ႏိုင္ငံျခား ေရနံဓါတ္ေငြ႔ ကုမၼဏီမ်ား ႏွင့္ ပိုက္လိုင္းေဆာက္လုပ္မႈလုပ္ငန္းစဥ္

ဦးေအာင္ခင္ & မညိဳညိဳလြင္

ေက်ာက္ျဖဴ၊ ကုမင္ ျမန္မာ-တရုတ္ ေရနံနဲ႔ ဓါတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္း စတင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနတုန္း ျမန္မာျပည္ အလယ္ပိုင္းေဒသမွာ တရုတ္ကုမၼဏီက သဘာဝဓါတ္ေငြ႔တြင္းႀကီးတခု ရွာေဖြေတြ႔ရွိတယ္ဆိုတဲ့ သတင္း ဒီလအေစာပိုင္းက ထြက္လာပါတယ္။ ဓါတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္း တည္ေဆာက္တဲ့အတြက္ ေဒသခံ ျပည္သူလူထု ဘဝပ်က္သြားတဲ့ သာဓကေတြ ရွိပါတယ္။ တနသၤာရီကမ္းလြန္က ရတနာဓါတ္ေငြ႔ ပိုက္လိုင္းေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္ေနရတဲ့ ေဒသခံေတြဘက္က Unocal ကုမၼဏီကို အေမရိကန္မွာ တရားစြဲတဲ့အတြက္ ေလွ်ာ္ေၾကးေပးလိုက္ရတဲ့ သာဓကေတြက ထင္ရွားပါတယ္။

ျမန္မာျပည္မွာ ပထမဆံုး ဓါတ္ေငြ႔ထုတ္ယူတဲ့ ကုမၼဏီေတြဟာ ျပင္သစ္ Total နဲ႔ အေမရကန္ Unocal ျဖစ္ပါတယ္။ ဒုကၡေရာက္ေနတဲ့ တိုင္းသူျပည္သားေတြကို လစ္လ်ဴရႈေနတဲ့ ဗမာစစ္အစိုးရနဲ႔ လက္တြဲလုပ္ကိုင္တာဟာ ကိုယ္က်င့္တရား ကင္းမဲ့တဲ့ အျပဳအမႈ ျဖစ္တယ္ဆုိၿပီး ဥေရာပနဲ႔ အေမရိကန္မွာ ရႈတ္ခ်ၾကပါတယ္။ အက်ဳိးေဆာင္ အရပ္သားအဖြဲ႔ေတြရဲ ႔ စည္းရံုးလႈပ္ေဆာင္မႈေၾကာင့္ ဗမာစစ္အစိုးရနဲ႔ လက္တြဲေနတဲ့ ေရနံကုမၼဏီေတြဟာ ၾကာလာရင္ နာမည္ပ်က္ဖို႔သာ ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ၿဗိတိသွ် Premier ကုမၼဏီ၊ အေမရိကန္ Texaco နဲ႔ Unocal ကုမၼဏီေတြဟာ သူတို႔ပိုင္တဲ့ အစုရွယ္ယာကိုေရာင္းၿပီး ျမန္မာျပည္က ထြက္ခြါသြားၾကပါတယ္။ Unocal ဟာ သူပိုင္တဲ့ အစုရွယ္ယာကို အေမရိကန္ Chevron ကုမၼဏီကို ေရာင္းလိုက္တဲ့အတြက္ ဓါတ္ေငြ႔လုပ္ငန္းေတြမွာ အေနာက္တိုင္းကုမၼဏီဆိုလို႔ Total နဲ႔ Chevron သာ က်န္ပါတယ္။

ရတနာဓါတ္ေငြ႔လုပ္ငန္းမွာ အစုရွယ္ယာ အမ်ားဆံုးထားတဲ့ ျပင္သစ္ Total ကုမၼဏီကေတာ့ ပိုက္လိုင္းေဒသမွာ ျပည္သူ႔အက်ဳိးသယ္ပိုးေနတာမို႔ ေဒသခံေတြ အက်ဳိးခံစားရေၾကာင္း လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္က (၆၆) စာမ်က္ႏွာ အစီရင္ခံ ထုတ္ေဝပါတယ္။ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး၊ စီးပြားေရးနဲ႔ အေျခခံ အေဆာက္အအံု တိုးတက္ေရးအတြက္ ရတနာဓါတ္ေငြ႔လုပ္ငန္းက ရင္ႏွီးျမဳပ္ႏွံပံုေတြကို ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ပထမေတာ့ ပိုက္လိုင္းနဲ႔ အနီးဆံုး ေက်းရြာအခ်ဳိ ႔ကိုသာ ကူညီႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ အခုေတာ့ ေဒသခံ ငါးေသာင္းေက်ာ္ဟာ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး နဲ႔ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ေကာင္းမြန္တဲ့အက်ဳိးကို ခံစားေနရပါတယ္။ ပိုက္လိုင္းေဆာက္လုပ္စဥ္က လူေပါင္း (၂၅၀၀) ကို အလုပ္ေပးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ အခုေတာ့ ပိုက္လိုင္းမွာ အလုပ္သမား (၈၀၀) လုပ္ကိုင္ေနတဲ့အထဲမွာ ျမန္မာျပည္သားက (၉၅) ရာခိုင္ႏႈန္း ျဖစ္ပါတယ္။

ပိုက္လိုင္းေဒသတင္မက။ ျမန္မာတျပည္လံုးမွာရွိတဲ့ က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရးနဲ႔ ကုသိုလ္ျဖစ္ လုပ္ငန္းအမ်ားအျပားကိုလည္း Total က ကူညီေထာက္ပံ့ပါေသးတယ္။ ကုလသမဂၢ စီမံကိန္းေတြကိုလည္း Total ကုမၼဏီက ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒီမုိကေရစီ အက်ဳိးေဆာင္ အရပ္သားအဖြဲ႔ေတြရဲ ႔ စည္းရံုးလႈံေဆာ္မႈေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္က ထြက္ခြါသြားခဲ့တဲ့ အေနာက္တုိင္းကုမၼဏီေတြရွိသလို က်န္ရွိေနတဲ့ အေနာက္တိုင္းကုမၼဏီေတြက ျပည္သူ႔အက်ဳိးျပဳလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ သေဘာျဖစ္ပါတယ္။ အခုေတာ့ ျမန္မာ့သယံဇာတ ထုတ္ယူေရးမွာ အဓိကပါဝင္ေနသူဟာ တရုတ္ ကုမၼဏီေတြ ျဖစ္ေနပါတယ္။ တရုတ္ကုမၼဏီေတြဟာ အျမတ္အစြန္းရဖို႔ကိုသာ အဓိကထားတဲ့အတြက္ Total ကုမၼဏီလို ျပည္သူ႔အက်ဳိးျပဳလုပ္ငန္း လုပ္ႏိုင္ပါ့မလားလို႔ ေမးစရာရွိလာပါတယ္။

တရုတ္ရဲ ႔ ေရနံနဲ႔ ဓါတ္ေငြ႔လုပ္ငန္းေၾကာင့္ ေဒသခံ ျပည္သူလူထုေတြ ဒုကၡေရာက္ရင္ ဘယ္အဖြဲ႔က ျပည္သူ႔ဘက္က ရပ္တည္မွာလည္းဆိုတာ စဥ္းစားစရာ ျဖစ္လာပါတယ္။ တရုတ္ အရပ္သားအဖြဲ႔အစည္းဟာ သူတုိ႔ဆီက ျပႆနာကိုေတာင္ ေျဖရွင္းႏိုင္ၾကေသးတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီမုိကေရစီမရွိတဲ့ တရုတ္ျပည္မွာ အရပ္သားအဖြဲ႔အစည္းဟာ အေနာက္တိုင္းမွာလို စည္းရံုးလႈံေဆာ္ႏိုင္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ အေမရိကန္ကုမၼဏီက ေလ်ာ္ေၾကးေပးသလို တရုတ္ကေပးမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အေမရိကန္ကုမၼဏီေတြကို ျမန္မာျပည္မွာ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံခြင့္ ပိတ္ပင္ထားတာဟာ ျမန္မာျပည္သားေတြအတြက္ အခြင့္အလမ္း ဆံုးရႈံးမႈတခု ျဖစ္တယ္လို႔ ျမင္ေတြသူရွိပါတယ္။

အာဖရိကတိုက္မွာ တရုတ္ကုမၼဏီေတြ ရင္းႏွီျမဳပ္ႏွံတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အျငင္းပြားစရာ ျဖစ္ေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အလုပ္သမားေတြကို မတရားခိုင္းမႈ၊ ေဒသဆုိင္ရာ စည္းမ်ဥ္းမလိုက္နာမႈ၊ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ သတ္မွတ္ခ်က္ကို ေဖာက္ဖ်က္မႈ၊ လုပ္ခနည္းနည္းေပးမႈ၊ အက်ဳိးခံစားခြင့္ကင္းမဲ့မႈ၊ စတာေတြဟာ တရုတ္လုပ္ငန္းရွင္ေတြရဲ ႔ လုပ္ရိုးလုပ္စဥ္ ဓေလ့ေတြပဲလို႔ ဆုိပါတယ္။ Zambia ႏိုင္ငံက တရုတ္ပိုင္ ေက်ာက္မီးေသြးတြင္းမွာ လုပ္ငန္းခြင့္အေျခအေန ဆိုးဝါးစုတ္ျပတ္လြန္းတာကို မေက်နပ္လို႔ လြန္ခဲ့တဲ့ ေအာက္တိုဘာလမွာ Zambia က သမုိင္း အလုပ္သမားေတြ ဆႏၵျပၾကပါတယ္။ ဆႏၵျပသူေတြကို တရုတ္ မန္ေနဂ်ာက ေသနတ္နဲ႔ပစ္လို႔ (၁၁) ဦး ဒဏ္ရာရသြားတာဟာ တကမာၻလံုးသိတဲ့ ျဖစ္ရပ္ပါ။ ဒါေၾကာင့္ တရုတ္ကုမၼဏီေတြဟာ ေဒသခံလူထုကို ဂရုမစိုက္ဘူးဆိုတဲ့ အယူအဆ ေပၚထြက္လာတာ ျဖစ္ပံုရပါတယ္။

ျမန္မာ့အေရးမွာေတာ့ ဒီမုိကေရစီ အက်ဳိးေဆာင္အဖြဲ႔ေတြက အမ်ားဆံုး လႈပ္ရွားပါတယ္။ ဒီလို အက်ဳိးေဆာင္ အရပ္သားအဖြဲ႔ေတြရဲ ႔ သေဘာထားကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားတာဟာ အေနာက္တုိင္းကုမၼဏီေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပင္သစ္ Total နဲ႔ အေမရိကန္ Chevron တို႔ဟာ ေနာက္ဝင္လာတဲ့ တရုတ္ကုမၼဏီေတြ အတုယူရမယ့္ စံနမႈနာေကာင္း ျဖစ္တယ္လို႔ သံုးသပ္ၾကပါတယ္။