ေဟတီငလ်င္ေၾကာင့္ ပိတ္မိေနသူေတြ ကယ္ႏုိင္ဖို႔ အခ်ိန္နည္းလာၿပီ

ေဟတီႏိုင္ငံမွာ ငလ်င္ဒဏ္ခံရသူေတြ အတြက္ အေရးေပၚ လိုအပ္တဲ့ အကူအညီေတြေပးဖို႔ ႏိုင္ငံတကာ အသိုက္အ၀န္းက အေမရိကန္ ေဒၚလာ သန္းေပါင္း ၅၅၀ အကူအညီ ေပးၾကဖို႔ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္း (Ban Ki-moon) က ေမတၱာရပ္ခံလိုက္ပါတယ္။ ငလ်င္ေၾကာင့္ လူေပါင္း ၃,၀၀၀,၀၀၀ ေလာက္ ဒုကၡေရာက္ေနၾကရၿပီး ေသဆံုးသူေပါင္း ၄၅,၀၀၀ ကေန ၅၀,၀၀၀ အထိ ရွိလိမ့္မယ္လုိ႔ ၾကက္ေျခနီအဖြဲ႕ တာ၀န္ရွိသူေတြက ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။

အခုေလာေလာဆယ္မွာ အေရးအႀကီးဆံုး အဓိက လိုအပ္ေနတာေတြကေတာ့ ေသာက္ေရ၊ အစားအစာနဲ႔ ရြက္ဖ်င္တဲေတြ ျဖစ္တယ္လုိ႔ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ ကုလသမဂၢ ဌာနခ်ဳပ္ကေန ဗီြအိုေအ သတင္းေထာက္ မာဂရက္ ဘက္ရွီးယား (Margaret Besheer) က သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက တင္ျပေပးထားပါတယ္။

အပ်က္အစီးေတြကို ကိုယ္တုိင္ၾကည့္႐ႈဖို႔အတြက္ ေရွ႕လာမယ့္ သီတင္းပတ္မွာ ေဟတီႏုိင္ငံဆီ သူသြားမယ္လို႔ မစၥတာဘန္က ေျပာပါတယ္။

“ပို႔တ္ အုိ ပရင့္စ္ (Port-au-Prince) ၿမိဳ႕ေတာ္နဲ႔ ငလ်င္ဒဏ္သင့္ တျခားေဒသေတြမွာ အေျခခံ အေဆာက္အဦးေတြ အႀကီးအက်ယ္ ပ်က္စီးသြားတာကို က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ကုလသမဂၢ အေရးေပၚ ကူညီကယ္ဆယ္ေရး အဖြဲ႕ရဲ႕ ကနဦး ခန္႔မွန္းခ်က္ေတြအရ သိရပါတယ္။ အဆုိးရြားဆံုး ပ်က္စီးခဲ့တဲ့ ေဒသေတြမွာ အေဆာက္အဦး ၅၀% ထိ ဖ်က္ဆီးခံလိုက္ရပါတယ္။”

အင္အားျပင္း ငလ်င္ႀကီး လႈပ္ခတ္ၿပီး နာရီေပါင္း ၇၂ နာရီနီးပါး ၾကာၿပီးတဲ့အထိ ၿမိဳ႕ေတာ္မွာ ေနထိုင္သူ ၃,၀၀၀,၀၀၀ ေလာက္ဟာ စားစရာမရွိ၊ ေသာက္ေရမရွိ၊ ေနစရာမရွိ၊ လွ်ပ္စစ္မီးမရွိ ျဖစ္ေနၾကရတယ္လို႔ မစၥတာဘန္က ေျပာပါတယ္။ အဲဒီ ခ်က္ခ်င္း လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ကူညီျဖည့္ဆည္းေပးဖို႔အတြက္ ေဒၚလာသန္းေပါင္း ၅၅၀ ေထာက္ပံ့ၾကပါလုိ႔ ႏုိင္ငံတကာ အသိုက္အ၀န္းကို သူက ေမတၱာရပ္ခံေနတာပါ။


ငလ်င္ဒဏ္ေၾကာင့္ အေဆာက္အဦးမ်ား ၿပိဳက်ပ်က္စီးေနစဥ္။
ဇန္န၀ါရီ ၁၅၊ ၂၀၁၀။
အပ်က္အစီးပံုေတြ ေအာက္မွာ ပိတ္မိေနသူေတြကို ကယ္တင္ဖို႔ ရွိေနတဲ့ အခြင့္အေရးေလးက ကုန္ဆံုးသြားဖို႔ နီးလာေနပါၿပီ။ ဒါေပမဲ့လည္း ရွာေဖြကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းေတြကို အရွိန္ျမႇင့္ၿပီး ဆက္လုပ္ေနပါတယ္လုိ႔ မစၥတာဘန္က ေျပာပါတယ္။ အကူအညီပစၥည္းေတြ ျဖန္႔ေ၀တဲ့ ကိစၥကိုလည္း ကုလသမဂၢက ညႇိႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ ေပးေနေပမဲ့ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး အခက္အခဲေတြနဲ႔ ေလဆိပ္မွာ လုပ္ငန္းအျပည့္အ၀ မလုပ္ႏိုင္တာေတြက အကူအညီေတြ ျဖန္႔ေ၀ဖို႔ရာမွာ ေႏွးေကြးေနရပါတယ္။

“လူသားေဘးဒုကၡဆိုင္ရာ အကူအညီေပးေရး လုပ္ငန္းႀကီးကို အခု စတင္ လုပ္ေဆာင္ေနပါၿပီ။ က်ေနာ္တို႔ ျဖစ္ေစခ်င္တ့ဲ ႏႈန္းထက္ ေႏွးေကြးၿပီး ခက္ခဲလွေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔ တတ္ႏုိင္သမွ် အျမန္ဆံုးျဖစ္ေအာင္ အရင္းအျမစ္အားလံုးကုိ စုစည္း လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။”

အကူအညီေတြ ျဖန္႔ေ၀တဲ့ ကိစၥကို အဓိက လုပ္ေဆာင္ေပးေနတာကေတာ့ ကုလသမဂၢရဲ႕ ကမၻာ့စားနပ္ရိကၡာအဖြဲ႕ (WFP) ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ၾကာသပေတးေန႔မွာ စၿပီး လူ ၈,၀၀၀ ကို WFP က အစားအစာေတြ ေကၽြးေမြးေနပါၿပီ။ အဲဒီလူအေရအတြက္ဟာ သီတင္းႏွစ္ပတ္အတြင္း ၁,၀၀၀,၀၀၀ ထိ တိုးသြားၿပီး တလအတြင္းမွာ ၂,၀၀၀,၀၀၀ ထိ ေရာက္သြားမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းထားၾကပါတယ္။

ခ်က္ျပဳတ္မစားႏိုင္တဲ့ လူေတြအတြက္ အေရးေပၚ အစားအစာေတြနဲ႔ အဆင္သင့္ စားႏုိင္တဲ့ အစားအစာေတြကို WFP က အခ်ဳိးက် ေ၀ေပးေနၿပီလို႔ WFP ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ အမ်ဳိးသမီး အမ္မီလီယာ ကပ္စ္လာ (Emilia Casella) က ေျပာပါတယ္။

“WFP က အခုလုပ္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနတာကေတာ့ လူ ၂,၀၀၀,၀၀၀ ကို အကူအညီေတြ ေပးႏုိင္ဖို႔ပါ။ ေန႔စဥ္ေပးႏိုင္မယ့္ အခ်ဳိးက် အစားအစာ အကူအညီ အေရအတြက္ ၁၄,၀၀၀,၀၀၀ အထိပါတဲ့ အေရးေပၚ အစီအစဥ္တခုကို လုပ္မွာပါ။ အဲဒီအေရအတြက္ဟာ လူ ၂,၀၀၀,၀၀၀ ကို ရက္ ၃၀ ေလာက္အထိ ေကၽြးထားႏုိင္ပါတယ္။”

ေဟတီၿမိဳ႕ေတာ္က လမ္းေတြမွာ လူေသအေလာင္းေတြ ျပန္႔က်ဲေနၿပီး ေသဆံုးသူ စုစုေပါင္း အေရအတြက္ဟာ ေသာင္းဂဏန္းကေန သိန္းဂဏန္းအထိ ရွိႏုိင္တယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။ ၾကက္ေျခနီ တာ၀န္ရွိသူေတြကေတာ့ လူ ၄၅,၀၀၀ ကေန ၅၀,၀၀၀ ထိ ေသဆံုးမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။ ၾကာသပေတးေန႔တုန္းက လူေသအေလာင္း ၉,၀၀၀ ေက်ာ္ ေကာက္ယူခဲ့ၿပီး ဒီကေန႔မွာ ဆက္လုပ္ေနတယ္လို႔ လူသားေဘးဒုကၡ အကူအညီေပးေရးဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ အႀကီးအကဲ ဂၽြန္ ဟုမ္းလ္မ္စ္ (John Holmes) က ေျပာပါတယ္။

ေဟတီႏိုင္ငံမွာ ကုလသမဂၢ ၀န္ထမ္းအင္အား အမ်ားအျပား ရွိပါတယ္။ ေပ်ာက္ဆံုးေနတဲ့ ကုလသမဂၢ ၀န္ထမ္းေတြကို ထည့္သြင္းတြက္ခ်က္လို႔ ရၿပီဆိုရင္ေတာ့ ၀န္ထမ္းအေရအတြက္ အမ်ားဆံုး ဆံုး႐ံႈးရတဲ့ ပထမဆံုးျဖစ္ရပ္ ျဖစ္သြားဖြယ္ ရွိပါတယ္။

အခုခ်ိန္ထိဆိုရင္ ကုလသမဂၢ ၀န္ထမ္း ၃၇ ေယာက္ ေသဆံုးသြားတယ္ဆိုတာ အတည္ျပဳထားႏုိင္ၿပီးၿပီလို႔ မစၥတာဘန္ရဲ႕ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ မာတင္ နီဆီယာကီး (Martin Nesirky) က ေျပာပါတယ္။ ၀န္ထမ္းအေယာက္ ၁၀၀ ေလာက္ဟာ ေဟတီက ကုလသမဂၢ ဌာနခ်ဳပ္ရွိတဲ့ ခရစ္စ္တုိဖာ (Christopher) ဟုိတယ္ အပ်က္အစီးပံုေတြ ေအာက္မွာ ပိတ္မိေနတယ္လုိ႔ ယူဆၾကပါတယ္။ တျခား၀န္ထမ္း အမ်ားအျပားကေတာ့ ၀န္ထမ္းအမ်ားစု ေနထုိင္ရာ ၿပိဳက်ပ်က္စီးသြားတဲ့ မြန္ေတနာ (Montana) ဟုိတယ္ အပ်က္အစီးပံုေတြ ေအာက္မွာ ပိတ္မိေနမယ္လို႔ ယံုၾကည္ၾကပါတယ္။