အီရန္ေတာ္လွန္ေရးေန႔ အစိုးရ ဆန္႔က်င္ေရး ဆႏၵျပပြဲေတြ ျဖစ္ပြား

ဗီြအိုေအ
အီရန္ႏိုင္ငံမွာ ၾကာသပေတးေန႔က က်င္းပခဲ့တဲ့ ၁၉၇၉ ခုႏွစ္ အစၥလမ္မစ္ ေတာ္လွန္ေရး ႏွစ္ပတ္လည္ အထိမ္းအမွတ္ အခမ္းအနားအတြင္း ႏိုင္ငံတ၀န္းမွာ အတိုက္အခံ ဆႏၵျပသူေတြနဲ႔ လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕ေတြ၊ ျပည္သူ႔စစ္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ေတြ အၾကား အၾကမ္းဖက္တာေတြ၊ ႐ုန္းရင္းဆန္ခတ္မႈေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။ ဒီအျဖစ္အပ်က္ေတြကို အီဂ်စ္ႏုိင္ငံ၊ ကိုင္႐ိုၿမိဳ႕ကေန သတင္းေထာက္ အက္ဒ္၀ါ့ဒ္ ေယရာနီယန္ (Edward Yeranian) က သတင္းေပးပုိ႔ထားတာကုိ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက တင္ျပေပးထားပါတယ္။

တီဟီရန္ၿမိဳ႕ေတာ္ရဲ႕ ရပ္ကြက္တခုမွာ အတိုက္အခံ ဆႏၵျပသူေတြက အစိုးရဆန္႔က်င္ေရး ေႂကြးေၾကာ္သံေတြ ေအာ္ဟစ္ေနၾကပါတယ္။ တၿပိဳင္နက္တည္းမွာပဲ အစိုးရကို ေထာက္ခံသူေတြကလည္း ၃၁ ႀကိမ္ေျမာက္ အီရန္ ေတာ္လွန္ေရးေန႔ အထိမ္းအမွတ္ လူထု စုေ၀းပြဲႀကီးကို က်င္းပခဲ့ၾကပါတယ္။ တီဟီရန္ၿမိဳ႕ေတာ္ရဲ႕ ရပ္ကြက္ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ဆႏၵျပပြဲေတြ ျဖစ္ခဲ့တယ္လို႔ မ်က္ျမင္ေတြ႕သူေတြက ေျပာၾကၿပီး အဓိက ၿမိဳ႕ေတာ္ရဲ႕ ရင္ျပင္ေတြက လူအုပ္ႀကီးေတြကို လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕ေတြက မ်က္ရည္ယိုဗံုးေတြ သံုးၿပီး ၿဖိဳခြဲခဲ့တယ္လို႔ ေျပာၾကပါတယ္။

ေတာ္လွန္ေရးေန႔ အထိမ္းအမွတ္ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ ဆႏၵျပပြဲတခုမွာ ပါ၀င္ဆင္ႏႊဲၾကဖို႔ အတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့ မီယာ ဟူစိန္ မူဆာဗီ (Mir Hossein Mousavi) နဲ႔ မက္ဒီ ကာ႐ူဘီ (Mehdi Karroubi) တို႔က သူတို႔ရဲ႕ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာေတြကေနေရာ၊ ႏႈတ္အားျဖင့္ေရာ သူတို႔ကို ေထာက္ခံသူေတြကို တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ အစိုးရ ေထာက္ခံသူေတြက ကာ႐ူဘီကို တိုက္ခိုက္လို႔ ဒဏ္ရာရသြားတဲ့အတြက္ ျပန္လွည့္ခဲ့ရတယ္လို႔ သူ႔ရဲ႕သားျဖစ္သူက ေျပာပါတယ္။ အကိုျဖစ္သူ အဖမ္းခံလိုက္ရတယ္လုိ႔လည္း ကာ႐ူဘီရဲ႕သားက ေျပာပါတယ္။

တီဟီရန္ၿမိဳ႕ေတာ္က အာဇာဒီ (Azadi) ေခၚ လြတ္လပ္ေရးရင္ျပင္မွာ က်င္းပတဲ့ အစိုးရရဲ႕ အခမ္းအနားကို လူအုပ္ႀကီး စုေ၀းတက္ေရာက္လာတဲ့ ပံုေတြကို အီရန္ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားက ထုတ္လႊင့္ျပသပါတယ္။ သမၼတ မာ့ခ္မုဒ္ အမာဒနီးဂ်က္ (Mahmoud Ahmadinejad) နဲ႔ တျခား ေခါင္းေဆာင္ေတြက ေတာ္လွန္ေရးကို ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳ ေျပာဆိုၾကၿပီး အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံ အပါအ၀င္ အီရန္ရဲ႕ ရန္သူႏုိင္ငံေတြကို ျပစ္တင္႐ႈတ္ခ်တဲ့ စကားေတြ ေျပာခဲ့ၾကပါတယ္။

တီဟီရန္ၿမိဳ႕ေတာ္က ေနာက္ရင္ျပင္တခုမွာေတာ့ တရား၀င္ အခမ္းအနားတခု လုပ္ေနတဲ့ အခ်ိန္အတြင္းမွာပဲ ဆႏၵျပ လူအုပ္စုတစုက အစိုးရ ဆန္႔က်င္ေရး ေႂကြးေၾကာ္သံေတြ ေအာ္ဟစ္ ေႂကြးေၾကာ္ခဲ့ၾကတဲ့အတြက္ စင္ေပၚမွာ စကားေျပာေနတဲ့ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္တေယာက္ရဲ႕ အသံကိုေတာင္ ဖံုးလႊမ္းသြားတာမို႔ မိန္႔ခြန္းေျပာတာကို ရပ္လိုက္ရပါတယ္။

တီဟီရန္ရဲ႕ တျခားေနရာေတြက ဆႏၵျပပြဲေတြမွာေတာ့ လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕ေတြက လူအုပ္ထဲကို မ်က္ရည္ယိုဗံုးေတြနဲ႔ ပစ္ခတ္ၿပီး ထြက္ေျပးတဲ့ ဆႏၵျပသူေတြ ေနာက္ကို ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္ေတြ စီးၿပီးေတာ့ လိုက္ဖမ္းတဲ့အတြက္ ႐ုန္းရင္းဆန္ခတ္ေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ မ်က္ျမင္ေတြ႕သူေတြက ေျပာပါတယ္။ လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕ေတြဟာ မ်က္ရည္ယိုဗံုးေတြ တသီတတန္းႀကီး ပစ္ခတ္ခဲ့တယ္လို႔ လူငယ္တဦးက သူေတြ႕ခဲ့တဲ့ ျမင္ကြင္းတခုကို ပံုေဖာ္ၿပီး ျပန္ေျပာျပပါတယ္။

“အာ့ရွ္ရက္ဖ္ အက္စ္ဖာဟာနီ (Ashraf Esfahani) နဲ႔ ဆာဒီကီအဲ (Sadeqieh) တို႔ကို သူျဖတ္သြားတဲ့အခ်ိန္ သူ႔ပတ္ပတ္လည္မွာ မီးခိုးလံုးေတြ မည္းေမွာင္ေနၿပီး သူနဲ႔ သူ႔သူငယ္ခ်င္းေတြကို လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕ေတြက ပစ္ခတ္ခဲ့တဲ့အတြက္ ပုန္းေနခဲ့ၾကရတယ္။” လုိ႔ လူငယ္က ေျပာသြားပါတယ္။

လမ္းႀကိဳလမ္းၾကားေတြကေန ေျပးလႊားၿပီး ပုန္းဖို႔ေနရာ ရွာခဲ့ရတဲ့ အေၾကာင္း၊ ေနာက္ဆံုးမွာ သူန႔ဲ သူ႔သူငယ္ခ်င္းေတြကို လူတေယာက္က သူ႔အိမ္ထဲမွာ ၀င္ပုန္းခြင့္ ေပးခဲ့ေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။ အဲဒီလို သူေျပာေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ သူ႔မ်က္လံုးေတြဟာ မ်က္ရည္ယိုဗံုးဒဏ္ေၾကာင့္ နီရဲေနပါတယ္။ အိမ္အျပင္ဘက္မွာေတာ့ လူအုပ္ႀကီး ရွိေနၿပီး အဲဒီေနရာကို ပိတ္လိုက္တဲ့အတြက္ ကားေတြ ျဖတ္သြားလို႔ မရေတာ့ဘူး ဆိုတာကိုလည္း ေျပာပါတယ္။

ဆႏၵျပ လူအုပ္စုတခုရဲ႕ ေအာ္ဟစ္ ေႂကြးေၾကာ္သံေတြ၊ အီရန္ေခါင္းေဆာင္ႀကီး အယာတုိလာ အလီ ခါေမနီ (Ayatollah Ali Khamenei) ရဲ႕ ႐ုပ္ပံုကုိ ဆုတ္ၿဖဲ ျဖဳတ္ခ်ၿပီး လူငယ္ေတြက တက္နင္းတဲ့အခါ ကားေတြက ဟြန္းတီးသြားသံေတြကို ဗီြအိုေအကို ေပးပို႔ခဲ့တဲ့ ဗီြဒီယိုတခုထဲမွာ ေတြ႕ၾကရပါတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြ အမ်ားစု ပါ၀င္တဲ့ လူအုပ္ႀကီးနဲ႔ လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕ေတြ ေနာက္ဆံုး ထိပ္တုိက္ေတြ႔ၾကတဲ့ ျမင္ကြင္းကို လူငယ္တေယာက္က ျပန္ေျပာျပပါတယ္။

“အေျခအေနေတြ ႐ုန္းရင္းဆန္ခတ္ ျဖစ္ေနတဲ့ တီဟီရန္ၿမိဳ႕ေတာ္ ရွရက္ခ္ ဂါ့ဘ္ (Shrak Gharb) ေနရာကေန အခုပဲ သူျပန္လာခဲ့တယ္။” လုိ႔ လူငယ္က ေျပာပါတယ္။ ဆႏၵျပသူေတြဟာ ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္ တစင္းကို မီးတင္႐ႈိ႕ပစ္လိုက္ၿပီး ေခါင္းေဆာင္ႀကီး အယာတုိလာ အလီ ခါေမနီရဲ႕ ႐ုပ္ပံုကို ဆုတ္ၿဖဲ ျဖဳတ္ခ်လိုက္ၾကတယ္လုိ႔ သူက ေျပာပါတယ္။ အဲဒီ ထိပ္တိုက္ေတြ႕ၿပီး ႐ုန္းရင္းဆန္ခတ္ ျဖစ္တာဟာ အေတာ္ေလး ျပင္းထန္တယ္လုိ႔လည္း ဆိုပါတယ္။

အီရန္ႏုိင္ငံ ျပည္နယ္အသီးသီးက ၿမိဳ႕ေတာ္ေတြမွာလည္း လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕ေတြနဲ႔ အတိုက္အခံ ဆႏၵျပသူေတြၾကား ႐ုန္းရင္းဆန္ခတ္ ျဖစ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ရွိရတ္ဇ္ (Shiraz) မွာ ေက်ာင္းသားေတြက ဆႏၵျပဖို႔ အဓိကရင္ျပင္တခုမွာ စုေ၀းလာၾကတာနဲ႔အမွ် လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕ေတြနဲ႔ အျပင္းအထန္ ပဋိပကၡ ျဖစ္ခဲ့ၾကတယ္လုိ႔ လူငယ္တေယာက္က ေရဒီယို ဖာဒါ (Farda) ကို ေျပာပါတယ္။

နာမာဇီရင္ျပင္ကို သူနဲ႔ တျခားလူေတြ မနက္ ၁၀ နာရီမွာ ေရာက္သြားၿပီး သိပ္မၾကာခင္မွာပဲ အရပ္၀တ္ လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕၀င္ေတြ၊ ေတာ္လွန္ေရး အေစာင့္တပ္ေတြ လူအုပ္ထဲကို ၀င္လာၿပီး လူစုခဲြဖို႔ ေျပာတယ္လို႔ လူငယ္က ေျပာပါတယ္။ အစိုးရလူေတြက ဆႏၵျပသူေတြကို အနီးအနားက လမ္းၾကားေလးေတြဆီ အုပ္စုေလးေတြ ခြဲခြဲ ေခၚသြားၿပီးေတာ့ ဘယ္လို တိုက္ခိုက္တယ္၊ ဘယ္လို ဖမ္းဆီးသြားတယ္ ဆိုတာေတြကို သူက ပံုေဖာ္ေျပာျပပါတယ္။ အဲဒီေနာက္မွာ သူ႔လူေတြဟာ ဆီတတ္ဒ္ (Setad) ရင္ျပင္ကို သြားၾကပါတယ္။ အဲဒီမွာ စက္ဘီးစီးၿပီး နံပါတ္တုတ္ေတြ ကိုင္ထားတဲ့ လူငယ္အမ်ားစုပါတဲ့ အရပ္၀တ္ရဲေတြနဲ႔ ေတာ္လွန္ေရး အေစာင့္တပ္ဖြဲ႕ေတြက ဆႏၵျပသူေတြကို တိုက္ခိုက္ခဲ့တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

ေသာင္းနဲ႔သိန္းနဲ႔ခ်ီမ်ားတဲ့ အတိုက္အခံ ဆႏၵျပသူေတြဟာ ႏုိင္ငံတ၀န္းက ၿမိဳ႕ေတြမွာ ဆႏၵျပခဲ့ၾကၿပီး လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕ေတြနဲ႔ ထိပ္တိုက္ ရင္ဆိုင္တာေတြ၊ ႐ုန္းရင္းဆန္ခတ္ ျဖစ္တာေတြ အမ်ားအျပား ရွိခဲ့တယ္လို႔ အီရန္ အတိုက္အခံ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာေတြမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။