို တိုက္ခိုက္ျခင္းသည္ စက္တင္ဘာ ၁၁ ရက္ ေန႕ေနာက္ပိုင္း ကြန္ဂရက္၏ ခြင့္ျပဳ ခ်က္ျဖင့္ တိုက္ခိုက္ျခင္း ျဖစ္သျဖင့္ တရားဝင္ေၾကာင္း။ ထို႕ျပင္တိုက္ခိုက္မႈသည္ မိမိကိုယ္ကို ခုခံကာကြယ္ပိုင္ခြင့္အရ ျပဳလုပ္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း။ အယ္လ္ကိုင္ဒါမ်ားကို လႊတ္ထားပါက အေမရိကန္ကို ထပ္မံတိုက္ခိုက္ လာဦးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ကာကြယ္ ေရးဝန္ၾကီးဌာနက ခုခံေခ်ပသည္။

ေျမာက္ပိုင္း ဝါဇီရစၥတန္တြင္ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ျဖင့္ ေန႕စဥ္တိုက္ ခိုက္မႈေၾကာင့္ အယ္လ္ကိုင္ဒါႏွင့္ တာလီဘန္တို႕မွာ က်ီးလန္႕စာစားျဖင့္ ဟိုေျပးသည္ေျပး ျဖစ္ေနသည္။ ျဂိဳဟ္တုတယ္လီဖုန္း၊ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္၊ ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္တို႕ကို မသုံးရဲ ၾကေတာ့ဘဲ ဆက္သားကိုအသုံးျပဳကာ တစ္ဖဲြ႕ႏွင့္တစ္ဖဲြ႕ ဆက္သြယ္ေန ၾကရသည္။ တစ္စုတစ္ေဝးတည္း မေနရဲေတာ့ဘဲလူစုခဲြကာ လိုဏ္ဂူမ်ား အတြင္း ပုန္းေအာင္းေနၾကရေတာ့ သည္။

ဝါဇီရစၥတန္၏ ေကာင္းကင္ယံတြင္ ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္မ်ား ၂၄ နာရီပတ္လုံး ဝဲပ်ံေနၾကသည္။ တစ္ခါတရံ တစ္စင္းမက ေလးငါးစင္းပ်ံဝဲ ေနသည္။ ပစ္မွတ္ကိုေတြ႕သည္ႏွင့္ ဒုံး မ်ားကို ေဝါခနဲသြန္ခ်ေတာ့့သည္။

UAV ျဖင့္ တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ေဒသခံ၊ တာလီဘန္ႏွင့္ အယ္လ္ကိုင္ ဒါစစ္ေသြးၾကြတို႕အၾကား စိတ္ဝမ္း ကဲြျပားမႈမ်ား ျဖစ္လာရသည္။ စစ္ေသြး ၾကြတို႕က ၄င္းတို႕ တိုက္ခိုက္ခံရျခင္းသည္ ေဒသခံ အေမရိကန္ စပိုင္မ်ားက သတင္းေပးမႈေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု စြပ္စဲြသည္။ ေဒသခံမ်ား ဘက္ကလည္း စစ္ေသြးၾကြမ်ား ရွိေနသျဖင့္ တိုက္ခိုက္ခံရၿပီး အျပစ္မဲ့ အရပ္သားမ်ား ေသၾကရသည္ဟု ဆိုသည္။ အိမ္တိုင္းအိမ္တိုင္းတြင္ အနည္းဆုံး စစ္ေသြးႂကြ တစ္ေယာက္ေတာ့ ရွိေနသည့္အတြက္ အရပ္သား ေနအိမ္မ်ား တိုက္ခိုက္ခံေနရျခင္းျဖစ္သည္။

ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ျဖင့္ တိုက္ခိုက္မႈ အစပိုင္းတြင္ ထိပ္ပိုင္းႏွင့္ အလယ္အလတ္ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းကိုသာ ရည္ရြယ္ခဲ့သည္။ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ကဘူးရွိ စီအိုင္ေအဌာန အေသခံ တိုက္ခိုက္ခံရျပီး ေနာက္ပိုင္း စီအိုင္ေအသည္ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္း သာမက အယ္လ္ကိုင္ဒါ ဟူသမွ်ကို သဲသဲမဲမဲ တိုက္ခိုက္လာသည္။

ယခင္က အယ္လ္ကိုင္ဒါမ်ားသည္ ေတာထဲတြင္သာ ပုန္းခိုေနေသာ္လည္း၊ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ရွိ ေထာက္လွမ္းေရး ကိရိယာမ်ား၏ အစြမ္းထက္မႈေၾကာင့္ ၂၄ နာရီပတ္လုံး ေတာထဲတြင္ ေန၍မျဖစ္ေတာ့။ ေနဝင္ခ်ိန္တြင္ ႏွစ္ေယာက္တစ္တဲြ သုံးေယာက္တစ္တဲြ ရြာထဲဝင္ကာ အိပ္စက္ၾကရသည္။ အခ်ိဳ႕အိမ္ရွင္မ်ားသည္ သူတို႕၏ မိသားစုလုံၿခဳံေရး အတြက္ အယ္လ္ကိုင္ဒါမ်ားကို အိပ္စက္ခြင့္ မေပးလိုၾက။

ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္မ်ားသည္ ပစ္မွတ္ကို တိတိက်က် သိေနျခင္းကပင္လွ်င္ အယ္လ္ကိုင္ဒါမ်ား အၾကားသံသယပြားေစသည္။ အခ်င္း ခ်င္း ယုံထင္ေၾကာင္ထင္ ျဖစ္ကာ၊ သူလွ်ိဳအျဖစ္စြပ္စဲြကာ ဂိုဏ္းဂဏမ်ား ကဲြကုန္ၾကသည္။

တာလီဘန္မ်ားက လက္နက္အားကိုးျဖင့္ ဗိုလ္က်ျခင္းကို ခံေနရသည့္ ရပ္သူရြာသား အမ်ားစုသည္ အေမရိကန္က တိုက္ခိုက္ေနျခင္းကို သေဘာက်သည္ဟု အာရိယန္ သု ေတသနအဖဲြ႕မွ မႏုႆေဗဒ ပညာရွင္ ဖာဟက္တပ္ခ်္က ဆိုသည္။

နယ္ေျမအတြင္း ေနထိုင္ၾကေသာ ပညာတတ္ ၅၅ဝ ကို ပါကစၥတန္ သုေတသန အဖဲြ႕တစ္ခုက ေမးျမန္းေသာအခါ ၅ဝ ရာႏႈန္းေက်ာ္က ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္မ်ားသည္ ပစ္မွတ္ကို တိတိက်က်ထိ မွန္သည္ဟုလည္းေကာင္း၊ ၆ဝ ရာႏႈန္းက တိုက္ခိုက္မႈသည္ စစ္ေသြးၾကြမ်ားကို ေခ်မႈန္းႏိုင္သည္ဟုလည္းေကာင္း၊ ထို ၆ဝ ရာႏႈန္းကပင္ တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ အေမရိကန္ ဆန္႕က်င့္မႈမ်ား တိုးပြားလာသည္မွာ မဟုတ္မွန္ဟုလည္းေကာင္း ဆိုၾကသည္။

ဂ်ာမန္ မဂၢဇင္း တစ္ေစာင္ျဖစ္သည့္ Der Spiegel က ပါကစၥတန္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဆာယက္ ယူစြပ္ရာဇာ ဂီလာနီအား ေမးျမန္းရာတြင္၊ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္က ''ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္နဲ႕ တိုက္ခိုက္ေနတာဟာ တစ္တိုင္းျပည္လုံးက အေမရိကန္အေပၚ မုန္းတီးမႈေတြ တိုးပြားေစတယ္'' ဟု ေျပာဆိုခဲ့သည္။

ပါကစၥတန္က လူျမင္သူထင္ မည္မွ်ပင္ ေဝဖန္ျပစ္တင္ ေနေစကာမူ ေနာက္ကြယ္တြင္ အေရးၾကီးေသာ ေထာက္လွမ္းေရး သတင္းမ်ားေပးျခင္း၊ ပစ္မွတ္မ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ေပးျခင္း၊ ဘလူခ်စ္စတန္ ျပည္နယ္ အတြင္းရွိ ေလယာဥ္ကြင္းကို ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္မ်ား ဆင္းတက္ခြင့္ ျပဳ ထားျခင္းျဖင့္ ေထာက္ကူေပးလ်က္ရွိ သည္ဟု အေမရိကန္ အရာရွိပိုင္း ကဆိုသည္။

ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္ျဖင့္ ပါကစၥတန္ နယ္ေျမအတြင္း တိုက္ခိုက္ျခင္းသည္ ပါကစၥတန္၏ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာကို ထိပါးျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း လူသိရွင္ၾကား အၾကိမ္ၾကိမ္ ကန္႕ကြက္ေျပာဆို ျငားေသာ္လည္း အမွန္စင္စစ္ ပါကစၥတန္သည္ သူခိုးလမ္းျပ လုပ္ေနသည္။ ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္မ်ားအတြက္ ပစ္မွတ္ကို ကူညီရွာေဖြေပးသည္။

အသစ္ေရာက္လာေသာ အာရပ္ အယ္လ္ကိုင္ဒါမ်ားထဲတြင္ အေမရိကန္ သတင္းေပးမ်ား ရွိေနသည္ဟု အခ်ိဳ႕ေသာ သတင္းရပ္ကြက္မ်ား ကဆိုသည္။

ပါကစၥတန္ ေန႕စဥ္ သတင္းစာ တစ္ေစာင္က ေကာက္ယူေသာ သေဘာထားအျမင္ ဆန္းစစ္ခ်က္တြင္ ၉.ဝ ရာႏႈန္းကသာ UAV ျဖင့္ တိုက္ခိုက္မႈကို ေထာက္ခံၿပီး ၆၇ ရာႏႈန္းက ကန္႕ကြက္သည္။ အမ်ားစု က ပါကစၥတန္၏ မဟာရန္သူျဖစ္ ေသာ အိႏၵိယထက္ပင္ အေမရိကန္ သည္ ပို၍ အႏၲရာယ္ၾကီးသည္ဟု ဆိုသည္။

နယူးအေမရိကန္ ေဖာင္ေဒးရွင္းမွ ပီတာဘာဂ်င္၏ အဆိုအရ ယမန္ႏွစ္တြင္ ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္ျဖင့္ တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ အရပ္သား ၃ဝဝေက်ာ္ ေသဆုံးခဲ့ေၾကာင္း။ ၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္တြင္ ေသဆုံးသူ ၅၅ ဦးသာ ရွိ ေသးေၾကာင္း သိရသည္။

အရပ္သား ထိခိုက္ေသေက်မႈ ေလ်ာ့က်လာျခင္းမွာ နည္းပညာ အရည္အေသြး တိုးတက္လာျခင္း၊ အရပ္သားမ်ား ထိခိုက္မႈ မရွိေစရန္ ပိုမိုဂ႐ုစိုက္ ေဆာင္ရြက္လာျခင္း၊ တိက်ေသာ ေထာက္လွမ္းေရး သတင္းမ်ား ရရွိလာျခင္းတို႕ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ပင္တာဂြန္ သတင္းရပ္ကြက္က ဆိုသည္။

ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္တြင္ ယခင္က ေပါက္ကဲြအားျပင္း ဒုံးက်ည္ျဖစ္သည့္ Hellfire အသုံးျပဳေသာ္လည္း ယခုအခါ ေပါက္ကဲြအားနည္းျပီး ပစ္ မွတ္ကို ထိထိေရာက္ ပစ္ခတ္ႏိုင္သည့္ ဒုံးက်ည္ငယ္မ်ားကို တြဲဖက္ အသုံးျပဳေနသည္ဟု ပင္တာဂြန္က ဆိုသည္။

Hellfire သည္ ယမ္းေပါင္ခ်ိန္ ႏွစ္ဆယ္ပါဝင္ၿပီး တင့္ကားဖ်က္ လက္နက္အျဖစ္ အီရတ္တြင္ စတင္ အသုံးျပဳခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ေပါက္ကဲြ အားျပင္းထန္သျဖင့္ အေဆာက္အအံု တစ္ခုလုံးကို ျပိဳက်ပ်က္စီးေစျပီး အတြင္းရွိ လူအားလုံးကို ပါေသဆုံးေစ သည္။ Hellfire တြင္ ဖိအားျမင့္ ေပါက္ကဲြလႈိင္း Thermobaric ထိပ္ဖူးကို တပ္ဆင္ႏိုင္သည္။ ထိုထိပ္ဖူးသည္ လိုဏ္ဂူအတြင္း ရွိေနသူမ်ားကို ေသေစႏိုင္သည္။ လက္နက္၏ အဖ်က္စြမ္းအား ႀကီးမားေနမႈကို ေလ်ာ့ခ်ရန္ အစဦးပိုင္း ကိဳးပမ္းမႈမ်ားသည္ မေအာင္ျမင္ခဲ့ေပ။ Hellfire ဒုံးက်ည္ ကိုထုတ္လုပ္သည့္ ေလာ့ခ္ဟိ ကုမၸဏီက ဒုံးက်ည္ကို လိုအပ္သလိုေပါက္ ကဲြေစႏိုင္သည့္ အေနအထားကို ရရွိ ထားျပီဟုဆိုသည္။ ေလယာဥ္ပ်ံသန္း ေနစဥ္တြင္ ပစ္မွတ္၏ လိုအပ္ခ်က္အရ ေပါက္ကဲြမႈ ျပင္းအားကို လိုသလို ေျပာင္းလဲေပးႏိုင္သည္ဟု သိရသည္။

ေရသီယြန္ ကုမၸဏီက ဂရစ္ဖင္ Griffin ဟု အမည္ေပးထားသည့္ ဒုံးအငယ္စား တစ္ခုကိုလည္း ထုတ္လုပ္ ေပးထားသည္။ အမည္မေဖာ္လိုေသာ အယ္လ္ကိုင္ဒါ တစ္ဦး က '' အခု ဒုံးႏွစ္မ်ိဳးကိုသုံးတာေတြ႕ရတယ္။ တစ္ မ်ိဳးကပစ္လိုက္ရင္ အေဆာက္အအံု တစ္ခုလုံး ျပားျပားဝပ္ဝပ္ ျပိဳက်သြားတယ္။ ေနာက္တစ္မ်ိဳးက ပ်က္ စီးမႈႀကီးႀကီးမားမား မျဖစ္ေစဘဲ အနီး ကပ္ရွိေနတဲ့ လူေတြကိုပဲ ေသေစ တယ္'' ဟု ေျပာသည္။

UAV ျဖင့္ တိုက္ခိုက္ျခင္းသည္ သမိုင္း၏ စာမ်က္ႏွာသစ္တစ္ခု ျဖစ္သည္။ အရပ္သားေထာက္လွမ္းေရး ေအဂ်င္စီတစ္ခု (စီအိုင္ေအ)က စက္႐ုပ္ (ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္) ကို အသုံးျပဳကာ အေမရိကန္ႏွင့္ တရားဝင္ စစ္ေၾကညာထားျခင္း မရွိေသာ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံတြင္ တိုက္ခိုက္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုျဖစ္စဥ္သည္ သမိုင္းတြင္ ပထမဆုံးျဖစ္သည္။

အာဖဂန္ႏွင့္ အီရတ္တြင္ UAV ျဖင့္ တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ သူပုန္ေခါင္း ေဆာင္ပိုင္းကို တျဖည္းျဖည္းသုတ္ သင္ႏိုင္ျပီး၊ ယင္းတို႕၏ စစ္ဆင္ေရး ကိုလည္း ဖယိုဖရဲျဖစ္ေစသည္။ UAV ျဖင့္ တိုက္ခိုက္ျခင္းသည္ အယ္လ္ကိုင္ဒါ ေခ်မႈန္းေရး ရည္မွန္းခ်က္ကို အမွန္တကယ္ ေပါက္ေျမာက္ ေအာင္ျမင္ေစျခင္း ရွိ-မရွိ ဆိုသည္မွာ အျငင္းပြားဖြယ္ ျဖစ္ေနေသးသည္။ အာဖဂန္ရွိ မဟာမိတ္ တပ္မ်ား၏ တပ္မွဴးခ်ဳပ္အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ဖူးသူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး မက္ခရစ္စတယ္က ''အယ္လ္ကိုင္ဒါ တစ္ေယာက္ကို သတ္လိုက္တာဟာ ေနာက္ထပ္ အယ္လ္ကိုင္ဒါဆယ္ဦးကို ေမြးဖြားေပးလုိက္တာပဲ။'' ဟု ေျပာဖူးသည္။

ေမာင္းသူမဲ့ ေလယာဥ္မ်ားသည္ အစြမ္းထက္သည္ မွန္ေသာ္လည္း၊ မည္သုိ႕ေသာ အနာဂတ္ ခရီးကို ပ်ံသန္းရမည္ကို မွန္းဆရန္ ခက္ခဲေန ေသးသည္။

ayetunmin@gmail.com
Ref : Hunting the Taliban in Las Vegas